ÇOCUKLARI KURUM BAKIMINDA OLAN EBEVEYNLER:YAŞAM DENEYİMLERİ,HİZMET BEKLENTİLERİ VE GELECEK PLANLARI ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR İNCELEME

Yıl 2019, Sayı: 42, 65 - 99, 29.03.2019

Gülsüm Ege Tarık Tuncay

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.546689

Öz

Bu araştırmanın amacı, kendi talepleri sonucu çocukları kurum bakımına alınmış olan

ebeveynlerin yaşam deneyimlerini eko-sistem yaklaşımı temelinde incelemektir. Nitel

araştırma yöntemi kullanılarak çocukları için Ankara Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne

2014 ile 2016 yılları arasında kurum bakımı talebinde bulunan 13 ebeveyn ile derinlemesine

görüşmeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda; ebeveynlerin anne ve baba olmaya ilişkin

algılarının toplumsal cinsiyet söylemlerinden etkilendiği, kendilerini yetersiz gördükleri,

kurum bakımını son çare olarak değerlendirdikleri, karşılaştıkları sorunlarla baş edemedikleri

noktada kurum bakımına yöneldikleri, ortak noktalarının sorunlar ile baş etmede sosyal

desteklerinin yetersizliği olduğu ortaya çıkmıştır. Ebeveynler çocuklarını kurum bakımına

vermeyi kayıp olarak algılayıp yas süreci tepkileri deneyimlemiştir. Ebeveynlerin çocukları

ile iletişimleri sürmektedir. Ebeveynin çocuk bakımı sorununa yönelik önlemler koruyucu

önleyici nitelikte olmalı ve kurumlararası işbirliğine dayanmalıdır. Kurum bakımında olan

çocukların aileleri ile koruyucu sosyal hizmet müdahaleleri planlanmalıdır. Çocuklarını

istismar-ihmal etmeyen ve yalnızca sosyoekonomik koşullar nedeniyle kurum bakımı talep

eden ebeveynlerin çocukları için kurum bakımı hizmeti düşünülmemelidir.

Anahtar Kelimeler

Çocuklar, çocuk koruma, kurum bakımı, ebeveynler, eko-sistem yaklaşımı, niteliksel araştırma

Kaynakça

• 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu. (2005). T.C. Resmi Gazete, 25876, 15.07.2005 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2014 Faaliyet Raporu. (2014). http://sgb.aile.gov.tr/dat a/5434f307369dc31d48e42dc5/2014_idare_faaliyet_raporu.pdf
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2015 Faaliyet Raporu. (2015). http://www.aile. gov.tr/data/56d469a8369dc56f90d98bbd/2015%20Y%C4%B1l%C4%B1%20 Bakanl%C4%B1k%20%C4%B0dare%20Faaliyet%20Raporu.pdf
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 2016 Yılı Faaliyet Raporu. (2016). http://www.aile.gov. tr/data/58b58e4c691407119c139239/2016%20%20Faaliyet%20Raporu.pdf.
• Albrecht, T. L., ve Goldsmith, D. J. (2003). Social support, social networks, and Health. T. L. Thompson, A. M. Dorsey, K. I. Miller, & R. Parrott içinde, Handbook of Health Communucation (s. 263-284). London: Lawrence Erlbaum Associates.
• ASAGEM. (2011). Tek Ebeveynli Aileler. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Bempah, K. O. (2010). The Wellbeing of Children: A new approach for improving. New York: Taylor&Francis Group.
• Bilson, A., ve Cox, P. (2007). Caring About Poverty. Journal of Children and Poverty, 37- 55.
• Boer, C. D., ve Coady, N. (2006). Good Helping Relationships in Child Welfare: Learning From Stories of Success. Child and Family Socşal Work, 32-42.
• Bronfenbrenner, U. (1994). Ecological Models of Human Development. International Encyclopedia of Education, 37-43
• Creswell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri (3. b.). (M. Bütün, & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi. Collins, D., Jordan, C., ve Coleman, H. (2013). An Introduction to Family Social Work. Jon-David Hague.
• Curley, A. M. (2010). Relocating the Poor: Social Capital and Neighbourhood Resources. Journal of Urban Affairs, 79-103.
• DeFrain, J., ve Asay, S. M. (2007). Strong Families Around the World. Marriage & Family Review, 1-10.
• Forward, S., ve Buck, C. (2015). Zor Bir Ailede Büyümek. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ghesquiere, A., Haidar, Y. M., ve Shear, M. K. (2011). Risks for Complicated Grief in Family Caregivers. Journal of Social Work in End-of-Life & Palliative Care, 216-240.
• Gladow, N. W., ve Ray, M. P. (1986). The Impact of Informal Support Systems on the Well Being of Low Income Single Parents. Family Relations, 113-123.
• İlerisoy, M. (2012). Aile Sistemleri kuramı Çerçevesinde İnfertilite Tedavisi Gören Ailelerde Aile Yaşam Döngüsünün Nitel Yöntemlerle Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi.
• Kayira, T. (2016). Fundamentals For Effective Monitoring of Childcare. Commonwealth Law Bulletin, 105-124.
• Kılıç, A. Z. (2013). Ebeveynlerin Toplumsal Cinsiyet Algısı ve Çocuk Yetiştirmeye Etkileri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Lietz, C. A., Lacasse, J. R., ve Cacciatore, J. (2011). Social Support in Family Reunification: A Qualitative Study. Journal of Family Social Work, 3-20.
• Lindemann, E. (1944). The Symptomatology and Management of Acute Grief. American Journal of Psychiatry, 141–148.
• McCubbin, J. A., Futrell, E. A., Thompson, E. A., ve Thompson, A. I. (1998). Resilient Families in an Ethnic And Cultural Context. Thousand Oaks, California.
• McSherry, D., Weatherall, K., Malet, M. F., Emma, Larkin, ve Kelly, G. (2010). Who goes where? Examining young children’s pathways through care in Northern Ireland. Adoption & Fostering, 23-37.
• Morrice, R. A. (1998). An Ecological Approach To School Social Work With Adolescents From Vulnerable Families. Canada.
• Özbesler, C., ve Bulut, I. (2013). Sosyal Hizmette Genelci Yaklaşım ve Ekolojik Perspektif. Sosyal Politika ve Kamu Yönetimi Bileşenleri ile Sosyal Hizmet Temelleri ve Uygulama Alanları, 98-107.
• Schofield, G., Moldestad, B., jer, I. H., Ward, E., Skilbred, D., Young, J., ve Havik, T. (2011). Managing loss and a threatened identity: experiences of parents of children growing up in foster care, theperspectives of their social workers and implications for practice. British Journal of Social Work, 74-92.
• Segrin, C., ve Passalacqua, S. A. (2010). Functions of Loneliness, Social Support, HealthBehaviors, and Stress in Association With Poor Health. Health Communication, 312-322.
• Simon, J. B., Murphy, J. J., ve Smith, S. M. (2005). Understanding and Fostering Family Resilience. The Family Journal, 427-436.
• Şenelmiş, H. (2006). Ankara Üniversitesi Kriz Merkezine Başvuran Yas Olguları Üzerine Bir Çalışma. Ankara: Yüksek Lisans Tezi.
• Türk Dil Kurumu Web Sayfası http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1=veritbn&kelim esec=140534 Erişim Tarihi : 27.02.2017
• Vatandaş, C. (2007). Toplumsal Cinsiyet ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 29-56.
• Welbourne, P. (2012). Social Work with Children and Families Developing advanced practice. New York: Routledge.
• Worden, J. W. (2008). Grief Counselin and Grief Therapy: A Handbook for the Mental Health Practitioner. Springer Publishing Company.