Selahaddin’in Beyt-ul Makdis’in Fetihindeki Hutbesini İnceleme

Yıl 2016, Sayı: 68, 181 - 242, 27.12.2016

Karim Farouk Ahmed Abdeldaim

Öz

Bu araştırma; Selahaddin'in Beyt-ül Makdisi fethetmesinden sonra İbni
Zeki’nin oradairad ettiği hutbesini ele almaktadır. Hutbenin kaynakları araştırılacak,
aralarındaki farklılıkları ortaya çıkarılacaktır. Ayrıca dil, belagat ve modern üslup
yaklaşımları ışığında okuyucular üzerindeki etkisi incelenecektir. Edebi eleştiri
teorilerinden faydalanılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Makdis, Hutbe, Fetih, İnceleme, Selahaddin.

Kaynakça

• Kur’ân-ı Kerim. İbrahim Enis, el-Asvatu’l-Lugaviyye, el-Anglo el-Mısriyye, (2. Baskı), Kahire, 1999.
• İbrahim Enis, Delaletü’l-Elfaz, el-Anglo el-Mısriyye, Kahire, 2004.
• İbnEbiŞeybe, el-Musannafufi’l-Ehadisve’l-A’sar,Thk:KemalYusuf el-Hut,Mektebetu’r- Rüşd, Riyad, 1409.
• İbnü’l-Esir, el Meselü’s-Sair fi Edebi’l-Kâtibi ve Şair, Thk: Muhammed Muhiddin Abdul- hamid, el-Mektebetu’l-Asriyye, Beyrut, 1990.
• İbnu’l-Esir Mecduddin, el-Bedi’u fi İlmi’l-Arabi, Thk: Fethi Ahmed Ali Eddin ve Salih Hüseyin el-Âbid, Camiatü’l-Ümmü’l-Kurra, 1421.
• İbn Aybek ed-Devadari, Kenzu’d-Durar ve Camiü’l-Gurar, Thk: Said Abdulfettah Aşur, C.7, Kahire, 1972.
• İbn Temim el-Makdisi, Musirü’l-Garam ila Ziyareti’l-Kudüs ve’ş-Şam, Thk: Ahmet el- Hutaymi, Daru’l-Cil, Beyrut, 1994.
• İbn Cevzi, el-Müntazimü fi Tarihi’l-Ümemi ve’l-Muluk, Thk: Muhammed Abdulkadir Ata, Darü’l-Kutubi’l-İlmiyyi, Beyrut, 1992.
• İbn Hibban, Sahih İbn Hibban biTertib İbniBalaban,Thk: Şuayb el-Arnavut,Muesesetü’r- Risale, Beyrut 1993.
• İbn Hibban, el-İhsanu fi Takribi Sahihi İbni Hibban, Thk: Şuayb el-Arnavut, Muasesetü’r- Risale, Beyrut 1988.
• İbn Hallikan, Vefayatü’l-Ayan, Thk: İhsan Abbas, Daru’s- Sadır, Beyrut,1994. İbn Şedded, En-Nevadiri’s-Sultaniyye, Thk: Cemaluddin eş-Şeyyal, el-Hanci, Kahire, 1994.
• İbn Adim, Zubtedü’l-Hal fi Tarihi Halep, Thk: Halil el Mansur, Daru’l-Kütubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1996.
• İbn Akil, Şerhu İbn-i Akil, Thk: Muhammed Muhyiddin, Daru’t-Turas, Kahire, 1980.
• İbn Kadi Şehbe, Tabakatu’ş-Şafiiyye, Thk: Hafız Han, Alemü’l-Kutub, Beyrut, 1407.
• İbn Kesir, el-Bidaye Ve’n-Nihaye, Thk: Abdullah et-Türki, Daru’l- Hicr, Mısır, 1997.
• İbn Mace, es-Sünen Thk: Şuayb el-Arnavut, Daru’r- Risaleti’l-Âlemiyye, 2009.
• İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, Thk: Abdullah Ali, Daru’l-Maarif, Kahire.
• İbn Manzur, Lisanu’l-Arab, Daru’s- Sadır, Beyrut.
• İbn Hişam, Muğni’l-Lebib, Thk: Abdullatif el-Hatib, es-Silsiletü’t-Türasi, Kahire, 2000.
• İbn Ebi Bekir el-Bezzar, el Müsned, Thk: Adil İbnu Said, Mektebetü’l-Ulumu’l-Kahire, Medine-i Münevvere, 2009.
• Ebu Davud Süleyman bin Eş’as es-Sicistani, es-Sünen, Thk: Şuayb Arnavut, Daru’r- Risaleti’l-Âlemiyye, 2009.
• Ebu Davud Süleyman bin Davud et-Tayalisi, el-Müsned, Thk: Muhammed bin Abdul- mahsun et-Türki, Daru Hicr, Mısır, 1999.
• Ebu Şame el-Makdisi, Uyunu’r- Ravzateyn, Thk: İbrahim Ezeybek, Müessetü’r-Risâle, Beyrut, 1997.
• Ebu Şame el-Makdisi, Kitabu Ravzateyn, Talik: İbrahim Şemsuddin, Darü’l- Kütubu’l- İlmiyye, Beyrut.
• Ebu Ya’la el-Mevsıli, el-Müsned, Thk: Hüseyin Esed, Daru’l-Memun Li’t-Turas Dimeşk, 1984.
• Ahmed bin İbrahim el-Hanbeli, Şifau’l-Kulub Thk: Mediha Eş-Şarkavi, es-Sakafetü’d- Diniyye, Kahire.
• Ahmed İbn Hanbel, el-Müsned, Thk: Ahmet Şakir, Daru’l-Hadis, Kahire 1995.
• Ahmed Muhtar, Mu’cemu’l-Lugati’l-Arabiyye, Âlem’l-Kutub, Kahire, 2008.
• Albani, Silsiletü’l-Hadisi’s-Sahih, Mektebetü’l-Meârif, Riyad, 1995.
• Buhari, el-Camiü’l-Müsnedü’s-Sahih, Thk: Muhammet Züheyr b. Nasır, Daru Tevku’n- Necât, Hicri 1422.
• Bedreddin ez-Zerkeşi, el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’ân, Thk: Ebu’l-Fazl İbrahim, Darü’t- Turas, Kahire, 1957.
• Bahauddin İbn Şeddad, en-Nevadirü’s-Sultaniyye, Thk: Cemaluddin Eş-Şeyyal, El-Ha- nici, Kahire, 1994.
• Tirmizi, es-Sünen, Thk: Beşşar Maruf, Daru’l-Garbi’l-İslâmi, Beyrut, 1998.
• Hakim, el-Mustedrak Ale’s-Sahihayn, Thk: Mustafa Ata, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Bey- rut, 1990.
• Humeydi, el-Müsned, Hasan Selim Esed, Daru’s-Seka, Dimeşk, 1996.
• Zehebi, Tarihu’l-İslam, Thk: et-Tedmiri, Daru’l-Kitabi’l-Arabi, Beyrut, Lübnan, 1993.
• Razi, Mefatihü’l-Gayb, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, (3. Baskı), Beyrut, Hicri 1420.
• Sübkî, Tabakatü’ş-Şafiiyye el-Kübra, Thk: Mahmud et-Tanahi, (2. Baskı), Darü’l-Hicr, 1413.
• Sekkaki, Miftahu’l-Ulum, Thk: Abdulhamid Hindavi, Daru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Beyrut, 2000.
• Safedi, el-Vafi Bi’l-Vefiyyat, Thk: Ahmed el-Arnavut, Daru İhyai’t-Turas, Beyrut, Lüb- nan, 2000.
• Tarık Ahmed Hicazi, eş-Şia ve’l-Mescid-i Aksa, Min İstdirati Lecnetid-Difaa an Akideti Ehli’s-Sünne, Filistin. Taberani, el-Mu’cemü’l-Evsat, Thk: Tarık bin Avd, Daru’l-Harameyn, Kahire, 1415.
• Taberi, Camiu’l-Beyan fi Te’vili’l-Kur’ân, Thk: Ahmed Şakir, Müessesetü’r-Risale, 2000.
• Tahavi, Şerh Muşkilü’l-Âsar, Thk: Şuayb el-Arnavut, Müessesetü’r-Risale, 1415. Abbas Hasan, en-Nahvü’l-Vâfi, Daru’l-Maarif, (3. Baskı), Kahire.
• Abdurrezzak es-San’ani, el-Musannef, Thk: Habib el-A’zami, el-Meclisü’l-İlmi, (2. Bas- kı), Hint, 1403.
• Abdulfettah el-Uveysi, San’atü’t-Tarihi’l-Müstakbeli, Nemazicu Abdulfettah el-Uveysi,
• Beyti’l-Makdis li Tefsiri’l-Ehdesi’l-Muasıra ve Tevcihiha, (2. Baskı), Daru’l- Halduniyye, Cezayir, 2013.
• Aabdulahir e- Cürcani, Delailü’l-İ’caz, Thk: Mahmud Şakir, el Hanci, (5. Baskı), Kahire, 2004. Abdulmuteal es-Saidi, Bağiyyetü’l-İzah li-Telhisi’l-Miftah fi Ulumi’l-Belağa, Mektebetu’l-Adab, Kahire.
• Abdulvehhab el-Mesiri, es-Sahyuniyye Ve’l-Unf min Bidayeti’l-İstitan ila İntifedatu’l- Aksa, Daru’ş-Şuruk, (2. Baskı), Kahire, 2002.
• İffet eş-Şerkavi, Belagatu’l-Atıf fi’l-Kur’âni’l-Kerim, Daru’n-Nahdati’l-Arabiyyeti, Bey- rut, 1981.
• Ali el-Carim ve Mustafa Emin, el-Belağatu’l-Vadiha, Mektebetü’l- Adab, Kahire, 2002.
• Ali el-Cundi, Fennü’l-Cinas, Daru’l-Fikri’l-Arabi, Kahire, 1954.
• İmad el-İsfahani, el-Fethi’l-Kasyi fi’l-Fethi’l-Kudsi, Daru’l-Menar, Kahire, 2004.
• Feth b. Ali el-Bendari, Sena el-Berki’ş-Şami Muhtasaru’l- Berki’ş-Şâmî li’l-İmad el-İsfa- hani, Thk: Fethiyye en-Nebravi, el-Hanci, Kahire, 1979.
• Kati’î, Cuz’ü’l-Elf Dinar Mine’l-Fevaid’i’l-Muntekati Ve’l-Efradi’l-Ğaraibi’l-Hisan, Thk: Bedr b. Abdillah el-Bedr, Daru’n-Nefais, Kuveyt,1993.
• Muhammed Salih ed-Dâli’, el-Uslubiyyetü’s-Savtiyyetü, Daru Garib, Kahire, 2002.
• Muhammed b. Abdul Muttalib, Binau’l-Uslûb fi Şiiri’l-Hadase, Daru’l- Mearif, (2. Bas- kı), Kahire, 1995.
• Muhammed b. Abdul Muttalib, Cedeliyyetü’l-İfrad ve’Terkib fi’n-Nakdi’l-Arabiyyi’l- Kâdim, Longman, (2. Baskı), Kahire, 2004.
• Mahmud Çelebi, Hayatu’s-Salahattin, Daru’l-Cil, (3. Baskı), Beyrut, 1989.
• Muhyiddin ed-Derviş, İ’rabu’l- Kur’âni’l-Kerim ve Beyanehu, Daru İbni Kesir, (3. Bas- kı), Dimeşk, 1992.
• Muslim b. el-Haccac, el-Musnedü’s-Sahih, Thk: Muhammed Abdulbaki, Daru İhyai’t- Turasi’l-Arabi, Beyrut.
• Nesai, es-Sünenü’l-Kübra, Thk: Hasan Çelebi, Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 2001.
• Vahidi, Esbabu Nüzuli’l-Kur’ân, Thk: Kemal Zağlu, Darü’l- Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, 1991.
• Vahidi, el-Vasit fi Tefsiri’l-Kur’âni’l-Mecid, Thk: Âdil Ahmet, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1994.