ÇOCUK RESİMLERİNDEN “ÇOCUK HAKLARI”

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 46, 11 - 32, 26.05.2020

Alev Üstündağ

https://doi.org/10.21560/spcd.v20i54504.481717

Cited By: 2

Öz

Bu araştırma; anaokuluna devam eden
çocukların çocuk hakları konusunda yaptıkları resimlerin analiz edilmesi ve
çocuk hakları konusuna bakış açılarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır.
4-5 yaş arasında bulunan ve anaokulu eğitimine devam eden 24 çocuk,
araştırmanın örneklem grubunu oluşturmuştur. Araştırmada, nitel araştırma
yöntemi ve nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz tekniği kullanılmış
olup, yarı yapılandırılmış görüşme sırasında çocukların yaptıkları açıklamalar
araştırmacılar tarafından kaydedilmiştir.

Çocukların
çizdikleri resimlerinin analizinde 14 kategori ve 67 kod elde edilmiştir.
Çocukların resimlerinde en çok mavi, kırmızı ve yeşil renklerini kullandıkları;
çocuk, çiçek, kuş, bulut, yağmur, araba, elma, top, kaydırak, ev ve çadır
figürlerini daha sıklıkta çizdikleri ve genellikle park ortamını resmettikleri
belirlenmiştir. Yapılan yarı yapılandırılmış görüşmenin analizinde çocukların,
çocuk haklarını tanımlarken birden fazla tanım ve açıklama yaptıkları
belirlenmiştir. Çocuklar, çocukların sahip olması gerektiğini düşündükleri
haklar konusunda da birden fazla açıklama yapmışlardır. Çocukların verdikleri
yanıtlar kategoriler halinde değerlendirilmiş olup, hem çocuk hakkı, hem de
çocukların sahip olması gereken hak en fazla “oyun oynamak” olarak
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

çocuk, çocuk hakları, çocuk haklarının çizimi, çocuk resimleri

Kaynakça

• Anning, A. ve Ring, K. (2004). Making sense of children’s drawings. New York: Open University Press.
• Arslan, H. (2002). İlköğretim 1. kademe az gören öğrencilerin çizgisel gelişimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Artut, K. (2004). An investigation on children’s linear developmental levels in early childhood art education. Çukurova University Institute of Social Sciences Journal, 13(13), s. 2-12.Banks, M. (2001). Visual methods in social research. London: Sage.
• Batur Musaoğlu, E., Haktanır, G. (2012). MONE program. Educational Sciences: Theory&Practice - Special Issue,. s. 3285-3305.
• Binder, M. J. ve Kotsopoulos, S. (2011). Multimodal literacy narratives: weavingt he threads of young children’s identity through thearts. Journal of Research in Childhood Education,25(4), s.339-363.
• Covell, K., ve Howe, R. B. (1999). The impact of children’s rights education: A Canadian study. International Journal of Children’s Rights, 7(2), s. 171-183.
• Covell, K. (2012). Child rights – the movement, international law and opposition. C, Butler (ed.) Purdue University Press: Indiana
• Cox, M. (1992). Children’s Drawings. London: Penguin Books.
• Cox, M. (1997). Drawings of people by the under-5s. London: Falmer Press.
• Crawford, E., Gross, J., Patterson, T., ve Hayne, H. (2012). Does children's colour use reflect the emotional content of their drawings? Infantant Child Development. 21(2), s. 198-215.
• DiLeo, J. H. (1983). Interpreting children’s drawings. USA: Brunner-Routledge, New York.
• Erbaş, Ö. (1996). Sanat eğitiminde renk ve renk öğretimi yöntemler (Sanatta yeterlilik tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Foley, Y. C. ve Mullis, F. (2008). Interpreting children’s human figüre drawings: Basic guidelines for school counsellors. GSCA Journal, 1(1), s. 28-37
• Golomb, C. (1992). The child’s creation of a pictorial world. England, Oxford: University of California Press.
• Golomb, C. (2004). The child’s creation of a pictorial world. (2nd ed.) USA: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Gözütok, D. (2007). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
• Hansen Ketchum, P. (2004). Parse’s theory in practice. An interpretive analysis. Journal of Holistic Nursing, 22(1), s. 57-72.
• Harris, D. B. (1963). Children’s drawings as measures of intellectual maturity. A revision and extension of the Goodenough Draw-a-Man Test. New York: Harcourt, Brace& World, Inc.
• Kartarı, A. (2007). Çok Kültürlü Toplumlarda Çocuk. N., Ahioğlu; N., Güney. (Yay. Haz.) Popüler Kültür ve Çocuk. Ankara: Dipnot Yayınları.Kavanagh, F. (1998). Stages of drawing and intelligence. Military Family Institute of Marywood University.
• Kolbe, U. (2005). It’s not a bird yet. The drama of drawing. Australia: Peppinot Press.
• Krenz, A. (2004). The secret of children’s pictures. Chatham, NY: Waldorf Publications.
• Levick, M. (2014). See what i’m saying? What childrens tell us through their art? International Psychotherapy Institute. United States of America.
• Lewis, D. ve Greene, J. (1983). Your child’s drawings their hidden meaning. London: Hutchinson.
• Malchiodi, C.A. (1998). Understanding children’s drawings. New York: The Guil ford Press.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okulöncesi eğitim programı. 10 Temmuz 2017 tarihinde http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=202adresinden erişildi
• Milne, L. C. ve Greenway, P. D. (1999). Color in children's drawings: the influence of age and gender. The Arts in Pschotherapy, 26(4), s. 261-263.
• Morley, J. (1975). Findings two: The nature of children’s drawings and their potential for educational assessment. Australia: Torrens College of Advanced Education.
• Neuman, W. L. (2013). Toplumsal araştırma yöntemleri. Ankara: Yayın Odası Yayıncılık.
• Oğuz, V. (2010). The factors influencing childrens’ drawings. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, s. 3003–3007.
• Oktay.A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem. Ankara: Epsilon Yayıncılık.
• Özdemir Uluç, F.(2008). İlköğretim programlarında çocuk hakları (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Rubin, J. A. (1984). Child art therapy. Understanding and helping children grow through art (2nded.). New York: Jan Nostr and Reinhold Company.
• San, İ. (1977). Sanatsal yaratma ve çocukta yaratıcılık. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Schirrmacher, R. (2002). Art and creative development for young children (4th ed.). USA: Delmar, Thomson Learning.
• Serin, Y. (2003). Figure, color, size and content relations in children's picture. Inönü University Faculty of Education Journal, 4(5), s. 85-98.
• Thomas, G. V. ve Jolley, R. P. (1998). Drawing conclusions: A re-examination of empirical and conceptual bases for psychological evaluation of children from their drawings. British Journal of Clinical Psychology, 37, s. 127-139.
• Uçuş, Ş. (2009). Çocuk hakları sözleşmesi’nin ilköğretim programlarındaki yeri vesözleşme’y eyönelik okul yöneticilerinin, öğretmenlerin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Unicef (2004). Çocuk haklarına dair sözleşme. 10 Temmuz 2017 tarihinde http://www.unicefturk.org/public/uploads/files/UNICEF_CocukHaklarinaDairSozlesme.pdf adresinden erişildi.
• Vandergrift, K.E., Platzner, R., Hannigan, J.A., Dresang, E., Lewis, A., Brizendine, S. Satchell, V. (2000). A visual interpretive analysis initiative. Looking and learning collaboratively. Knowledge Quest. 8(4), s. 10-16.
• Washington, F. (2010). 5-6 yaş grubu çocuklarına uygulanan aile katılımlı çocuk hakları eğitimi programının etkililiğinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları
• Yüksel, M., Canel, N., Yıldırım, H., Mutlu, N. ve Çap, E. (2015). Okul öncesi çağdaki çocukların “iyi” ve “kötü” kavram algılarının resim analizi yöntemiyle incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi. 13(29), s. 271-303.