OKUL YÖNETİCİLERİNİN İLETİŞİM BECERİLERİ İLE ÖRGÜTSEL GÜVEN ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Sayı: 76, 165 - 185, 28.12.2018

Mahmut Sağır

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin iletişim becerileri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında, Kahramanmaraş ili merkez ilçelerinden Oniki Şubat ve Dulkadiroğlu sınırları içinde yer alan Milli Eğitim Bakanlığı’na
bağlı ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın evreninden “Basit Seçkisiz Örnekleme” yöntemiyle belirlenen 346 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modelinde desenlemiştir. Araştırmada, okul yöneticilerinin iletişim becerilerini belirlemek için Yörük ve Özmen (2007) tarafından geliştirilen “Okul Yöneticilerinin İletişim Sürecindeki Etkililiği Ölçeği” ve okullarda örgütsel güven düzeyini ölçmek için Hoy ve Tschannen Moran (2003) tarafından geliştirilip Yılmaz (2006) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Örgütsel Güven Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin iletişim becerilerinin “orta” düzeyde, öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerinin ise “yüksek” düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte okul yöneticilerinin iletişim becerileri ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasında yüksek düzeyde doğrusal ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okul yöneticilerinin iletişim becerilerinin, öğretmenlerin örgütsel güven düzeyinin %49’unu yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul, Okul yöneticisi, İletişim becerisi, Örgütsel Güven, İlişki.

Kaynakça

• Agün, H. (2011). Örgütsel güven ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aksoy, M. (2009). İşletmelerde örgütsel güven anlayışının algılanması ve demografik değişkenler açısından analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Altun, G. (2010). Özel eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altuntaş, S. (2008). Hemşirelerin örgütsel güven düzeyleri ile kişisel-mesleki özellikleri ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Artuksi, E. (2009). İlköğretim okullarında görevli öğretmenlerin okulun örgütsel güven düzeyine ilişkin algıları. Bilim uzmanlığı tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. iletişim tarzları.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Başaran, i. E. (1993). Örgütsel davranış. Ankara: Pegem Yayını.
• Blevıns,R.E.(2001). A study of association between organizational trust and decision- making, communication, and collabaration in comprehensive, regional. Institutions of highereducation a dissertation presented to the graduate school in partial fulfillmen tof ther equirements for the degree. Doctor of philosohpy new mexico state university las cruces, New Mexico: Proquest Information And Learning Company.
• Bolat, S.(1996). Eğitim örgütlerinde iletişim-Hacettepe Eğitim Fakültesi uygulaması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (12), 75-80.
• Bursalıoğlu, Z. (1999). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayınları
• Claypool, C.(2003). Improving the communication skills of your most valuable resource you people. Techniques Association For Career And Technical Education, 78(1), 56-7.
• Conn, S.J.(2004). Exploring the relationship between perceptions of trust and perceptions of organizational justice in a geographically dispersed organization. Psychology, Social Busıness Admınıstratıon, Management Proquest Information And Learning.
• Costa, A.C., RoeR. A., Taillieu, T. (2001). Trust within teams: the relation with performance effectiveness, European Journal of Work And Organizational Psychology, 10(3), 225-244.
• Cox,S.,Jones,B.,Collınson,D.(2006).Trust relations in high-reliability organizations. RiskAnalysis, 26 (5), s. 1123-1138.
• Culver, T.R. (1994). Influence strategies and trust in public schools. Seattle Unıversıty, Educatıon, Admınıstration And Business Administration, Management Political Scıence, Public Administration Proquest Information And Learning.
• Çatak,E. (2012).İlköğretim okulu öğretmenlerinin yöneticilerinde gözlemledikleri ego durumları ile örgütsel güven arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelik, M. (2013). İstanbul ili Arnavutköy ilçesindeki ortaöğretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin iletişim becerilerinin öğretmen motivasyonları ve akademik tükenmişlikleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetinkaya, İ. (2011). Ortaöğretim okul müdürlerinin liderlik stilleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi,Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çokluk Bökeoğlu, Ö., Yılmaz, K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel güven hakkında öğretmen görüşleri. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, (54), 211-233.
• Çubukçu, Z., Dündar, İ. (2003). Okul yöneticilerinin iletişim becerilerine ilişkin algı ve beklentileri. Milli Eğitim Dergisi. Sayı:157.
• Demircan, N. (2003). Örgütsel güvenin bir ara değişken olarak örgütsel bağlılık üzerinde etkisi eğitim sektöründe bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi, Kocaeli: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü.
• Deutch, M. (1958). Trust and suspicion, Journal Of Conflict Resolution, 2(4), 265- 279.
• Dicle, Ü. (1974). Bir yönetim aracı olarak örgütsel haberleşme, Ankara: Milli Produktive Merkezi Yayınları. No:169.
• Dinç, S. (2007). Örgütsel güven yaratmada örgüt kültürünün rolü. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Erdem, F,. İşbaşı,J.Ö. (2000). Takım çalışmalarında güven ve güvensizlik: performans için koşulsuz güven mi, optimum güven mi? 8.Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 25-27 Mayıs 2000, Nevşehir.
• Erdoğan, İ. (2003). Okul yönetimi öğretim liderliği, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Ergin, A. (1995). Öğretim teknolojisi iletişim. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Güneş,A. (2007). Kişiler arası iletişim sürecinde beden dili kavramı ve rolü üzerine kuramsal bir çalıma. E-Journal Of NewWorld Sciences Academy.
• Gürgen, H. (1997). Örgütlerde iletişim kalitesi. İstanbul: Der Yayınları.
• Gürüz, D., Yaylacı, G.Ö. (2004). İletişimci gözüyle insan kaynakları yönetimi, İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Karasar, N. (2009). Araştırmalarda Rapor Hazırlama. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kartal, S.E. (2010). Genel liseler ile mesleki ve teknik liselerdeki öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Knox, M., J. Funk, R. Elıot, G.E., Bush. (1998). Adolescents’ possible selves and their relationship to global self-esteem. Sex Roles: A Journal Of Research, (39), 1-2.
• Kocabaş, İ., Karaköse, T. (2005). Okul müdürlerinin tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi. Türkiye Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 79-93.
• Kösterlioğlu, M.,Argon,T.(2010). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiğine ilişkin öğretmen algıları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-17.
• Maçin, E. (2010). Yönetici iletişim becerilerinin çalışan motivasyonu üzerine etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi, SosyalBölümlerEnstitüsü.
• Mead, R. (1990). Cross-cultural management communication, Newyork: Wiley Publishers,
• Neveu,V. (2004). La confiance organisationnelle: Définition et mesure. Actesdu Xvème Congrès De L’agrh, Montréal. 1er 1– 4 septembre.
• Önsal,A.(2012).Okul müdürlerinin iletişim becerileriyle okul kültürü arasındaki ilişki, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özbudak, F. (2009). Yönetici-öğretmen iletişimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., Cömert, M. (2006). Ortaöğretim Öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7 (1), 103- 124.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi, Kacaeli: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Polat, S. (2009). Eğitim örgütleri için sosyal sermaye: Örgütsel Güven, Ankara. Pegema Yayınları.
• Şahin, B. (2007). Hemşirelik öğrencilerinin kendini anlatma ve stresle baş etme ilişkilerinin belirlenmesi.YayımlanmamışYüksekLisanstezi,İstanbul: Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Şen, İ. (2007). İlköğretim okullarında yöneticilerin öğretmenlerle iletişiminde yaşanan sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şimşek, Y. (2003). Okul müdürlerinin iletişim becerileri ile okul kültürü arasındaki ilişki. Yayımlanmış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tdk. (2012). Büyük Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Sözlüğü, http://www.tdk.gov. tr (17 nisan 2017).
• Tekkanat,D.(2009).İlköğretim okulu yöneticilerinin çatışma yönteminde kullandıkları iletişim tarzlarına ilişkin öğretmen algıları. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tokgöz, E. (2012).Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tüzün, İ. K. (2006). Örgütsel güven, örgütsel kimlik ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi; uygulamalı bir çalışma. Yayınlanmış doktora tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vecchıo, R. P. (2006). Organizational behavior: Core concepts. Ohio: Thomson, South-Western:
• Yanık, C. (2012). Örgütsel sessizlik ile güven arasındaki ilişki ve eğitim örgütlerinde bir araştırma. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, İstanbul Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişken açısından incelenmesi. Konya: Yayınlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, E.(2009). Özel dershane öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59).
• Yılmaz, C., Kabadayı, E. T. (2002). Dağıtım kanallarında bayilerin üretici firma lehine işbirliği davranışlarını etkileyen faktörleri inceleyen bir araştırma. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(5), 99-106.
• Yörük, S., Özmen, F. (2007). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiği ölçeğinin geliştirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 174, 88-105.
• Yüksel, T. (2006). İlköğretim okullarında müdür-öğretmen iletişimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Zıllıoğlu, M. (1998). İletişim Bilgisi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.