SED YARDIMI MI MAHKUM PARASI MI? EŞLERİ CEZAEVİNDE OLAN ROMAN KADINLAR ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 45 - 62, 30.09.2021

Esma Güç Çınar , Hüseyin Zahid Kara

Öz

Pek çok etken bir kenara, başta eğitim ve istihdam süreçlerine entegrasyonda sıkıntılar yaşayan Romanlar arasında suçluluk, neden-sonuç ilişkisi içerisinde değerlendirilebilecek döngüsel bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ekonomik kaygılarla işlenen suçlar ise Roman aile yapısını doğrudan etkilemekte, cezaevine giren erkekler eşleri ve çocuklarını dışarıda gelir kaynağı olmadan bırakmaktadır. Bu noktada kamusal yardımlar devreye girerek başta Sosyal ve Ekonomik Destek Hizmeti (SED) olmak üzere pek çok yardım, eşi cezaevinde olup çocuğu bulunan Roman kadınlara sunulmaktadır. Bu çalışma, Manisa ilinde ikamet eden ve eşi cezaevinde olan 12 Roman kadın ile nitel desende fenomenolojik bir saha araştırması olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında Roman kadınların sosyal yardım fenomenine ilişkin görüş ve düşünceleri irdelenmiştir. Katılımcılarla derinlemesine mülakat yapılmış ve aile ilişkileri, cezaevi, sosyal yardım temaları doğrultusunda araştırma verileri işlenmiştir. Ortaya çıkan ifadeler ışığında eşleri cezaevinde olan çocuk sahibi Roman kadınlara sağlanan kamusal SED yardımının cezaevi ile hiçbir ilişkisi olmamasına rağmen sıklıkla “mahkum parası”, “cezaevi parası” olarak adlandırıldığı görülmüştür. Ayrıca, SED yardımını öğrenme biçimleri irdelendiğinde katılımcıların çoğunun yardımı cezaevindeki eşlerinden veya cezaevi çevresinden öğrendiği ortaya koyulmuştur. Elde edilen bulgular, SED hizmetinin müracaatçılar tarafından algılanması konusunda sorunlar yaşandığını göstermektedir. Özellikle cezaevine girmeye destek olur nitelikte bir yardım algısının oluşması, suç işlemenin caydırıcılığı konusunda soru işaretlerini gündeme getirmektedir.

Anahtar Kelimeler

Romanlar, Kadın, SED Yardımı, Cezaevi, Nitel Araştırma

SED Aid Or Prisoner’s Money? A Qualitative Research on Roman Women Whose Husbands Are In Prison

Öz

Delinquency is a cyclical phenomenon that can be evaluated within a cause-effect relationship among the Roma people, who experience difficulties in integration into education and employment processes, due to the influence of many different factors. Crimes committed with economic concerns directly affect the Roman family structure, and the men who go to prison leave their wives and children outside without a source of income. At this point, public aids come into play and many aids, especially the Social and Economic Support Service (SED), are offered to Roma women whose husbands are in prison and have children. This study was carried out as a phenomenological field research in a qualitative design with 12 Roma women residing in Manisa and whose husbands are in prison. Within the scope of the research, the opinions and thoughts of Roman women about the social aid phenomenon were examined. In-depth interviews were conducted with the participants and research data were processed in line with the themes of family relations, prison and social assistance. In the light of the statements that emerged, it has been observed that the public SED assistance provided to Roma women with children whose spouses are in prison is often referred to as "prisoner’s money" or "prison money", although it has nothing to do with the prison. In addition, when examining the way Roma learn about SES aid, it is revealed that most of the participants learned about help from their husbands in prison or from the prison environment. The findings show that there are problems in the perception of the HIA service by the clients. In particular, the perception of help that supports going to prison raises questions about the deterrence of committing a crime. 

Anahtar Kelimeler

Romans, Woman, SED Aid, Prison, Qualitative Research.

Kaynakça

• ASHB, (2020). 15.08.2021 tarihinde https://www.ailevecalisma.gov.tr/sygm/programlarimiz/sosyal-yardim-programlarimiz/ adresinden erişildi.
• ASPB, (2016). Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi, 2016-2021, Ankara.
• Aşkın, U. (2011). Küreselleşme sürecinde Türkiye’de yaşayan Romanların sosyo-ekonomik durumlari ve beklentileri: İzmir ili örneğinde bir alan araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• European Commission Report (2011). 20.08.2021 tarihinde https://ec.europa.eu/health/social_determinants/docs/com2011_173_en.pdf adresinden erişildi.
• Güler, M. & Parlıyan, B. M. (2020). Roman toplumunun kentlileş(e)memesi kapsamında suç ve kent ilişkisi: edirne örneği . Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi , 2 (2) , 40-73 . DOI: 10.48118/yykentcevre.829448
• https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/03/20150303-3.htm, erişim tarihi 12.09.2021
• Kolukırık, S. (2004). Aramızdaki yabancılar: Çingeneler. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Kolukırık, S. (2009). Türk toplumunda Çingene imgesi ve önyargısı, dünden bugüne Çingeneler. İstanbul: Ozan Yayıncılık
• Loucks N. (2004). ‘Prison Without Bars’: Needs, support, and good practice for work with Prisoners’ Families, Tayside Criminal Justice Partnership and FamiliesOutside, 2004.
• Marsh, A. (2008). Biz buradayız! Türkiye’de Romanlar, ayrımcı uygulamalar ve hak mücadelesi. İçinde: E.Uzpeder, S. Danova/Roussinova, S. Özçelik, S. Gökçen, EDROM, ERRC, HYD. Türkiye Çingenelerinin Tarihi Hakkında. İstanbul: Mart Matbaacılık.
• Özkan, A. R. (2000). Türkiye Çingeneleri, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Taylan, H. H., ve Barış, İ. (2015). Romanlar ve Sosyal Dışlanma. Konya: Çizgi Kitapevi.
• TÜİK (2019). Ceza İnfaz Kurumu İstatistikleri.
• Uzpeder, E., Savelina D., ve Sevgi Özçelik (2008). Biz Buradayız! Türkiye’de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi, Edirne Roman Derneği/European Roma Rights Centre, İstanbul.