ANALYSIS OF BANKING AND FINANCIAL SERVICES ACCESS INDICATORS: CASE OF AFYONKARAHİSAR

Yıl 2020, Erişilebilirlik Özel Sayısı Cilt 2, 327 - 356, 31.12.2020

Hatice Germir

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.823006

Öz

It is stated that the socio-economic development differences that occur in a country on the basis of regions or even provinces are an obstacle to regional development, and this situation eliminates the equality of opportunity. Although there are many reasons leading to socio-economic development differences; It is stated in scientific studies that the level of access and use of financial services is among the most important parameters. The World Bank's financial services access and usage indicators, which are widely used in the literature, as well as the geographical and demographic distribution of service points, as well as the distribution of branches and ATMs by region, are evaluated by considering the average distance of potential customers from the closest service point physically. In our study of the Banks Association of Turkey benefit from the data bank branches and ATMs in which commercial banking activities are carried out in a total of eighteen districts including the central district in Afyonkarahisar province have been scrutinized in terms of accessibility. In Afyonkarahisar province and its districts, a total of twelve banks, three of which are publicly owned, five of which are privately owned and four are foreign capital, are actively involved, these banks operate banking and financial services with eighty nine branches and three hundred thirty one ATMs, accessibility In terms of examination, it was determined that forty-three of the bank branches had orthopedic access, twenty-seven of them had visually impaired access, while thirty-two of the ATMs had orthopedic access and one hundred twenty-five had visually impaired access. It is aimed to benefit the parties, users and academicians with the research carried out with the priority of contributing to the literature.

Anahtar Kelimeler

Accessibility, Bank Branch, Regional Development Level

BANKACILIK VE FİNANSAL HİZMETLERE ERİŞİM GÖSTERGELERİNİN İNCELENMESİ: AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEĞİ

Öz

Bir ülkede bölgeler hatta iller bazında ortaya çıkan sosyo-ekonomik gelişmişlik farklarının bölgesel kalkınmanın önünde bir engel olarak yer aldığı, bu durumun da fırsat eşitliğini ortadan kaldırdığı ifade edilmektedir. Sosyo-ekonomik gelişmişlik farklarına yol açan birçok sebep bulunmakla birlikte; bilimsel çalışmalarda finansal hizmetlere erişim ve kullanım düzeyinin, en önemli parametreler arasında yer aldığı bildirilmektedir. Literatürde yaygın olarak kullanılan Dünya Bankasının finansal hizmetlere erişim ve kullanım göstergeleri ile hizmet noktalarının coğrafi ve demografik olarak yayılımı yanı sıra bölgelere göre şube ve ATM dağılımları, potansiyel müşterilerin, fiziksel olarak en yakın hizmet noktasından ortalama ne kadar uzakta olduğu ele alınarak değerlendirmede bulunulmaktadır. Çalışmamızda Türkiye Bankalar Birliği verilerinden yararlanılarak Afyonkarahisar ilindeki merkez ilçe dahil toplam onsekiz adet ilçedeki ticari bankacılık faaliyetinde bulunulan banka şube ve ATM’leri erişilebilirlik yönünden mercek altına alınmıştır. Afyonkarahisar ili ve ilçelerinde bankacılık faaliyetinde bulunan üç adet kamusal sermayeli, beş adet özel sermayeli ve dört adet yabancı sermayeli olmak üzere toplamda oniki adet bankanın aktif olarak yer aldığı, bu bankaların seksendokuz adet şube ve üçyüzotuzbir adet ATM ile bankacılık ve finansal hizmet faaliyetinde bulunduğu, erişilebilirlik yönünden incelendiğinde banka şubelerin kırküç adedinin ortopedik, yirmiyedi adedinin görme engelli erişimi olduğu, ATM’lerin ise otuziki adedinin ortopedik, yüzyirmibeş adedinin görme engelli erişimi olduğu tespit edilmiştir. Literatüre katkı sağlanması önceliğinde yapılan araştırma ile ilgili taraflara, kullanıcılara ve akademisyenlere faydalı olunması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Erişilebilirlik, Banka Şubesi, Bölgesel Gelişmişlik Düzeyi, ATM, Ortopedik Engelli, Görme Engelli, Bankacılık Finansal Hizmetler

Teşekkür

Sayın Cumhurbaşkanımızın yüksek takdirleriyle Erişilebilirlik yılı ilan edilen bu sene içinde araştırma makalesi olarak hazırlamış bulunduğum ve ileride kitap haline dönüşmesi için uluslararası bir yayınevi ile de anlaşmış olduğum bankacılık hizmetleri ve finansal erişim noktasında erişilebilirliğin önemi ve farkındalık adına böyle bir çalışma içinde olmaktan duyduğum onuru ifade etmekte kelimelerin kifayetsiz kalacağını dile getirir, saygılar sunarım.

Kaynakça

• Church, R.L., Marston, J.R. (2010), Measuring Accessibility for People with a Disability, Geographical Analysis, The Ohio State University, 35(1): 83-96, https://doi.org/10.1111/j.1538-4632.2003.tb01102.x
• Çağlar, S. (2012). Engellilerin Erişebilirlik Hakkı ve Türkiye’de Erişebilirlikleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 61 (2) 2012: 541-598.
• Handy, S.L., D.A. Niemeier (1997). Measuring Accessibility, An Exploration of Issues and Alternatives, Environment and Planning A, 29: 1175-1194.
• KPGM, (2018). Bankacılık Hizmetlerinde Engelsiz Dönem, www.kpgm.com.tr
• Öztürk, A., Güven, Ö. F. (2013). Bireysel Bankacılık Ürün ve Hizmetlerinin Pazarlanmasında Bankaların Fark Yaratma Stratejileri, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 5(1): 63-72, ISSN: 1309-8012 (Online)
• Türkiye Bankalar Birliği (TBB), (2020) Şube Bilgileri, https://www.tbb.org.tr/app/harita.aspx?sube_tipi=1
• Türkiye Bankalar Birliği (TBB), (2020) ATM Bilgileri, https://www.tbb.org.tr/app/harita.aspx?sube_tipi=6
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), (2011). Dünyada ve Türkiye’de Finansal Hizmetlere Erişim ve Finansal Eğitim, https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/362bbf12-7d95-47eb-9d4d-13039893ce5e/finansal_egitim.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-362bbf12-7d95-47eb-9d4d-13039893ce5e-m3fBalY
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Özürlülerin Sorun ve Beklentileri Araştırması 2010, www.tüik.gov.tr World Health Organization (WHO), (2011) World Disabled Report, www.who.int