SINIF YÖNETİMİNDE İSTENMEYEN ÖĞRENCİ DAVRANIŞLARININ İLKOKUL VE ORTAOKULLARDA KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ

Yıl 2014, Sayı: 59, 107 - 118, 20.05.2014

Avni Ekici Rukiye Ekici

Öz

Bu araştırmanın amacı; ilkokulda ve ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin sınıfta
karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışlarının neler olduğunu belirlemek ve ilkokul
ve ortaokul öğrencilerinin sınıf içinde gösterdiği istenmeyen davranışlarını karşılaştırmalı
incelemektir. Bu doğrultuda ‘ Öğretmenlerin çalıştıkları okul türüne, cinsiyetlerine,
yaşlarına, ve branş türüne göre karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları anlamlı
biçimde farklılık göstermekte midir?’ sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın çalışma
grubu 2013-2014 eğitim öğretim yılının ilk döneminde Gaziantep ilinde görev yapan 218
öğretmenden oluşmaktadır. Çalışmada Gökduman (2007) tarafından geliştirilen 5’li likert
tipinde 28 maddelik ‘Sınıf İçi İstenmeyen Öğrenci Davranışları Anketi’ kullanılmıştır.
Verilerin analizinde SPSS 20.0 programı kullanılmıştır. Okul türü, kıdem, branş ve
cinsiyet değişkenleri incelenmiş, okul türü, kıdem ve branş bazında anlamlı farklılıklar
bulunmuştur, cinsiyet durumu ise anlamlı bir farklılık yaratmamıştır. Araştırmada öğretmenlerin
sınıf yönetimi becerisini geliştirmek için eğitimler verilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmenleri, ortaokul öğretmenleri, sınıf içi istenmeyen davranışlar, sınıf yönetimi.

Kaynakça

• Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Asil Yayın,Ankara. Aydın, A. (2005). Sınıf yönetimi. Anı Yayıncılık,Ankara.
• Balay,R. ve Sağlam,M.(2008). Sınıf içi olumsuz davranışlara ilişkin öğretmen görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:5,Sayı:2, 1-24.
• Başar,H. (2012). Sınıf yönetimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
• Bulut, M. (2008). İlköğretim okullarında istenmeyen öğrenci davranışlarının sınıf öğretmenlerinin performansına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çankaya,İ. ve Çanakçı,H.(2011). Sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla başa çıkma yolları. Turkish Studies İnternational Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic Volume. (6,2), 307-316.
• Çapri, B., Balcı,A. ve Çelikkaleli,Ö.(2010). İlköğretim öğretmenlerinin sınıf içi istenmeyen davranışlara ilişkin görüşlerinin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, 89-102.
• Çetin,B.(2013). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarıyla ilgili sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:14,Sayı: 1, 255-269.
• Demir,M.K.(2011). Öğretmen adaylarının karşılaşmak istemedikleri davranışların analizi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı:31, ss. 68-84.
• Durukan ,H. ve Öztürk , H. (2005). Sınıf yönetimi. İstanbul: Lisans Yayınları. Erdoğan, İ.(2010). Sınıf yönetimi. İstanbul: Alfa Yayınları
• Girmen,P., Anılan,H., Şentürk,İ. ve Öztürk,A.(2006). Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen öğrenci davranışlarına gösterdikleri tepkiler. Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:15, 235-244.
• Gökduman,G. (2007). Sınıf yönetiminde istenmeyen öğrenci davranışlarının resmi ilköğretim okulları ve özel ilköğretim okullarında mukayeseli incelenmesi(Kayseri ili Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Güleç,S. ve Alkış, S. (2004). Öğretmenlerin sınıf ortamında kullandıkları davranış değiştirme stratejileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 247-266.
• İlgar, L. (2005). Eğitim yönetimi, okul yönetimi, sınıf yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları. Kapucuoğlu Tolunay, A. (2008). Sınıf öğretmenlerinin sınıfta karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlara karşı kullandıkları baş etme yöntemleri.
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaya,A. Ve Taşar, H. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin etkili sınıf yönetimine ilişkin algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Sayı 5, 169-183.
• Keleş, Z. (2010). İlköğretim okulları I. kademe sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla baş etme yöntemleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul:Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kılbaş, Ş. (2003). Sınıf yönetimi. Adana: Nobel Kitapevi.
• Ök, M. (2000). Sınıf yönetimi modelleri. Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Özer, G. (2009). Öğretmen adaylarının sınıf içinde gözlemledikleri istenmeyen öğrenci davranışları ve bu davranışlarla baş etmede kullanılabilecek stratejilere ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak: Karaelmas Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Özgan, H.,Yiğit, C., Aydın, Z. ve Küllük, M. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin sınıf yönetimine ilişkin algılarının incelenmesi ve karşılaştırılması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 617-635.
• Özsoy, O. (2003). Etkin öğretmen,etkin öğrenci,etkin öğretim. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Sarıtaş, M. (2006). Öğretmen adaylarının değerlendirmelerine göre sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarını değiştirmek ve düzeltmek amacıyla yararlanılan stratejiler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 167-186.
• Sarıtaş, M., Küçükahmet L.(Ed.) ( 2001 ). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliştirme ve uygulama sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Schlechty, P. (1991). Schools for the twenty-first centruy third printing. San Fransisco: Jossey Bass Inc.
• Sipahioğlu, E. (2008). İlköğretim I. kademede sınıf içi istenmeyen öğrenci davranışları ve çözüm önerileri(Narlıdere İlçesi Örneği) . Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahin, E. (2002). Etkili sınıf yönetimi için kurallar oluşturmada pozitif disipline dayalı bazı öneriler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:15, Sayı:1, 341- 353.
• Şenay, K. (2011). İlköğretim okulları I. kademede görevli yönetici ve öğretmen algılarına göre istenmeyen öğrenci davranışları ve önleme yöntemleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Maltepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şentürk, H. ve Oral, B. ( 2008). Türkiye’de sınıf yönetimi ile ilgili yapılan bazı araştırmaların değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:7, Sayı:26, 1-26.
• Toprakçı, E. (2008). Sınıfa dayalı yönetim. Ankara: Pegem Akademi.