FELSEFE VE DİN EĞİTİMİ İLİŞKİSİNDE FELSEFİ KAZANIMLAR

Yıl 2015, Sayı: 64, 195 - 224, 30.10.2015

Ömer Demir

Öz

Bu çalışmada din eğitimi ve felsefe ilişkisi bağlamında din eğitiminde felsefi kazanımların
neler olabileceği araştırılmıştır. Konu öncelikle din, eğitim ve felsefe ilişkileri
bağlamında ele alınmış daha sonrada din eğitiminde felsefi kazanımlar; amaç oluşturma,
felsefi tutum geliştirme, aklı kullanmaya teşvik ve düşünceyi harekete geçirme, tutarlılık,
bilinçli yaşama, üst düzey akıl yürütmeler, eleştirme, sorgulama, özgürlük, hoşgörü, ilişkilendirme,
karşılaştırma, kötülükten kaçınma, soru sorma, kendini tanıma ve gerçekleştirme,
düşünceleri savunabilme, farklı düşünce, bilgi ve kültürlere açık olma, değişim ve
gelişim, düşünceyi etkili bir şekilde dile getirme, bilgeliği ve bilgiyi sevme, bağımsız akıl
yürütme ve kararlar alabilme, bütüncül bakış açısı geliştirme, doğru bir din anlayışı geliştirme,
inançları ve düşünceleri güçlendirme ve empatik düşünceyi geliştirme başlıkları
altında toparlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Felsefe, Eğitim Felsefesi, Felsefi Tutum, Felsefi Kazanım.

Kaynakça

• Akpınar, Burhan. Köksalan, Bahadır, Aydın, Kamil. “Küreselleşme Kıskacında Türk Eğitim Sisteminin Felsefe Sorunu”, Eğitim-Birsen Yayınları, Uluslararası Eğitim Felsefesi Kongresi 2009.
• Alada, A. Dinç. “İktisat Düşüncesinde Felsefi Yaklaşımın Önemi”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 1988.
• Arslan, Hasan. “Dinle İlgili Düşünce, Tanım ve Algılamalar”, Hikmet Yurdu, İmam-ı Azam Ebu Hanife Özel Sayısı, 2010. C. III, S. 5.
• Aydın, Salih. “Felsefî ve Dinî Açıdan Felsefe Eğitiminin Gerekliliği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2013/1. S. 30.
• Aysevener, Kubilay. “Felsefe Öğretiminin Çok Kültürlü Bir Dünyada Değer Yükleme İşlevi”. Uluslararasi Eğitim Felsefesi Kongresi Eğitim Birsen, Ankara, 2009, s. 340-342.
• Bakioğlu, Ayşen, Çağdaş Sınıf Yönetimi, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara 2014. Bay, Erdal. Küçükoğlu, Adnan. “Eğitimin Felsefi Temelleri” http://www.aymavisi.org/ makale/egitimin%20felsefi%20temelleri.html 12.07.2015.
• Berger, Peter L., Dinin Sosyal Gerçekliği, Çev. Ali Coşkun, İnsan Yayınları, İstanbul 1993.
• Bilen, Osman. “Dini Anlama Çabası Olarak Felsefi Anlama”, Kutlu Doğum Sempozyumu - 2000: Üçüncü 1000’e Girerken İslâm, 2005.
• Bilgiz, Musa. “Kur’an’da Bilgi ve Düşünce Üretimi” , İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2012, C. I, S. 3, s. 53-86.
• Bingöl, Abdulkuddüs. “İslam Düşüncesi” ve “İslam Felsefesi” Üzerine, Felsefe Dünyası, 1995, S. 15.
• Bozkurt, Ömer. “İslam Filozoflarında Felsefe Hayat İlişkisi”, Felsefe Dünyası, S. 53, 2011/1.
• ------------------------------Cevizci, Ahmet. Eğitim Felsefesi, Say Yayınları, İstanbul 2011.
• Çelikel, Bülent. “Din Eğitimi Neden Çağdaşlaş(a)madı?”, Küreselleşme Sürecinde Eğitim Sorunlarının Felsefi Boyutu Konferansı, 2009.
• Çotuksöken, Betül. Ders Kitaplarında İnsan Hakları Projesi, Ankara 2002.
• Dedeoğlu, Münir. “Epistemolojik Bağlamda Felsefe-Din İlişkisinin Rasyonalitesi ve Felsefî Temelleri”, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 2014, C. III, S. 1.
• Demirkol, Murat, İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi (Bölüm: İslam Ahlak Literatüründe Başlıca Perspektifler), Grafiker Yayınları Ankara, 2013.
• Dölek, Haydar. “Malebranche Düşüncesinde Din-Felsefe İlişkisi”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2014, C. XIX, S. 1.
• Erdem, Hüseyin Suphi, İnsan Şahsiyetinin Gelişimine Holistik Bakış: Felsefi Perspektiften Davranışçı ve Bilişselci Ekolün Eleştirisi, İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , 2010, C. I, sayı: 1, s. 179-194
• Erkılıç, Turan Akman, Eğitim Felsefesi Tanımı Konusu Özellikleri ve Gelişimi, http:// home.anadolu.edu.tr/~aboyaci/ders/eb/kaynaklar/T_Erkilic1.pdf 12.08.2015.
• Ertürk, Selahattin. “Türkiye'de Eğitim Felsefesi Sorunu”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1988, S. 3.
• Gottlieb, Eli, “Dini Düşüncenin Gelişimi”, Çev. Mustafa Ulu, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi _ [www.dinbilimleri.com], 2012, C. XII, S. 1.
• -------------------------------Gürsoy, Kenan. “Felsefe ve Hoşgörü”, Felsefe Dünyası, S. 1,1991.
• Izgar, Hüseyin, Gürsel, Musa. Eğitim Bilimlerinin Gelişimi, Nobel Yayınları, Ankara 2001.
• --------------------------İnam, Ahmet. Bilimin Binbir Yüzü, Vadi Yayınları, Ankara 1999.
• ------------------------------Jasper, Karl. Felsefe Nedir?, Say Yayınları, İstanbul 2000.
• Keleş, Hüseyin. “Temel Eğitim Felsefesi Akımları Bağlamında John Locke’un Liberal Eğitim Anlayışı”, (Yayınlanmış Yüksek Lisans), Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Anabilim Dalı, Erzurum, 2013.
• Korlaelçi, Murtaza, “Din-Felsefe Etkileşimi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1999, C. XXXIX.
• Kubat, Mehmet, “İslam Düşüncesinde Aklın Vahiy Karşısındaki Konumu”, Milel ve Nihal: İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, 2011, C. VIII, S. 1.
• ------------Öner, Necati, “Felsefi Tutum”, Felsefe Dünyası Dergisi, 1995.
• -------------------------------------Öner, Necati, Görüşler, Beyaz Kule Yayınları, Ankara 2009.
• Örs, Yaman, “Felsefe Konusunda Geleneksel Tutum ve Temel Yanılgılar”, Bilim Eğitim ve Düşünce Dergisi, 2001.
• Sadeddin, Orhan, “Felsefe Nedir?”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2013, S. 3.
• Saruhan, Müfit Selim, İslam Ahlak Esasları ve Felsefesi, Grafiker Yayınları Ankara, 2013.
• ------------------------------------Sönmez, Veysel, Eğitim Felsefesi, Arı Yayıncılık, Ankara 2011.
• Şener, Sami, Bilgi ve Toplumsal Dinamizm, Eğitimden Felsefe’ye Necmettin Tozlu Armağanı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, Ankara 2011.
• Şişman, Mehmet, Turan, Selahattin, Sınıf Yönetimi, Pegem A Yayıncılık, Ankara 2015.
• Tanrıverdi, Hasan. “Felsefi Düşünce ve İslam Dünyasındaki Seyri”, Uluslararası “İslamî İlimlerin Teşekkülü ve İslamî İlimler Arası İlişkiler” Sempozyumu (28-30 Nisan 2014/Bişkek-Kırgızistan) Bildiriler Kitabı, 2014.
• Taşdelen, İskender, Mantığın Gelişimi, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları, Ankara 2013.
• ---------------------------TDK, Büyük Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara 2005.
• --------------------------------------------Terzi, Ali Rıza, Eğitim Bilimine Giriş, Detay Yayıncılık, Ankara, 2008.
• Tozlu Necmeddin, Eğitimden Felsefeye, Bayburt Üniversitesi Yayınları, Erzurum 2014. Tuncel, Gül, “Öğretmenlerin Kendi Eğitim Felsefelerini İnşa Etmeleri Üzerine”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2004, S. 10.
• Tüba, Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü <http://www.tubaterim.gov.tr/> 12.08.2015.
• Ünal, Oğuzhan, Düşünme Biçimleri, http://www.oguzhanhoca.com/dusunme-bicimleri. html 12.09.2019.
• Ural, Şafak, “Felsefe ve Teoloji”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2013/1, S. 30.
• --------------------------------------Veysal, Çetin, Felsefe Bir İşe Yarar mı?, Etik Yayınları, İstanbul 2007.
• Wulf, Christoph, Eğitim Bilimi, Çev. Hasan Hüseyin Aksoy ve arkadaşları, Dipnot Yayınları, Ankara 2010.
• Yasa, Metin, “Felsefe ve Din Felsefesi Öğretimi”, Modern Dönemde İlahiyat Eğitimi, Müfredatı ve Yöntem Tartışmaları (Uluslararası Katılımlı Çalıştay 19-25 Temmuz 2010), 2011.
• Yayla, Ahmet. Tozlu’nun Eğitim Felsefesi Anlayışında Yeni Bir Eğitim İdeali, Eğitimden Felsefe’ye Necmettin Tozlu, 1988, S. 3.