IMPLEMENTATIONS OF SPECIAL EDUCATION SERVICES FOR DISABLED IN TURKEY AND A COMPARISON

Yıl 2015, Sayı: 35/2, - , 10.02.2016

Yrd. Doç. Dr. Serdar Orhan , Kemal Gökmen Genç

https://doi.org/10.21560/spcd.35323

Cited By: 6

Öz

Modern social state provides education rights as a constitutional right, to all of its citizens without any discrimination. Hence, education rights of disabled citizens are under guarantee of the state itself. Especially for those who are born disabled; it is crucial to be provided education opportunities for their future. It is necessary that disabled children get their education together with other children so that they mingle each other which eventually facilitate their adaptation into the social life. Some disabled children, however, cannot benefit from formal education due to their disabilities. At this point, their education rights are provided through special education services. In this study, the implementation of special education services in Turkey has been examined through the historical process, and comparisons have been made with foreign countries.

Anahtar Kelimeler

Disabled, education, special education, special education services, social state

ENGELLİLERE YÖNELİK ÜLKEMİZDEKİ ÖZEL EĞİTİM HİZMET UYGULAMALARI VE ÖRNEK ÜLKE KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Modern sosyal devlet, eğitim haklarını tüm vatandaşlarına ayrım yapmadan anayasal bir hak olarak veren devlettir. Engelli vatandaşların da bu noktada eğitim hakları güvence altındadır. Özellikle doğuştan engelli olanlar için eğitim imkânlarının sağlanması onların gelecekleri açısından önemlidir. Engelli çocukların kaynaştırmalı eğitim yöntemi vasıtasıyla diğer öğrencilerle birlikte eğitim almaları, sosyal hayata uyumlarını sağlamak için gereklidir. Ancak bazıları engelleri nedeniyle formel eğitim imkânlarından faydalanamazlar. İşte bu noktada özel eğitim hizmetleri devreye sokularak engellilerin eğitim hakları sağlanır. Bu çalışmada, ülkemizde engellilere verilen özel eğitim hizmetlerinin uygulanması tarihî süreç içerisinde incelenerek yabancı ülkeler ile kıyaslaması yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Engelli, eğitim, özel eğitim, özel eğitim hizmetleri, sosyal devlet

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2014). Engelli bireylere ilişkin istatistiki bilgiler.
• Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel
• Müdürlüğü Yayınları.
• Akçamete, G. ve Kaner S. (1999). Cumhuriyetin 75. yılında çocuğa yönelik özel eğitim
• çalışmaları. 2. Ulusal Çocuk Kültürü Kongresi: Cumhuriyet ve Çocuk. No: 2, (ss.
• -405). Ankara: Ankara Üniversitesi Çocuk Kültürü Araştırma ve Uygulama
• Merkezi Yayınları. Alquraini, T. ve Gut D. (2012). Critical components of successful
• inclusion of students with severe disabilities. Literature Review, 27(1), ss. 42-59.
• Ataman, A. (1997). Türkiye’de özel eğitime yeni yaklaşımlar. Millî Eğitim Dergisi, 136, ss.
• -23.
• Ataman, A. (2003). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş (1. Baskı). Ankara:
• Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Bines, H. ve Lei P. (2011). Disability and education: The longest road to inclusion.
• International Journal of Educational Development, 31(5), ss. 419-424.
• Braddock, D. L. ve Parish S. L. (2011). Sakatlığın kurumsal tarihi. D. Bezmez, S. Yardımcı
• ve Y. Şimşek (Der.), Sakatlık Çalışmaları-Sosyal Bilimlerden Bakmak (ss. 101-102)
• (F.B. Aydar, Çev.). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Camkurt, M. Z. (2013). 2022 sayılı Kanuna göre engelliliğin tespiti ve engelliliğe dayalı
• aylıkların bağlanması işlemleri. Mali Çözüm Dergisi, 119, ss. 81-82.
• Çitil, M. (2009). Cumhuriyetin ilanından günümüze kadar Türkiye’de özel eğitim (1923-
• (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
• Enstitüsü, Ankara.
• Department for Education. (2011). Special Educational Needs in England: January 2011,
• National Statistics. İngiltere.
• Department for Education. (2012). Special Educational Needs in England: January 2012,
• National Statistics. İngiltere.
• Department for Education. (2013). Special Educational Needs in England: January 2013,
• National Statistics. İngiltere.
• Department for Education. (2014). Special Educational Needs in England: January 2014,
• National Statistics. İngiltere.
• ENGELLİLERE YÖNELİK ÜLKEMİZDEKİ ÖZEL EĞİTİM HİZMET UYGULAMALARI
• VE ÖRNEK ÜLKE KARŞILAŞTIRMASI
• -
• Yrd. Doç. Dr. Serdar ORHAN - Kemal Gökmen GENÇ
• Eripek, S. (Ed). (1998). Özel eğitim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Federal Ministry of Education and Research. (2014). Education in Germany 2014.
• Almanya.
• Kargın, T. (2003). Cumhuriyet’in 80. yılında özel eğitim. Erişim tarihi: 04.03.2015, http://
• dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Millî_Egitim_Dergisi/160/kargin.htm.
• Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim
• Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), ss. 1-13.
• Kavaklı, U. ve Özkara E. (2012). Kişisel, sosyal ve iş hayatında özürlü bireylere tanınan
• haklar ve özürlü olguların medikolegal değerlendirmesi. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi,
• (1), ss. 65-66.
• Kock, M. (2004). Disability law in Germany: An overview of employment, education and
• access rights. Erişim tarihi: 04.03.2015, http://www.germanlawjournal.com/pdfs/
• Vol05No11/PDF_Vol_05_No_11_1373-1392_Private_Kock.pdf.
• Mitra, S. (2006). he capability approach and disability. Journal of Disability Policy Studies,
• (4), ss. 236-247.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2005). AB ülkelerinde özel öğretim kurumlarının içerik, yöntem ve
• işleyiş bakımından incelenmesi. Ankara: MEB Yayınları.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). Özel eğitim kurumları yönetmeliği (Sayı: 28296). Ankara:
• Resmî Gazete.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığı 2013 yılı faaliyet raporu. Ankara.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Millî Eğitim Bakanlığı 2014 yılı faaliyet raporu. Ankara.
• Özçelik, D. A. (2010). Eğitim programları ve öğretim (1. Baskı). İstanbul: Pegem Akademi
• Yayıncılık.
• Özsoy, Y. (1990). Türkiye’de özel eğitim. Eğitim Bilimleri I. Ulusal Kongresi, Ankara.
• Öztürk, M. (2011). Türkiye’de engelli gerçeği. İstanbul: Canda Özür Olmaz Derneği.
• Robson, C. ve Evans, P. (2005). Educating children with disabilities in developing countries:
• he role of data sets. Erişim tarihi: 04.03.2015, http://www.childinfo.org/files/
• childdisability_RobsonEvans2005.pdf.
• Saygı, M. (2007). Kuzey Kıbrıs’ta özel eğitim ve kaynaştırma. Millî Eğitim Dergisi, 1, ss.
• -64.
• Seyyar, A. (2008). Sosyal siyaset terimleri (2. Baskı). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Subaşıoğlu, F. (2008). Üniversitelerin Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinin engellilik
• farkındalığı üzerine bir araştırma. Bilgi Dünyası Dergisi, 9(2), ss. 399-430.
• TÜİK (2010). Özürlülerin sorun ve beklentileri araştırması. Ankara: TÜİK Yayınları.
• U.S. Department of Education. (2014). he condition of education 2014. Erişim tarihi:
• 03.2015, http://nces.ed.gov/pubs2014/2014083.pdf.