ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN YABANCI DİL OLARAK ARAPÇA ÖĞRENİMİNDE KELİME ÖĞRENME STRATEJİLERİNİ KULLANIMI

Yıl 2019, Sayı: 78, 261 - 276, 15.07.2019

Gül Şen Yaman

Öz

Yabancı dil olarak Arapça öğretiminin yapıldığı Anadolu İmam Hatip Liselerinde öğrencilerin karşılaştıkları problemlerden birisi kelime öğrenimidir. Öğrenciler hedef dilin
gramer yapısının zorluğunun yanı sıra kelime öğreniminde de güçlük çekmektedir. Bu sebeple dil öğrenme stratejilerinin bir parçası olan kelime öğrenme stratejileri çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Bu çalışmada Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin yabancı dil olarak Arapça öğreniminde kullandıkları kelime öğrenme stratejilerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmaya 2018-2019 eğitim öğretim yılında Isparta Merkezde yer alan Merkez Anadolu İmam Hatip Lisesi, Hacı Ahmet Ersöz Anadolu İmam Hatip
Lisesi ve Işık Kent Anadolu İmam Hatip Lisesi (Proje) olmak üzere üç liseden toplam 195 (123 Kız - 72 Erkek) öğrenci katılmıştır. Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin
kelime öğrenme stratejilerini kullanımını cinsiyet, sınıf ve okul değişkenleri açısından incelenmiştir. Çalışmada araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ve Schmitt
(1997) tarafından geliştirilen kelime öğrenme stratejileri taksonomisine uygun olarak düzenlenmiş Kelime Öğrenme Stratejileri Anket Formu kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları Anadolu İmam Hatip Lisesi öğrencilerinin kelime öğrenme stratejileri kullanımında cinsiyet açısından incelendiğinde genel olarak erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre
daha çok strateji kullandıklarını göstermiştir. Sınıf açısından herhangi bir farklılık olmadığı, okul açısından ise Işık Kent Anadolu İmam Hatip Lisesi (Proje) ile Merkez Anadolu
İmam Hatip Lisesi öğrencileri arasında Bilişsel strateji kullanımında anlamlı farklılık tespit edilmiştir. İlgili literatür taraması yapılarak araştırmanın sonuçları tartışılmış ve
Arapça öğretiminde kelime öğrenme stratejilerinin kullanımına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Arapça, Kelime Öğrenimi, Kelime Öğrenme Stratejileri, Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi, Öğrenme Stratejileri.

Kaynakça

• Askar, W.A. (2013). A survey on the use of vocabulary learnıng strategıes by ELT and ELL students of Duhok University in Northern Iraq. Unpublished master’s the- sis, Nicosia: Near East University, Graduate School of Education Sciences.
• Başutku, S. (2018), Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretiminde B1 düzeyinde kelime öğ- retimi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Büyükahıska, D., Kozallık, Ç., & Rüveyda, H. (2018). Yabancı dil öğrencilerinin kelime öğrenme stratejileri kullanım sıklıkları. Electronic Turkish Studies, 13(19). 307- 326.
• Cameron, L. (2001). Teaching languages to young learners. (1. Published). Cambridge: Cambridge University Press.
• Catalan,R.M.J.(2003). Sex differencesinL2 vocabulary learning strategies.International Journal of Applied Linguistics, 13 (1), 54-77.
• Erol, Hasan Fehmi, (2015). Yabancı dil olarak Türkçede kelime öğretimi, International Journal of Languages’ Education and Teaching, 1289-1298.
• Fan, May Y. (2003). Frequency of use, preceived usefulness, and actual usefulness of second language strategies: a study of Hong Knog Learners. The Modern Language Journal, 87, 222-241.
• Ghazal, L. (2007) Learning vocabulary in EFL contexts through vocabulary learning strategies. Novitas-Royal, 1(2), 84-91.
• Gu, P.Y. ve Johnson, R. K. (1996) Vocabulary learning strategies and language learning outcomes. Language Learning, 46, 643-679.
• Günday, Rıfat, (2015). Yabancı dil öğretiminde yaklaşımlar, yöntemler, teknikler ve mul- timedya araç ve materyalleri, (1. Baskı). Ankara: Favori Yay.
• Jones, R. (2006). Vocabulary learning strategy use among tertiary students ın the United Arab Emirates. Perspective, 14(1), 4-8.
• Karasar, Niyazi, (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Nobel Yayınları.
• Krashen, S.D. (1982). Principles and practice in second language Stephen Krashen acquisition. Oxford: Pergamon Pub.
• Kocaman, O. Ve Kızılkaya Cumaoğlu, G. (2014). Yabancı dilde kelime öğrenme strateji- leri ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 39(176), 293-303.
• Natıon, P. (1990). Teaching and learning vocabulary. Boston: Heinle & Heinle.
• Oxford, R. (1990). Language learning strategies: what every teacher should know. New York: Newbury House.
• Oxford, R. (2003). Language learning styles and strategies: an overview. proceedings of GALA (Generative Approaches to Language Acquisition) Conference, 1-25.
• O’Malley, J. M., ve Chamot, A. U. (1990). Learning strategies in second language acquisition. Cambridge: Cambridge University Press.
• Rubin, John, (1987). Learner strategy: Theoretical assumption, research history and typology. In Weden & Rubin (Eds), Learner strategies in language learning. 15- 30. New Jersey Hall: Prince Hall.
• Ruutmets, K. (2005). Vocabulary learning strategies in studying English as a foreign language. Doctoral dissertation, University of Tartu.
• Sarıgül, E. (2017), Yabancı dil öğretiminde sözcük öğrenimi ve öğretimi sürecine genel bir bakış, The Journal of Academic Social Science Studies, (54). 91-104.
• Schmıtt, N. (1997). Vocabulary Learning strategies. in N. Schmitt And M. Mccarthy (Eds.), Vocabulary: description, acquisition and pedagogy (77-85). Cambridge: Cambridge University Press.
• Schmıtt, N. (2000). Vocabulary in language teaching. Cambridge: Cambridge University Press.
• Sanaoui,R.(1995).Adult learners' approachesto learning vocabulary in second languages. The Modern Language Journal, 15-28.
• Stoffer, I. (1995). University foreign language students’ choice of vocabulary learning strategies as related to ındividual difference variables. Unpublished phd dissertation. USA: University of Alabama.
• Şerabatır, S. (2008). İlköğretim 6.ve 7.sınıf öğrencilerinin İngilizce dersinde kullandıkları kelime öğrenme stratejileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu: Abant İz- zet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tok, M., & Yığın, M. (2014). Türkçenin ikinci dil olarak öğretiminde öğrencilerin kul- landıkları kelime öğrenme stratejileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41, 265-276.
• Turgut, Ö. (2006), Yabancı dil dersinde pedagojik uygulama açısından sözcük öğreti- mi ve sözcük dağarcığını geliştirme yöntem ve tekniklerinin değerlendirilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yaprak, Z., Hayta, F. ve Yaprak, I. H. (2013). A contrast analysis of language learning and vocabulary learning strategies used by German language and English language learners. E-Journal of New World Sciences Academy, 8,(4), 349-362.
• Yeşilyurt E., (2013), Öğretmenlerin öğrenme stratejilerine ilişkin algıladıkları farkındalık düzeyi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, (17). 113-135.
• Yığın, M. (2014). Türkçenin ikinci dil olarak öğretiminde öğrencilerin kullandıkları keli- me öğrenme stratejileri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale: Çanak- kale On sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.