MEHMET ÂKİF’E GÖRE MÜMİNLERİ İSLAM’DA BİRLEŞTİRMEK VE KARDEŞLEŞTİRMEK AÇISINDAN ÂL-İ İMRAN SURESİ 103. AYETİ

Yıl 2016, Sayı: 67, 261 - 290, 12.09.2016

Murat Sarıcık

Öz

Mehmet Âkif, 1912 Ekiminde başlayan Balkan Savaşı’ndan iki hafta kadar önce
Sebîlürrreşâd dergisinde yayınladığı yazısında Âl-i İmran suresi 103. ayetini esas alıp, tüm
müminlerin hep birden Allah’ın kitabına sarılmasını, birbirlerinden ayrılmamasını iste-
miştir. Ona göre tüm müminleri bir arada tutacak en kuvvetli bağ Kur’an ve İslamiyet’tir.
Mezkûr ayet ışığında birlik olmak, inananları dünyada perişanlıktan kurtaracağı gibi,
ahiret hüsranından da kurtaracaktır. Ancak Kur’an ve İslamiyet rabıtası, bütün İslam
kavimlerini bir arada tutabilir. O bu konudaki fikirlerini Asr-ı Saadet’ten bir örnek olayla
da destekler. Ona göre din kardeşliği, Allah’ın en büyük nimetlerinden biridir.

Anahtar Kelimeler

İttihat, Allah’ın İpi, Tefrika, Ülfet, Kardeşlik, Irkçılık, Düşmanlık.

Kaynakça

• Abdulfettâh el- Kâdî, Esbâb-ı Nüzûl, terc., Salih Akdemir, Fecr Yayınevi, İstanbul 1996. Avcı, Câsim ve Recep Şentürk, “Kabile”, DİA, C. XXIV, İstanbul 2001
• Babanzade, Ahmed Naim, İslam’da Irkçılık ve Milliyetçilik (İslam’da Davay-ı Kavmiyet) İkbal Yayınları, Ankara 1979.
• Başoğlu, Tuncay, “Tefrika”, DİA, C. LX, İstanbul 2001. El- Beyzavi, Ebu Said Abdullah, Envâru’t- Tenzîl, C. I- VI, Çağrı Yayınları, İstanbul 1979.
• Bulut, Mehmet, “İsmet”, DİA, C. XXIII, İstanbul 2001.
• Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte, C. I- XVIII, İstanbul ty. El- Cevheri, Hammad, Sıhah, Dâru’l-‘Ilmi’l- Melâyîn, Beyrut 1984, C. I- VI.
• Çağrıcı, Mustafa, “Adalet”, DİA, C. I, İstanbul 1988..
• Çağrıcı, Mustafa, “Asabiyet”, DİA, C. III, İstanbul 1991.
• Çağrıcı, Mustafa, “Kibir”, DİA, C. XXV, İstanbul 2002.
• Çağrıcı, Mustafa, “Övünme”, DİA, C. XXXIV, İstanbul 2007.
• Çağrıcı, Mustafa, “Ülfet”, DİA, C. XLII, İstanbul 2012.
• Çetiner, Bedreddin, Esbâb-ı Nüzûl, C. I- II, Çağrı Yayınları, İstanbul 2006.
• Demirci, Mehmet, “Himmet”, DİA, C. XVIII, İstanbul 1998.
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara 1986.
• Duman, M. Zeki, “Hablullah”, DİA, C. XIV, İstanbul 1996..
• Durusoy, Ali, “Hüve Hüve”, DİA, C. XIX, İstanbul 1999.
• Düzdağ, M. Ertuğrul, Yakın Tarihimizde Irkçılık, Kapı Yayınları, İstanbul 2013.
• Efe, Âdem, “Sebîlürreşâd”, DİA, C. XXXVI, İstanbul 2009.
• Efendioğlu, Mehmet, “Sahabe”, DİA, C. XXXV, İstanbul 2008, s. 491- 500.
• Ersoy, Mehmet Âkif, Kur’an’dan Âyetler, Yüksel Yayınevi, Nşr, Ö. Rıza Doğrul, İstanbul 1944.
• Fahreddin er- Razi, Mefâtîhu’l- Ğayb, C. I-XXXII, Dârul-Fikr, Beyrut 1982.
• Fayda, Mustafa, “Bedevi”, DİA, C. V, İstanbul 1992..
• Fayda, Mustafa, “Adnân”, DİA, C. I, İstanbul 1988.
• Feyruzâbâdi, Muhammed b. Yakub, el- Kâmûsu’l- Muhît, Müesessetü’r- Risâle, Beyrut 1996.
• Gazali, Muhammed b. Muhammed, İhyâu ‘Ulûmiddîn, C. I-IV, terc., Ahmed Serdaroğlu, Bedir Yayınevi, İstanbul 1975.
• Gümüşhanevi, Ahmed Ziyaüddin, Râmûz’ul- Ehâdîs, terc., Naim Erdoğan, Pamuk Yayın- ları, İstanbul 1980.
• Günaydın, Fatma Candan, “Nimet”, DİA, C. XXXIII, İstanbul 2007, s. 129- 130.
• Halil b. Ahmed, Kitâbu’l- ‘Ayn, C. I- IV, Dâru’l-Kütübi’l- ‘Ilmiyye, Beyrut 2003.
• El- Hâzin, Ali b. Muhammed, Lübâbu’t- Te’vîl, C. I- VI, Çağrı Yayınları, İstanbul 1979.
• Heyet, Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Açıklamalı Tercümesi, Medine 1987.
• Heyet, el- Mu’cemü’l- Vasît, el- Mektebetü’l- İslâmiyye, İstanbul ty. Heyet, Büyük Lügat, TÜRDAV A. Ş. İstanbul 1985.
• Işık, Emin, “Âl-i İmrân Sûresi”, DİA, C. II, İstanbul 1998.
• İbn-i Kesir, İsmail b. Dımar, Tefsîru’l- Kur’âni’l- ‘Azîm, C. I- IV, Çağrı Yayınları, İstan- bul 1978.
• İbnü’l- Manzur, Ali b. Ahmed, Lisânu’l- ‘Arab, C. I-VI, Kahire ty. İlhan, Avni, “el- İ’tisâm”, DİA, C. XXIII, İstanbul 2001.
• Küçük, Cevdet, “Balkan Savaşı”, DİA, C. V, İstanbul 1995.
• Mansur Ali Nasif, et- Tâcu’l- Câmi‘u li’l- Usûl, C. I- V, Mektebetü Pamuk, İstanbul 1969.
• Mehmed Vehbi Efendi, Ahkâm-ı Kur’âniye, Üçdal Neşriyat, Konya 1966.
• Muhammed Fuâd Abdulbaki, el- Mu’cemu’l- Müfehres, el-Mektebetü’l- İslamiyye, İs- tanbul 1982.
• En- Nesefî, Abdullah b. Muhammed, Medârikü’t- Tenzîl, C. I- VI, Çağrı Yayınları, İstan- bul 1979.
• Okay, M. Orhan- Düzdağ, M. Ertuğrul, “Mehmed Âkif Ersoy”, DİA, C. XXVIII, İstanbul 2003.
• Er- Rağıb el- Isfahani, Hüseyin b. Muhammed, el- Müfredât, Kitâbu’l- Cumhuriye, Bey- rut ty.
• Sarıcık, Murat, Hz. Muhammed’in Çağrısı- Medine Dönemi, Nesil Yayınları, İstanbul 2009.
• Sarıcık, Murat, Irkçılık, Nesil Yayınları, İstanbul 2013.
• Sarıcık, Murat, Ehl-i Beyt’i Sevmek, Nesil Yayınları, İstanbul 2010.
• Sarıcık, Murat, Cahiliye, Nesil Yayınları, İstanbul 2011.
• Şemseddin Sâmi, Kâmûs-i Türki, Çağrı Yayınları, İstanbul 1985.
• Şentürk, Recep, “İsmet”, DİA, C. XXIII, İstanbul 2001.
• Şentürk, Recep ve Kadir Canatan, “Irkçılık” DİA, C. XIX, İstanbul 1999.
• Şentürk, Recep, “Kavim”, DİA, C. XXV, Ankara, 2012.
• TBMM, Zabıt Ceridesi, C. XVII, s. 72, 2.b. Ankara 1958.
• Topaloğlu, Bekir, “Fırka”, DİA, C. XXXV, İstanbul 1996.
• Uludağ, Süleyman, “Fark”, DİA, C. XII, İstanbul 1995.
• Uzun, Mustafa, “Doğrul, Ömer Rıza”, DİA, C. IX, İstanbul 1994.
• Uzunpostalcı, Mustafa, “Cemaat”, DİA, C. VII, İstanbul 1993
• Yazır, M. Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili, C. I- IX, Eser Neşriyat, İstanbul 1979.
• Ez- Zebidi, Mürteza Hüseyin, Tâcu’l- Arûs, C. I- LX, Müessesetü’l- Kuveyt, Kuveyt 1993.