YENİDEN ÜRETİM UYGULAMALARI İLE İŞLETME PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Sayı: 13, 125 - 143, 30.07.2017

Emel Gelmez

Öz

Günümüz artan rekabet ortamında üretici işletmeler, müşteri memnuniyetini sağlamakla birlikte maliyetlerini azaltacak, kârlılıklarını artıracak girişimlerde bulunmaktadırlar. Bu süreçte yeniden üretim, işletmeler için önemli bir iş modeli olarak karşımıza çıkmaktadır. Çevreyi koruyucu bir faaliyet olması, çevreye duyarlı üretim sistemlerinin öneminin artması ile birlikte özellikle son yıllarda işletmeler tarafından daha fazla uygulama alanı bulmaktadır. Yeniden üretim faaliyetlerinin üreticilere sağladığı finansal avantajların yanında, işletmelerin performansları üzerinde de etkili olduğu görülmektedir.
Bu çalışmanın temel amacı, Konya otomotiv yan sanayinde yeniden üretim faaliyetleri, tedarik zinciri performansı ve işletme performansı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada anket yönteminden yararlanılmış olup, Konya Sanayi Odası (KSO)’na kayıtlı 68 işletme üzerinde yürütülmüştür. Araştırma sonucunda yeniden üretim faaliyetlerinin tedarik zinciri performansı üzerinde olumlu etkisi olduğu, tedarik zinciri performansının işletme performansı üzerine olumlu etkisi olduğu ve yeniden üretim faaliyetlerinin işletme performansı üzerinde olumlu etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeniden Üretim, Tedarik Zinciri Performansı, İşletme Performansı.

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, 6. Baskı, Sakarya Kitabevi: Ankara.
• Amaya, J., Zwolinski, P. ve Brissaud, D. (2010), “Environmental benefits of parts remanufacturing: the truck injector case”, 17th CIRP International Conference on Life Cycle Engineering, Hefei, ANHUI: China.
• Autry, C.W. (2005), “Formalization of Reserve Logistics Programs: A Strateggy For Managing Liberalized Returns”, Industrial Marketing Management, Vol: 34, No: 7, s. 749-757.
• Beamon, B.M. (1999), “Measuring Supply Chain Performance”, International Journal of Operations& Production Management, Vol: 19, No: 3, s. 275-92.
• Demirel, N. Ö. ve Gökçen, H. (2008), “Geri Kazanımlı İmalat Sistemleri için Lojistik Ağı Tasarımı: Literatür Araştırması”, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, No: 4, s. 903-912.
• Ferrer, G. ve Ayres, R.U. (2000), “The Impact of Remanufacturing in the Economy”, Ecoligal Economics, Vol: 32, No: 3, s. 913-925.
• Ferrer, G. ve Swminathan, M.J. (2006), “Managing New and Remanufactured Pruducts”, Management Science, Vol: 52, No: 1, s. 15-26.
• Fleischemann, M., Bloemhof-Ruwaard, J. M., Dekker, R., Laan, E. V, , Nunen, Jo A.E.E. ve Wassenhove, L.N. (1997), “Quantitative Models For Reverse Logistics: A Review”, European Journal of Operational Research, Vol: 103, No: 2, s. 1-17.
• Golinska, P. ve Kawa, A. (2011), “Remanufacturing in Automotive Industry: Challenges and Limitations”, Journal of Industrial Engineering and Management, Vol: 4, No: 3, s. 453-466.
• Guide, V.D.R., Jayaraman, V. ve Srivastava, R. (1999), “The Effect of Lead Time Variation on The Performance of Disassembly Release Mechanisms”, Computers&Industrial Engineering, Vol: 36, No: 4, s. 759-779.
• Güleş, H.K ve Çağlıyan, V. (2003) “İleri İmalat Teknolojileri Kullanımının İşletme Performansına Etkileri: Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama”, Selçuk Üniversitesi, İ.İ.B.F. Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 5, s. 63-86.
• Güleş, H.K., Paksoy, T., Bülbül, H., ve Özceylan, E. (2012), Tedarik Zinciri Yönetimi Stratejik Planlama, Modelleme ve Optimizasyon, Gazi Kitabevi: Ankara.
• Gürbüz, E. ve Demirer, Ö. (2006), “Ürünlerin Ekonomik Sosyal ve Çevresel Başarılarının Belirlenmesi: Türkiye Gıda Sektörü Araştırması”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Sayı: 1, s. 85-107.
• Gürler, İ. (2010), Yeniden Üretim Sürecinde Tasarım, Planlama, Lojistik Faaliyetlerinin İncelenmesi ve Türkiye Açısından İncelenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Hammond, R., Amazquuita, T. ve Bras, B. (1998), “Issues in the Automotive Parts Remanufacturing Industry: Discussion of Results from Surveys Performed among Remanufacturers”, International Journal of Engineering Design and Automation-Special Issue on Environmentally Conscious Design and Manufacturing, Vol: 4, No: 1, s. 27-46.
• Jayaraman, V., Patterson, R.A. ve Rolland, E. (2003), “The Design of Reverse Distribution Networks: Models and Solution Procedures”, European Journal of Operational Research, Vol: 150, No:1, s. 128-149.
• Karademir, Ö., Engin, O. ve Fığlalı, N. (2005), “Yeniden Üretimin Faydaları ve Ekonomi Üzerindeki Etkileri”, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 25-27 Kasım, s. 527-532.
• Keskin, M.H. (2008), “Lojistik Tedarik Zinciri Yönetimi”, 2. Baskı, Nobel Basımevi: Ankara.
• McGovern, S.M. ve Gupta, S.M. (2007), “A Balancing Method And Genetic Algorithm For Disassembly Line Balancing”, European Journal of Operational Research, Vol: 179, No: 3, s. 692-708.
• McGovern, S.M. ve Gupta, S.M. (2007), “A Balancing Method And Genetic Algorithm For Disassembly Line Balancing”, European Journal of Operational Research, Vol: 179, No: 3, s. 692-708.
• Nakiboğlu, G. (2007), “Tersine Lojistik: Önemi ve Dünyadaki Uygulamaları”, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 2, s. 181-196.
• Ostlin, J., Sundin, E. ve Björkman, M. (2009), “Product Life-Cycle Implications For Remanufacturing Strategies”, Journal of Cleaner Production, Vol: 17, No:11, s.999-1009.
• Parker, D. ve Butler, P. (2007), “An introduction to Remanufacturing”, http://www.remanufacturing.org.uk/pdf/reman_primer.pdf, Erişim Tarihi: 20.12.2013.
• Sezen, B. (2008), “Relative Effects of Design, Integration And Information Sharing On Supply Chain Performance”, Supply Chain Management: An International Journal, Vol: 13, No: 3, s. 233-240.
• Statham, S. (2006), “Remanufacturing Towards a More Sustainable Future”, http://www.lboro.ac.uk/microsites/mechman/research/ipm-ktn/pdf/Technology_review/remanufacturing-towards-a-more-sustainable-future.pdf, s.1-24, Erişim Tarihi: 03.02.2013.
• Sünbül, A.E. (2006), Otomotiv Endüstrisinde Geri Dönüşüm-Ürün Yaşam Döngü Değerlendirmesi (LCA), Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Tekin, M., Ömürbek, N. ve Bülbül, H. (2005), “Otomotiv Sektöründe Teknolojik İş Birlikleri Üzerine Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 3, s. 179-200.
• Thierry, M., Saloman, M., Nunen, J.V. ve Wassenhove, L.V. (1995), “Strategic Issues in Product Recovery Management”, California Management Review, Vol: 37, No: 2, s. 114-135.
• Wang, X. ve Chan, H.K. (2013), “An Integrated Fuzzy Approach For Evaluating Remanufacturing Alternatives of A Product Design”, Journal of Remanufacturing, Vol: 3, No: 10, s.1-19.
• Yüksel, H. (2006), Yeniden Üretim Tesislerinde Malzeme İhtiyaç Planlaması, Birinci Basım, İlya Matbaası: İzmir.
• Yüksel, H. (2006), Yeniden Üretim Tesislerinde Malzeme İhtiyaç Planlaması, Birinci Basım, İlya Matbaası: İzmir.