KUR’AN AYETLERİ VE SURELERİ ARASINDAKİ TENASÜB (Fahruddin Razi‘nin Tefsiri Mefatihu’l- Gayb Örneği)

Yıl 2015, Sayı: 62, 147 - 172, 30.04.2015

Sabri Demirci

Öz

Kur’an’ın i’caz yönlerinden birisi de, tertibinin ve nazmının fevkalade bir uyum içinde
olmasıdır. Kur’an’ın tertibindeki incelikleri ve düzeni inceleyen ilim dalı tefsir usûlünde,
“Âyetler ve Sûreler Arasındaki Münasebet” olarak adlandırılmaktadır. Bu konuyu
makalemizde Mefatihu’l-Gayb bağlamında örnekler vererek inceledik.

Anahtar Kelimeler

Ayet, Sure, Münasebet, i’caz.

Kaynakça

• Bikaî, Burhanuddin İbrahim b. Ömer, Nazmü'd-Dürer, Kahire, 1413/1992.
• Birışık, Abdülhamit, Kur'an'da iç Bütünlük: İslahi'nin Tefsir Yöntemi, Kur’an İlmi Araştırmalar, İstanbul, s. ll, 2001.
• Buharî, Muhammed b. İsmail, Sahihu’l-Buhari, Dımaşk, Tefsir, 2/ 29, 1423/2002. Buti, Said Ramazan Min Ravai'i'l-Kur’ân, Dımeşk, 1972.
• Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Yay. 2. Baskı, Ankara, 1976.
• _________, “Fahruddin Razi ve Tefsiri”, İslami İlimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 2. Cürcani, Abdulkahir, Delâilu’l-i’caz.
• Draz, Muhammed Abdullah, en-Nebeu’l-Azim Nazaratun Cedide fi’l- Kur’ani’l-Kerim, Kuveyt, 1970.
• Ebu Zehra, Muhammed, el-Mu’cizetü’l-Kübrâ, Beyrut, 1970.
• Ebu Zeyd, Hamid Nasr, İlahi Hitabın Tabiatı, trc. Mehmet Emin Maşalı, Ankara, 2001.
• Elmalılı, Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, Hiç Matbaacılık, İstanbul, 1970.
• -------------------------İbn Manzur, Lisânü'l-Arap, Bulak Mısır, 1303/1877.
• ----------------------------İsam, Diyanet Ansiklopedisi. İstanbul.
• İslâhî, Emin Ahsen, Mebadi-i Tedebbür-i Kur' an, Lahor, 1991.
• Ferahî, Hamidüddin, 1411/1991, Resailü’l-İmam el-Ferahi fi Ulûmi'l-Kur'an, A'zamgarh.
• Kara, Necati, Burhanuddin İbrahim b. 'Omer el-Bika'i veTefsirindeki Metodu, Van, 1994.
• Maverdi, Ebu’l-Hasen Ali b. Muhammed, A’lâmü’n-Nübüvve, Beyrut, 1987.
• Nursî, Bediuzzaman Said, Sözler, Söz Basım Yayın, İstanbul, 2005.
• Rafiî, Mustafa Sadık, İ’cazu’l-Kur’ânve’l-Belagatu’n-Nebeviyye, Beyrut, 1973.
• Razî, Fahruddin, Mefetihu'l-Gayb, (et-Tefsiru’l-Kebir), Beyrut, Lübnan, 1411/1990.
• Subhî Salih, Mebahisfi Ulümi'l-Kur'an, Beyrut. 1401/1981.
• Suyûtî, Celaleddin, el-İtkan fi Ulümi'l-Kur'an, el-Mektebetu’t-Ticariyye, Beyrut, Lübnan, ths
• _________, EsraruTertibi'l-Kur'an, tahkik Abdulkadir Ahmed Ata.
• Şensoy, Sedat, Nazmu’l-Kur’an, Diyanet İslam Ansiklopedisi.
• Şevkanî, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Fethu'l-Kadîr, Beyrut, 1412/1991.
• Tuncer, Faruk, Kur’an Bütünlüğü Açısından Surelerin Baş Tarafı ile SonuArasındaki Münasebet, Doktora Tezi, İstanbul, 2000.
• Yıldırım, Suat, Kur’ân-ı Kerîm ve Kur’an İlimlerine Giriş, Ensar Neşriyat, İstanbul, 1996
• Yıldız, Sakıp, Ayet ve Sureler Arasındaki Münasebet, Diyanet Dini, İlmi, Edebi, Üç Aylık Dergi, 1985, Ocak-Mart, C. XXI, S. 1.
• Yılmaz, Mehmet Faik, Ayetler ve Süreler Arasındaki Münasebet (doktora tezi), MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 1995.
• Zemahşerî, Ebu’l- Kasım, el-Keşşaf an HakaikıGavamiu’t- Tenzil ve Uyuni’l- Ekavil fi Vucuhi’t- Te’vil, Beyrut, 1397/1977
• Zerkeşî, Bedruddin, el-Burhan fi Ulümi'l -Kur'an, Nşr. Yusuf Abdurrahman el-Maraşlı vd., Beyrut, 1415/1994.
• Zurkani, Muhammed Abdulazim, Menahilu’l-İrfan fi Ulumi’l-Kur’an, Beyrut, 1419/1998.