TROMLİTZ, BRİCCİALDİ VE DORUS’UN FLÜT YAPIMINA GETİRDİĞİ YENİLİKLER

Yıl 2024, Sayı: 100, 288 - 304, 18.12.2024

Hazan Kurtaslan , Ümran Ezgi Güleken

https://doi.org/10.17753/sosekev.1547129

Öz

Bu çalışmada, 18. ve 19. yüzyıllarda flüt icracılığı, flüt yapımcılığı ve bestecilik yapmış sanatçılardan Tromlitz, Briccialdi ve Dorus’un müzikal yaşamları, müziğe kattıkları ve özellikle flüt yapımına getirdikleri yenilikleri incelemek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemiyle tasarlanan bu çalışmada, üç sanatçının müzik yaşamlarını, deneyimlerini ortaya koymak amacıyla biyografi analizi deseni kullanılmış, veriler doküman inceleme yoluyla toplanmıştır. Veri çözümleme tekniği olarak da tema, betimsel ve içerik analizinden yararlanılmıştır. Hem flüt icracısı hem de flüt yapımcısı olan sanatçılardan Tromlitz, icra esnasında Alman yapımı flütlerin kendisini sınırladığını ve Alman flütlerinden beklediği etkiyi bulamamasından dolayı kendi performansına katkı sağlayacağını öngördüğünden dolayı flüt yapımına başlamıştır. Tromlitz’in yapımcı olarak flüt sistemine en önemli katkılarından biri, sol elin küçük parmağıyla kullanılacak şekilde uzun fa perdesini bulmuş olmasıdır. Bir diğer sanatçı ve yapımcı Briccialdi’nin flüt sistemine katmış olduğu en önemli yenilik, bugün hala kullanılmakta olan hareketli si perdesini eklemiş olmasıdır Dorus ise, flüt sistemine Boehm'in 1860 yılına kadar yaygın olarak kullanılan açık sol diyez anahtarı kullanılmaktayken bu anahtara alternatif olarak kapalı bir anahtar geliştirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Flüt İcracısı, Flüt Yapımcısı, Tromlitz, Briccialdi, Dorus

Proje Numarası

YOK

Innovations Brought to Flute Making by Tromlitz, Briccialdi, and Dorus

Öz

In this study, it is aimed to examine the musical lives of artists Tromlitz, Briccialdi, and Dorus, who were involved in flute performance, flute making, and composition in the 18th and 19th centuries, as well as their contributions to music and the innovations they brought to flute making. In this study, which was designed with qualitative research method, biography analysis design was used to reveal the musical lives and experiences of three artists, and the data were collected through document analysis. As a data analysis technique, thematic, descriptive, and content analysis were utilized. Tromlitz, one of the artists who is both a flute performer and a flute maker, started flute making because he foresees that German-made flutes limit him during the performance and that he will contribute to his own performance because he cannot find the effect he expects from German flutes. One of Tromlitz's most important contributions to the flute system as a producer was his invention of the long F fret to be used with the little finger of the left hand. The most important innovation that Briccialdi added to the flute system was the addition of the movable si fret, which is still in use today, while Dorus developed a closed key as an alternative to Boehm's open left sharp key, which was widely used until 1860.

Anahtar Kelimeler

Flute Performer, Flute Maker, Tromlitz, Briccialdi, Dorus

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• Alıcı, S. (2010). Paul Taffanel ve Morceaux impose geleneği (Tez No. 293267) [Sanatta yeterlilik tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Akderin, G. (2020). İngiliz Flüt Okulu’nun çalgı tekniği açısından incelenmesi (Tez No.650073) [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Aktüze, İ. (2002). Müziği okumak. Pan.
• Brown, R. (2002). The early flute: A practical guide. Cambridge University.
• Dik, C. (2016). Flüt çalgısının gelişim sürecinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 323-338.
• Gösterişli, N. (2019). 18. yüzyıl flüt repertuvarı (Tez No. 582192) [Yüksek lisans tezi, Eskişehir Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Günbayı, İ. (2023). Data analysis in qualitative research. Journal of Action Qualitative & Mixed Methods Research, 2(2), 1-10. https://doi.org/10.5281/zenodo.7763207
• Günbayı, İ., & Akcan, F. (2013). İlköğretim kurumları yöneticilerinin yaşadıkları iş streslerine ilişkin görüşleri: Bir durum çalışması. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 2(2), 195-224.
• Hepyücel, C. (2009). 19. yüzyıldan günümüze fransız ekolü ve Marcel Moyse’un dünya flüt sanatına etkileri (Tez No. 239137) [Sanatta yeterlilik tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Karşal, E. (1999). Flütün tarihsel gelişimi (Tez No. 92316) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kasapoğlu, A. (2013). Nitel araştırma gelenekleri Ankara Üniversitesi DTCF Sosyoloji Bölümü. https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=19588
• Koçyiğit, Ö. (2010). Flüt tarihinde Johann Joachım Quantz’ın önemi (Tez No. 253875) [Sanatta yeterlilik tezi, Anadolu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Kurtaslan, H. (2004). Anadolu güzel sanatlar liselerinde çalgı (yan flüt) eğitimi müfredat programında belirtilen dil teknikleri öğretiminin incelenmesi üzerine bir çalışma (Tez No. 148296) [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Mimaroğlu, İ. (2006). Müzik tarihi (7. baskı). Varlık.
• Özer, A. (2010). Flüt tekniğinin çağdaş anlayışla incelenmesi [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Powell, A. (1996). The keyed flute by Johann George Tromlitz (17th ed.). Clarendon.
• Powell, A. (2002). The flute (2nd ed.). Yale.
• Salami, B. (2019). Fransız flüt okulunun önemi ve literatürdeki etkileri (Tez No.562457) [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Sarıboğa, B. (2011). “Theobald Boehm” ve Boehm sistemi flüt enstrümanında dönüm noktası (Tez No. 312662) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Sarıboğa, B., & Arslan, F. (2012). Flüt Tarihinde Teobald Boehm ve flüte getirdiği yenilikler. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(4), 133-140.
• Savaş, E. (2019). Virtüöz, besteci ve flüt yapımcısı kimlikleri ile Theobald Boehm ve Boehm’ ün ‘‘air allemande ve varyasyonları, op.22’’ eserinin analizi (Tez No. 574464) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Say, A. (2002). Müzik Sözlüğü (2. baskı). Müzik Ansiklopedisi.
• Sevim, S. (2008). Eğitim fakülteleri müzik eğitimi bölümlerinde eğitim almakta olan flüt öğrencilerinin profili (Tez No. 231861) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Şensoy, A. Z. (1997). Yan flütün tarihi üzerine bir inceleme (Tez No. 63804) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Tatu, A. G. (2008). Flüt metodu (2. baskı). Pan.
• Tromlitz, J. G. (1991). The virtuoso flute-player. Cambridge University.
• Toff, N. (2012). The flute book: a complete guide for students and performers (2nd ed.). Oxford.
• Ünsal, G. (2000). Başlangıç düzeyi flüt öğretimi üzerine bir çalışma (Tez No.98637) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Seçkin.
• İnternet Kaynakları: URL-1: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-2: https://sonataediciones.com/producto/tromlitz-j-g-metodo-minucioso-y-detallado-para-tocar-la-flauta-tratado/, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-3: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi:02.03.2024
• URL-4: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-5: http://www.flutehistory.com/Resources/Documents/MozartTromlitzFlute.php3 , Erişim tarihi: 03.03.2024
• URL-6: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-7: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-8: http://www.flutehistory.com/Players/Johann_George_Tromlitz/index.php3, Erişim tarihi: 02.03.2024
• URL-9: https://www.loc.gov/item/2023870705/, Erişim tarihi: 03.03.2024
• URL-10: The-importance-of-visual-education-in-e-learning.pdf (researchgate.net), Erişim tarihi: 03.03.2024
• URL-11: http://www.flutehistory.com/Players/Louis_Dorus/index.php3, Erişim tarihi:02.03.2024
• URL-12: https://www.loc.gov/collections/dayton-c-miller-collection/, Erişim tarihi: 03.03.2024
• URL-13: http://www.oldflutes.com/articles/dorus.htm, Erişim tarihi: 03.03.2024
• URL-14:http://www.flutehistory.com/Players/Louis_Dorus/index.php3, Erişim tarihi:02.03.2024