RASYONALİZMDEN SEZGİSELLİĞE GEÇİŞ; STURM UND DRANG AKIMI VE CARL PHİLİPP EMANUEL BACH’IN KLAVYELİ ÇALGILAR SONATLARINA GENEL BİR BAKIŞ

Yıl 2017, Sayı: 71, 347 - 366, 24.08.2017

Yüksel Pirgon

Öz

Avrupa Müziği Ortaçağdan bu yana geçirmiş olduğu gelişim, değişim ve şekillenme sürecinde döneminin sosyal olaylarından ve diğer sanat dallarında oluşan bir takım yönelimler ve akımlardan etkilenmiştir. Avrupa müziğinde bu akımların birçoğu stil, üslup ve sosyal olarak birbirinden farklılık gösteren dönemler arasında köprü vazifesi görmüş ve müziği kendisinden sonra gelecek olan döneme hazırlamıştır. Bu bağlamda 18. Yüzyılın başlarında Avrupa Müziğini Klasik Dönem’e hazırlayan en önemli akımların başında, adını Alman Edebiyatçı Klinger’in “Sturm und Drang” romanından alan Sturm und Drang akımıdır. Bu çalışmada, Sturm und Drang akımı ve onun başlıca temsilcilerinden Carl Philipp Emanuel Bach’ın klavyeli çalgılar için yazmış olduğu sonatları üslup açısından irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Carl Philipp Emanuel Bach, Müzik, Sturm und Drang, Klavyeli Çalgılar, Sonatlar.

Kaynakça

• Aktüze, İ. (2004). Müziği okumak. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Barbur, S. (2008). İzlenimcilik akımının müziğe yansıması ve bu akımdan etkilenmiş bes- tecilerin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin: Mersin Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Boran, İ. ve Şenürmez, K.Y. (2007). Kültürel tarih ışığında çoksesli batı müziği. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bucak, S. (1995). Haydn piyano sonatları. Yayımlanmamış sanatta yeterlilik tezi, İstan- bul: Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, A. (2012). Klasik dönem bestecisi W.A. Mozart’ın yaşamı, müzik anlayışı ve klar- net eserleri. Akademik Bakış Dergisi. 31., 1-13.
• Erol, L. (2008). Müziğin sırrı dinleyenler için notlar. Ankara: Yurtrenkleri Yayınevi. Gordon, S. (1996). A history of keyboard literatüre. New York: Thomson Learning Inc.
• Grout, D.J. ve Palisca, V. C. (1988). A history of western music. (Fourth Edition). New York: W. W. Norton & Company.
• Helm, E. E. (1983). New grove dictionary of music and musicians. I. (851). London: Macmillan.
• Hürel, F. (2008). Klasik müzik rehberi. İstanbul: Say Yayınları.
• Işıktaş, B. (2015). Avrupa'da devrimler çağında toplumsal değişim, kültür ve müzik yaşa- mına dair notlar. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8. (2), 158-172.
• İlyasoğlu, E. (1999). Zaman içinde müzik başlangıcından günümüze örneklerle batı mü- ziğinin evrimi. (Beşinci baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Pirgon, Y. (2013). Claude Debussy’nin müziğine genel bir bakış. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi. 2. (4), 104-118.
• Salihoğlu, H. (1988). Alman edebiyatında fırtına ve tepki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 199-208.
• Say, A. (2005). Müzik ansiklopedisi. I. (141). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Schulunberg, D. (1984). The ınstrumental music of Carl Philipp Emanuel Bach. Michi- gan: UMI Research Press.
• Snedeker, J. L. (1985). Empfindsamer stil and the music of Carl Philipp Emanuel Bach: an examination of the solo keyboard sonata. Unpublished master’s thesis. Ame- rica: Ohio University.
• Stevenson, R. (2001). The new growe dictionary of music and musician. (8). (191-192). London: Macmillan.
• Tuğrul, E. G. (2015). W.A.Mozart’ın piyano sonatları. Yayımlanmamış sanatta yeterlik tezi, İstanbul: Mimar Sinan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.