DEZAVANTAJLI BÖLGEDE ÇALIŞAN MESLEK ELEMANLARININ KAMUSAL SOSYAL HİZMET SUNUMUNA İLİŞKİN ALGILARI

Yıl 2021, Sayı: 88, 35 - 52, 26.12.2021

Ali Artam Ayyıldız Özlem Cankurtaran

Öz

Dünya üzerinde yoksulluk küreselleşmenin etkisiyle giderek yaygınlaşmakta ve derinleşmektedir.
Yoksulluğun artması, derinleşmesi ile yoksulları dışlayan mekanizmaların güçlenmesi yoksulların
toplumsal merkezden uzaklaşmalarına neden olabilmektedir.
Bu duruma bağlı önemli bir değişim barınma gereksinimlerinin karşılanmasında ortaya
çıkmaktadır. Gecekondu ve benzeri yapıların zorunlu olarak tercih edilmesiyle zor koşullarda yaşamlar sürdürülmektedir.
Bu yapıların bir arada olduğu dezavantajlı mahalle ve bölgelerde ise marjinalleşme, sosyal dışlanma sorunlarının yaşandığı bilinmektedir.
Bu durum şiddet, suça karışma, uyuşturucu ticareti ve çeteler gibi kentsel sorunlara yol
açabilmektedir. Sosyal çalışmacılar yoksulluğun ortadan kaldırılması ve yoksullara yardımcı
olmada önemli rol oynamaktadır. Bu çalışma dezavantaj özellikleri gösteren bir
bölgede sosyal hizmet alanında çalışan meslek elemanlarının kamusal hizmet deneyimlerini
tanımlamak amacıyla niteliksel yaklaşımla yapılan Tanımlayıcı Fenomenolojik bir
araştırmadır. Katılımcıların seçiminde amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmış ve sekiz
meslek mensubu ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizi
sonucunda; iki ana tema oluşturulmuştur. Bunlar; “Havanda Su Dövme” ve
“Yeni Hizmet Modeli” olarak tanımlanmıştır. Bu iki ana tema ile meslek mensuplarının yürüttükleri hizmetlerin
toplumun refahında değişim yaratamadığı ve yeni bir hizmet modeline
gereksinim duyulduğu tanımlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Mahalle, Göç, Dışlanma, Sosyal Hizmet.

Kaynakça

• Asen, K, Julkunen, I ve Saurama, E. (2021). Contemporary urban social work: a scoping review. Nordic Social Work Research, 1-17. DOI: 10.1080/2156857X.2021.18 90192
• Abe,A.K.(2009). Social exclusion and earlier disadvantages:An empiricalstudy of poverty and social exclusion in Japan. Social Science Japan Journal, 13(1), 5-30.
• Aytaç, Ö. (2016). Kent yoksulluk ve sosyal düzensizlik potansiyeli. Mukaddime, 7(1),135- 155.
• Bıçkı, D. (2005). Kentsel yoksulluğun yapısal faktörlerle analizi: ekonomik ve politik yapının yeniden örgütlenmesi: karşılaştırmalı bir analiz. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi,7(1), 104-138.
• Buz, S. ve Ayyıldız, A. A. (2019). Sosyal hizmette toplum merkezleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 187-212.
• Canbulut, T. (2017). Yoksulluk ve yoksullukla mücadele alanındaki sosyal politikaların sosyal hizmet uzmanlarınca değerlendirilmesi: sürdürülebilir yoksulluk. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 113- 132.
• Chow,J. C. C. ve Lou, C. W. M. (2015). Community-based approachesto social exclusion among rural-to-urban migrants in China. China Journal of Social Work, 8(1), 33- 46.
• Crisp,R., McCarthy, L., Parr, S., Pearson, S.,Berry, N.(2016).Community-led approaches to reducing poverty in neighbourhoods: A review of evidence and practice. Centre for Regional Economic and Social Research.
• Çakır, Ö. (2002). Sosyal dışlanma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 83-104.
• Dhemba, J.ve Nhapi, T. G. (2020). Social work and poverty reduction in Southern Africa: The case of Eswatini, Lesotho, and Zimbabwe. Social Work & Society, 18(2), 1-13.
• Duru, S.ve Kalaycı, E. (2017). Kentleşme ve yoksulluk bağlamında sosyal hizmet uzmanının mesleki rolleri. International Journal of Academic Value Studies, 3(17), 224-230.
• Englander, M. (2012). The interview: Data collection in descriptive phenomenological human scientific research. Journal of Phenomenological Psychology, 43(1), 13- 35.
• Gentles, S. J., Charles, C., Ploeg, J. and McKibbon, K. A. (2015). Sampling in qualitative research: Insights from an overview of the methods literature. The Qualitative Report, 20(11), 1772.
• Gill, M. J. (2014). The possibilities of phenomenology for organizational research. Organizational research methods, 17(2), 118-137.
• Gilster,M.E.veMeier,C.L.(2016).Formal and ınformal neighborhood social organization: which promotes better resident health?. Health & Social Work, 41(3), 182-190.
• Giorgi, A. (2012). The descriptive phenomenological psychological method. Journal of Phenomenological Psychology, 43(1), 3-12.
• Holland, S., Burgess, S., Grogan-Kaylor, A., Delva, J. (2010). Understanding neighbourhoods, communities and environments: New approaches for social work research. British journal of Social Work, 41(4), 689-707.
• Karakaş, M. (2010). Küresel yoksulluğun öteki yüzü: yeni yoksulluk ve sosyal dışlanma. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 12(2),2-16.
• Karayılmazlar, E. (2006). Küreselleşme sürecinde yoksulluk ve eğitim. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2),205-225.
• Kintrea, K. ve Atkinson, R. (2001). Neighbourhoods and social exclusion: The research and policy implications of neighbourhood effects. University of Glasgow, Urban Change and Policy Research Group. Glasgow.
• Klasen, S. (1999). Social exclusion, children and education: conceptual and measurement issues. https://www.oecd.org/education/innovation-education/1855901.pdf
• Lupton, R. (2003). Neighbourhood effects: Can we measure them and does it matter?. London: CASE paper 73.
• Matthies, A-L., Turunen, P., Albers, S., Boeck, T., Närhi, K. (2010). An eco-social approach to tackling social exclusion in European cities: A new comparative research project in progress. European Journal of Social Work, 3(1), 43-52.
• Mechanic, D. ve Tanner, J. (2007). Vulnerable people, groups, and populations: societal view. Health Affairs, 26(5), 1220-1230.
• Narhi, K. (2002). Social workers' conceptions of how the local living environment is related social exclusion. European Journal of Social Work.5(3),255-267.
• Penna, S., Paylor, I. ve Washington, J. (2010). Globalization, social exclusion and the possibilities for global social work and welfare. European Journal of Social Work, 3(2), 109-122.
• Quillian, L. (2017). Neighborhood and the intergenerational transmission of poverty. Focus, 33(2), 22-24.
• Sipahi, E. B. (2006). Yoksulluğun küreselleşmesi ve kentsel yoksulluk: ekonomik ve sosyal boyutlarıyla Konya örneğinde yoksulluk. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 172-189.
• Stevenson, C., McNamara, N. ve Muldoon, O. (2014). Stigmatised identity and service usage in disadvantaged communities: Residents', community workers' and service providers' perspectives. Journal of Community & Applied Social Psychology, 24(6), 453-466.
• Şahin, T (2010). Sosyal dışlanma ve yoksulluk ilişkisi. Yardım ve Dayanışma Dergisi, 1(2),71-80.
• Teater, B. (2014). Sosyal hizmet ve yöntemleri. Uygulama için bir giriş. (Çev. A. Karatay). Ankara, Nika yayınevi.
• Washington, J. ve Paylor, I. (2008) Europe, social exclusion and the identity of social work. European Journal of Social Work, 1(3), 327-338.
• Yılmaz, M. (2012). Küreselleşme ve kentsel yoksulluk: Sosyolojik bir perspektif. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(4), 257-287.