YENİLENMİŞ BLOOM TAKSONOMİSİNE GÖRE BAĞLAÇLARIN ÖĞRETİMİ

Yıl 2021, Sayı: 88, 225 - 240, 26.12.2021

Hülya Sönmez Süleyman Aydeniz

Öz

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının bağlaçların etkili bir şekilde öğretimi için
Yenilenmiş Bloom Taksonomisinin (YBT) bilişsel kategorilerinden yararlanarak etkinlikleri
nasıl hazırladıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yarı deneysel olarak tasarlanan bu çalışmada veriler,
tek gruplu aralıklı zaman serisi desenine göre toplanmıştır.
Bu kapsamda eğitim öncesi ön bilgileri tespit etmek amacıyla katılımcılardan etkinlikler
hazırlamaları istenmiştir. Katılımcılar verilen eğitimin sonunda etkinlikler hazırlamıştır.
Verilerin toplanması ve analizi sürecinde araştırmacılar tarafından geliştirilen dereceli
puanlama anahtarı kullanılmıştır. Eğitim öncesi hazırlanan etkinliklerin ve eğitim sonrası hazırlanan
etkinliklerin toplam ortalama puanları karşılaştırılmıştır. Etkinlik temelli eğitim ve hazırlanan etkinliklerin başarı düzeyleri değerlendirilmiştir.
Bu kapsamda ulaşılan sonuçlara göre katılımcılara verilen etkinlik hazırlama eğitimi etkili olmuştur.
YBT’nin bilişsel kategorilerinden yararlanarak bağlaçların öğretimi için başarılı etkinliklerin hazırlandığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bloom, Taksonomi, Bağlaç, Etkinlik, Tasarlama.

Kaynakça

• Airasian, P. W. & Miranda, H. (2002). “The role of assessment in the revised taxonomy.” revising Bloom’s taxonomy, edited by Lorin W. Anderson. Theory into Practice, 41(4), 249-254.
• Akgül, E. (2010). İlköğretim II. kademede yaşanan dil bilgisi öğretimi sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Anderson, L. W., Krathwohl, D. R., Airasian, P. W., Cruikshank, K. A., Mayer, R. E., Pintrich, P. R, Raths, J. & Wittrock, M. C. (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: a revision of Bloom's taxonomy of educational objectives. U. S.: Addison Wesley Longman, Inc.
• Atabey, İ. (2007). Cümle bağlayıcıları ve Türkiye Türkçesindeki kullanımı. Turcology in Turkey. Selected Papers, 39-54.
• Ateş, S. ve Akyol, H. (2013). Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(3), 268-300.
• Athanassiou, N., McNett, J. N. & Harvey, C. (2003). Critical thinking in the management classroom: Bloom’s taxonomy as a learning tool. Journal of Management Education, 27(5), 533-555.
• Aydın, H. (2008). Bağlaç görevinde kullanılan ya’nın anlamsal işlevleri. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(14), 215–227.
• Baran, B. (2017). Soru işlevi gören mı üzerine. Turkish Studies, 12(22), 113–122.
• Başbay, M. (2007). Yenilenmiş taksonomiye göre düzenlenmiş öğretim tasarımı dersinde projeye dayalı öğretimin öğrenme ürünlerine etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 8(1), 65-88.
• Başkan, Ö. (2003). Bildirişim, insan dili ve ötesi. İstanbul: Altın Kitapları.
• Bozavlı, E. (2016). İlkokul çağındaki çocuklarda bağlaçların söylemsel değerleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 239-256.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches. (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çeçen, M. A ve Mete, G. (2011). 6-8. sınıflarda dil bilgisi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 48-62.
• Çetin, B., Akbay, L., Aktaş, U., Taşdelen Teker, G., Şahin, M. G., Gürel, S., İlhan, M., Özkan, Ö. ve Atalmış, E. H. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Çetin, B. (Editor). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çetinkaya, B. (2016). Sosyal bilgiler eğitimi öğretmen adaylarının Bloom taksonomisine göre soru yazmaya ilişkin başarı düzeylerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57–76.
• Delibaş, M. (2013). Yabancı dil öğretiminde ortak eylem odaklı yaklaşıma göre sınıf içi hedef ve etkinliklerin hazırlanması (yenilenmiş Bloom taksonomisi). Turkish Studies, 8(10), 241-249.
• Deniz, K. ve Demir, E. (2019). İşlevlerine göre bağlaçları konu edinen araştırmalar. Millî Eğitim, 48(1), 903-915.
• Durmuş, E. A. ve Sezer, Ö. (2019). Teke Kızı Tatyana romanında ya bağlacının kullanımı. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 0-0.
• Ebadi, S. & Mozafari, V. (2015). Exploring Bloom’s revised taxonomy of educational objectives in TPSOL textbooks. Journal of Teaching Persian Language to Non- Persian Speakers, 5(1), 65-93.
• Gencan, T. N. (1971). Dilbilgisi. İstanbul: Kanaat Yayınları.
• Göçer, A. ve Arslan, S. (2019). Ortaokulda gerçekleştirilen dil bilgisi öğretimi durumu- nun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, Nisan, 297-326.
• Göksu, İ. (2016). Yenilenmiş Bloom taksonomisindeki bilişsel öğrenme sürecinin web tabanlı uzman sistemle değerlendirilmesi (destekleyici eğitim uygulaması). Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Hatipoğlu,Ç.(2007).Türkçede hem bağlacının bilgi yapısı ve sözdizimsel özellikleri. Dil ve Yaratıcılık, 1(2), 27-43.
• Kansızoğlu, H. B. ve Sulak, S. E. (2018). Öğrenci merkezli dil bilgisi öğretim uygulamalarının öğrenci başarısına etkisi: Bir meta analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 958-980.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi. (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kazempourfard, E. (2010). On the representation of Bloom's revised taxonomy in interchange textbooks [M.A. Thesis in Teaching English as a Foreign Language (TEFL)]. İran: Shiraz University.
• Keray Dinçel, B., Okur, A. ve Güden Altmış, Z. (2018). Neden bağlaçlarının okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(24), 110–121.
• Kidwell, L. A., Fisher, D. G. Braun, R. L. & Swanson, D. L. (2012). Developing learning objectivesfor accounting ethics using Bloom'staxonomy. Accounting Education, 22(1), 44-65.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
• Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi grameri şekil bilgisi. Ankara: TDK Yayınları.
• Leach, E. (2006). Instruction-based action guidelines built on Bloom’srevised framework: setting objectives for entrepreneurship teaching. Small Enterprise Research, 14(2), 74-92.
• Milman, N. B. (2014). Crafting the “right” online discussion questions using the revised Bloom’s taxonomy as a framework?. Distance Learning for Educators, Trainers and Leaders, 11(4), 9-11.
• Oturakçı Orbay, N. (2019). Türkiye Türkçesinde bağlaç işlevli bir birim bileme- din bilemediniz. Journal of Social and Humanities Sciences Research (JS- HSR), 6(32), 268-276.
• Özçelik, S.ve Erten, M. (2005). Türkiye Türkçesi dilbilgisi. Diyarbakır: Bizim Büro Basımevi Yayın-Dağıtım.
• Salan, E. (2011). Ahmet Hamdi Tanpınar’ın eserlerinde ne ne de bağlacı. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (7), 223-240.
• Eyüp, B. (2013). Dil bilgisi öğretiminde beyin temelli öğrenmenin akademik başarı, tutum ve kalıcı öğrenme üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum:Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Forehand, M. (2006). Bloom's taxonomy. www.epltt.coe.uga.edu/index adresinden 15 Mart 2021 tarihinde edinilmiştir.
• Salan, E. (2015). Aydın ili ağızlarında ne ne bağlacının farklı bir kullanımı üzerine. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (16), 43-50.
• Sever, S. (2000). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sönmez, H. (2019). An examination of the revised Bloom’s taxonomy as a model in the curriculum design process. Researcher: Social Science Studies, 7(1), 106-148
• Sönmez, H. (2019b). The story evaluation strategy based on cognitive and affective/ metacognitive domains and the rubric. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 1079-1119.
• Sönmez, H. (2017). Yenilenmiş Bloom taksonomisine göre tasarlanan ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (model önerisi). Yayımlanmış doktora tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Su, W. M., Osisek, P. J. & Starnes, B. (2004). Applying the revised Blooms taxonomy to a medical-surgical nursing lesson. Nurse Educator, 29(3), 116-120.
• Süğümlü, Ü. (2009). Dil bilgisi öğretiminde senaryo tabanlı öğrenme yaklaşımının etkililiği: Kelime türleri örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Şahinci, C. (2011). İlköğretim ikinci kademede dil bilgisi konularının öğretimine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi.
• Şenlik, A. Ş. (2016). Türkiye Türkçesinde cümle bağlacı olarak kullanılan ve ve da hakkında bazı mülahazalar. İstanbul Üniversitesi TDED, (54), 111-127.
• Torun Öğretmen, Y. (2007). Türkiye Türkçesinde tekrarlı bağlaçların oluşturduğu bağlama gruplarının söz dizimindeki kullanımları üzerine. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 503–510.
• Tosun, C. ve Taşkesenligil, Y. (2011). Revize edilmiş Bloom’un taksonomisine göre çö- zeltiler ve fiziksel özellikleri konusunda başarı testinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 499-522.
• Uğuz, E. ve Özge, D. (2020). Türkçe bağlaçlar üzerine gelişimsel bir çalışma. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 31(1), 77–100.
• Yavuz, S. (2011). Türkiye Türkçesi ağızlarında bağlaçlar. Diyalektolog, (3), 59–107.
• Yüksek Öğretim Kurumu. (2011). Öğretmen yetiştirme ve eğitim bilimleri. Türkiye Yük- seköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) Temel Alan Yeterlilikleri. YÖK: Ankara 13 Ocak 2011. https://epdad.org.tr/data/genel/pdf/Genel-8.pdf adresinden 20.05.2021’de alınmıştır.