OKUL ÖNCESİ ÇOCUK KİTAPLARINDA İLETİ PROBLEMİ: LEYLA FONTEN’DEN ÖYKÜLER SERİSİ

Yıl 2017, Sayı: 72, 241 - 262, 25.12.2017

Oğuzhan Yılmaz N. Hümeyra Özdemir Erem

Öz

Tülin Kozikoğlu’nun eserlerinin olumsuz iletiler açısından incelendiği çalışma doküman analizi deseniyle yapılmıştır. Çalışmada Tülin Kozikoğlu tarafından kaleme alınan Leyla Fonten’den öyküler serisinde yer alan 9 kitap, araştırmacıların ve okul öncesi öğretmenliği ana bilim dalında öğrenim gören öğrencilerin tespitleriyle incelenmiştir. Çalışma için veri oluşturmak amacıyla Tülin Kozikoğlu’nun kitapları araştırmacılar tarafından okunmuş, metinlerde ve görsellerde tespit edilen ileti problemleri tartışılarak not edilmiştir. Yine bu kitaplar belirlenen okul öncesi öğretmeni adaylarına dört farklı zaman diliminde üçer kez tekrar edilerek okunmuş, öğretmen adaylarından şayet varsa kitaplarda tespit edebildikleri olumsuz iletileri gerekçeleriyle birlikte yazmaları istenmiştir. Çalışma için elde edilen veriler iki şekilde analiz edilmiştir. Öncelikle araştırmacılar tarafından kitaplarla ilgili yapılan tespitler betimsel analize tabi tutulmuş, sonrasında ise belirlenebilen olumsuz iletiler kendi içinde gruplandırılmaya çalışılmıştır. Aynı şekilde
öğretmen adaylarından elde edilen veriler de ilk aşamada kitap başlıkları ile ilişkilendirilmiş, sonrasında ise benzer tespitler bir araya getirilerek içerik analizi yapılmıştır.
Çalışma sonucunda Tülin Kozikoğlu’nun Leyla Fonten’den Öyküler serisinde pek çok olumsuz iletinin olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, seride bahsedilen duygularla ilgili verilen iletilerin net olmadığı, inatçılık ve öfke gibi abartılı duyguların olumlandığı, kullanılan kavramlarla ilgili yanılgıların yaşandığı, bazı sorunların derinlemesine irdelenmediği, çözüm önerilerinin sunulmadığı ve arkadaşlık ilişkilerinin güven temelli kurulmadığı gibi ileti problemlerinin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Tülin Kozikoğlu, Leyla Fonten Serisi, Kurgusal Metin, Çocuk Edebiyatı, İleti.

Kaynakça

• Akçay, S. (2015). Samed Behrengi’nin hikâyelerindeki eğitsel iletiler üzerine bir araş- tırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktaş, Ş. (2002). Edebiyatta üslûp ve problemleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2011). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Almerico, G. M. (2014). Building character through literacy with children’s literature. Research in Higher Education Journal, 26, 1-13.
• Bacanlı, H. (2004). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Nobel Yayınları.
• Bowen, G. A. (2009). Documental analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9 (3), 27- 40.
• Cesur, E. (2015). Mavisel Yener’in çocuklara yönelik öykülerindeki eğitsel iletiler üzeri- ne bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dağlarca, F. H. (1995). Dolar biriktiren çocuk. İstanbul: Tüm Zamanlar Yayıncılık.
• Demirel, Ş. (2011). Çocuk edebiyatı. Şener Demirel (Ed.), Edebî metinlerle çocuk edebi- yatı (ss.43-75). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Gibbs, L. J. ve Earley, E. J. (1994). Using children’s literature to develop core values. Bloomington: Phi Delta Kappa Educational Foundation.
• Glaser, B.G., Strauss, A. L., (1967). The discovery of graunded theory. U.S.A: Aldine Transaction.
• Gökçek, B. S. (2007). 5-6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının et- kisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kagan, S. M. (2008). Estetik ve sanat notları. Çev. Aziz Çalışlar. İzmir: Karakalem Ki- tabevi.
• Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (3), 463-475.
• Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayınları.
• Kaymakcan, R., Meydan, H. (2014). Ahlak değerler ve eğitimi. İstanbul: Dem Yayınları. Kazan, V. (2012). Mevlâna İdris Zengin’in masallarının eğitsel değeri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kozikoğlu, T. (2016). Bilmiş fare Tuna. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). İnatçı kirpi Mina. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Kıskanç kurbağa Eda. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Korkak kuş Sema. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Mutsuz kedi Dila. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Öfkeli örümcek Rıza.İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Sabırsız sinek Feza. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Tembel balık Sefa. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Kozikoğlu, T. (2016). Utangaç köpek Kaya. İstanbul: Redhouse Kidz Çocuk Kitapları.
• Köse, S. (2011). Muzaffer İzgü’nün anneannemin akıl almaz maceraları serisindeki eğit- sel iletiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Aydın Üniversitesi Sosyal Bilim- ler Enstitüsü, İstanbul.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An espended sour- cebook. California: SAGE Publications.
• Sever, S. (2010). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
• TDK (2017). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts 12.01.2017 tarihinde gö- rülmüştür.
• Yakar, Y. M. (2011). Mustafa Ruhi Şirin’in Türk çocuk edebiyatındaki yeri ve eserlerinin eğitsel değeri üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Atatürk Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, O. (2013). Fatih Erdoğan’ın eserlerinin eğitsel değerler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimler Ensti- tüsü, Erzurum.
• Yılmaz, O. (2016). Çocuk kitaplarında bulunması gereken özellikler. Tacettin Şimşek (Ed.), Okul öncesinde çocuk edebiyatı ve medya el kitabı (61-108). Ankara: Gra- fiker Yayınları.