İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN EĞİTİMİNDE YAŞANAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ: ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Sayı: 66, 177 - 194, 28.04.2016

Bünyamin Sarıkaya Muhsine Börekçi

Öz

Engelli bireylerin yaşamlarını kolaylaştıran en önemli süreçlerden biri de eğitimdir. Ancak engellilerin nitelikli bir eğitim almasında görev üstlenen öğretmen ve diğer personelin de özel bir eğitim almış olması, en azından engelli yaşamına uyum sağlamayı öğrenmiş olması önemlidir. İşitme engelli bireylere eğitim veren öğretmenler farklı yaklaşım, yöntem ve en önemlisi de farklı bir motivasyonla eğitim niteliklerini gerçekleştirmek durumundadır. İşitme engelliler okulunda görev yapan öğretmenlerin gözlemlerinin dikkatlere sunulduğu bu çalışmada işitme engelli öğrencilerin eğitiminde yaşanan sorunların tespit edilmesi amaç- lanmıştır. Tarama modelinin kullanıldığı bu betimsel araştırmanın çalışma grubu Erzurum Dede Korkut İşitme Engelli Okulunda görev yapan 10 öğretmen oluşturmuştur. Çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış ‘görüşme formu’yla toplanmış; içerik analizi ile çözümlenerek bulgular elde edilmiştir. Bulguların yorumlanmasıyla sonuca ulaşılmış ve tespit edilen sorunların çözümüne yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İşitme Engeli, Eğitim, Sorun, Çözüm Önerileri, Öğrenci

Kaynakça

• Açak, M. (2011). İşitme engelli ve işitme engelli olmayan futbolcuların benlik saygıları ve saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Atay M. (1999). İşitme engelli çocukların eğitiminde temel ilkeler, Ankara: Özgür Yayınları. Avcıoğlu, H. (2015). İşitme yetersizliği olan öğrenciler. İbrahim H. Diken (Editör) Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim. (s. 168-215). Ankara. PegemA Yayıncılık.
• Bağcı, Ö. (2009). 2005 ilköğretim Türkçe dersi öğretim programının işitme engelliler ilköğretim okullarında (I. kademede) uygulanabilirliğinin öğretmen tutumlarına göre değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Friend, M. (2006). Special education. Contemporary perspectives for school professionals. Boston: Allyn and Bacon.
• Güleç Aslan, Y., Özbey, F., Sola Özgüç, C., Cihan, H. (2013). Vaka araştırması: özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin sorunları ve ihtiyaçları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar. 7. (31), 639-654.
• Gürgür, H., Akçamete, G., Vuran, S. (2005). İşitme engelliler ilköğretim okulu I. kademede uygulanan eğitim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama. 4. (7), 69-91.
• Hallahan, DP., Kauffman, JM. (2000). Exceptional children: introduction to special education. Eighth Edition, Allyn and Bacon, Boston. U.S.A.
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi - kavramlar ilkeler teknikler. Ankara: Nobel. Karasu, T., Mutlu, Y. (2014). Öğretmenlerin perspektifinden özel eğitimde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri: Muş il örneği. Anemon Muş Alparslan Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bilimler Dergisi. 2.(1.), 47-65.
• Lytle, R.R., Rovins, M.R. (1997). Reforming deaf education: a paradigm shift from hot to teach to what to teach. American Annals Of The Deaf.142(1), 7-15.
• Quinsland LK. (1993). Cognitive progressing and development of concepts by deaf students. Ameican Annals of the Deaf, 135, 280-284.
• Sarıkaya, E., Uzuner, Y. (2013). İşitme engelli çocukların okuma yazma öğrenmelerine ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi. 1(1), 31-61.
• Tassel-Baska, J., Leonhard, P., Glenn, C., Poland, D., Brown, E., Johnson D. (1999). Curriculum review as a catalyst for gifted education reform at the secondary level. Journal of Secondary Gifted Education. 10 (4), 473 - 481.
• Tüfekçioğlu, Ümran. (2003). İşitme engelliler. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yay. Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.