YOKSUL BİREYLERİN BAKIŞ AÇISI İLE SOSYAL DIŞLANMA: DENİZLİ İLİ SEVİNDİK MAHALLESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 50, 44 - 88, 31.03.2021

Kerem Berkman , Handan Kumaş

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.619670

Cited By: 1

Öz

Çeşitlenen, karmaşıklaşan ve yapısal değişim gösteren yoksulluk, birey açısından önce sosyal dışlanmaya daha sonra yoksulluk-sosyal dışlanma sarmalına neden olabilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sosyal dışlanma ve yoksulluk arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmaktır. Çalışmanın sorunu, yoksul bireylerin sosyal dışlanmayı nasıl değerlendirdikleridir. Araştırmanın kuram bölümü yazın taraması, uygulama bölümü ise nitel araştırma yöntemine dayanmaktadır. Alan araştırmasında veriler, nitel araştırma tekniklerinden biri olan, yarı yapılandırılmış soru formu üzerinden derinlemesine görüşme aracılığı ile elde edilmiştir. Çalışmanın kapsamını, Denizli İlinde yoksul hanelerin yoğun olarak yaşadığı, Sevindik Mahallesi’nde ikamet eden, 24 yoksul birey oluşturmuştur. Katılımcılara göre yoksulluk, sosyal dışlanmaya ve gelir adaletsizliğine neden olmaktadır. Bulgulara göre, yoksul bireylerin temel, ekonomik ve sosyal haklara ulaşamaması, iyi bir işte çalışmasını, şehrin daha iyi ortam veya alanlarına ulaşmasını engellemekte ve yoksulluk-sosyal dışlanma döngüsü yaşamalarına neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal dışlanma, yoksulluk, sosyal içerme, yoksunluk

SOCIAL EXCLUSION FROM THE PERSPECTIVE OF POOR INDIVIDUALS: THE CASE OF SEVINDIK NEIGHBORHOOD IN DENIZLI

Öz

Poverty, which is differentiated, complicated and structurally changing, in terms of the individual, can first lead to first social exclusion and then to the spiral poverty and social exclusion. The aim of this study is to reveal the relationship between social exclusion and poverty. The problem of the study is how poor individuals evaluate social exclusion. The theoretical part of the research is based on the literature review and the application part is based on the qualitative research method. In the field research, the data were obtained from in-depth interviews, with semi-structured questionnaire, which is one of the qualitative research techniques. The scope of the research consisted of 24 poor individuals living in Sevindik Neighborhood of Denizli. According to the participants, poverty leads to social exclusion and income injustice. As a result of the findings, poor individuals' inability to gain access to basic, economic and social rights prevents them from working in a good job and accessing better locations or areas of the city.

Anahtar Kelimeler

Social exclusion, poverty, social inclusion, deprivation

Kaynakça

• Adaman, F. ve Keyder, Ç. (2006). Türkiye’de Büyük Kentlerin Gecekondu ve Çöküntü Mahallelerinde Yaşanan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma, Erişim Tarihi: 11.01.2019, http://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_tr.pdf.
• Ak, M. (2016). Toplumsal Bir Olgu Olarak Yoksulluk. Sosyal Bilimler E-Dergisi, 54(3), ss.296-306.
• Arslan, Hakan (2013). Kentsel Dönüşüm ve Sosyal Dışlanma: Narlıdere Kensel Yenileme Projesinin Sosyal Dışlanma Ekseninde İncelenmesi. Journal of Sociological Research 16, ss.1-45.
• Atkinson, A.B., Guio, A.C., Marlier, E. (2017). Monitoring Social Inclusion In Europe. Luxemburg: Statistical Book.
• Boyce, C., Neale, P. (2006). Conducting In-Depth Interviews: A Guide for Designing and Conducting In-Depth Interviews for Evaluation Input, Erişim Tarihi: 21.02.2019, http://www2.pathfinder.org/site/DocServer/m_e_tool_series_indepth_interviews.pdf.
• Bryne, D. (2005). Social Exclusion. New York: McGraw Hill.
• Buğra, A. (2018). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Burchardt, T. (2009). Agency Goals, Adaptation and Capability Sets. Journal of Human Development and Capabilities: A Multi-Disciplinary Journal for People-Centered Development, Vol. 10, Issue 1, ss. 3-19.
• Can, Y. (2017). Yoksulluk, Yerel ve Küresel Eşitsizlikler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(63), ss.1111-1126.
• Chossudovsky, M. (1999). Yoksulluğun Küreselleşmesi. (Çev: N. Domaniç), İstanbul: Çiviyazıları Yayınları.
• Christensen, L.B., Johnson R.B. ve Turner, L.A. (2015). Araşırman Yöntemleri Desen ve Analiz. (A. Aypay, Çev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cresswell, W.C. (2017). Nitel Araştırma Yöntemleri. (M. Bütün, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çakır, Ö. (2002). Sosyal Dışlanma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(3), ss.83-104.
• Dağdemir, Ö. (1999). Türkiye Ekonomisinde Yoksulluk Sorunu ve Yoksulluğun Analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), ss. 23-40, Erişim Tarihi: 15.02.2019, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/324260.
• Dowling, M. (1999). Social Exclusion, Inequality and Social Work. Social Policy & Administration, 33(3), ss.245-261, Erişim Tarihi: 16.01.2019, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1467-9515.00149.
• Erkuş, A. (2016). Bilimsel Araştırma Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Es, M., Güloğlu T. (2004). Bilgi Toplumuna Geçişte Kentlileşme Ve Kentsel Yoksulluk: İstanbul Örneği. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), ss.79-93, Erişim Tarihi: 16.02.2019, https://dergipark.org.tr/download/article-file/301123.
• Estivill, J. (2003). Concepts and Strategies for Combating Social Exclusion: An Overview [Elektronik Sürüm] Geneva: International Labour Organization, Erişim Tarihi: 05.03.2019, https://www.ilo.org/public/english/protection/socsec/step/download/96p1.pdf.
• European Commission (2011). The Measurement of Extreme Poverty in The European Union, Erişim Tarihi: 20.03.2019, https://ec.europa.eu/social/main.jsp?newsId=982&langId=en&catId=89furtherNews=yes&
• European Commissiom, (Mayıs, 2018). Europe 2020 Indicators - Poverty And Social Exclusion, Erişim Tarihi: 20.03.2019, https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-preventioncorrection/europeansemester/framework/europe-2020-strategy_en,
• Farrington, F. (2002). Towards a Useful Defination: Advantages and Criticisms of SocialExclusion, Erişim Tarihi: 16.02.2019 ,GEOView.http://geoview.iag.org.au/index.php/GEOView/article/view/12/13
• Foucault, M. (2005). Büyük Kapatılma. (Çev.: I. Ergüden ve T. Birkan,). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Gökbayrak Ş. (2005). Sosyal Dışlanma Sorunsalına Türkiye Düzleminde Geliştirilen Model Uygulamaları, Erişim Tarihi: 14.01.2019, https://sosyalpolitika.fisek.org.tr/sosyal-dislanma-sorunsalina-turkiye-duzleminde-gelistirilen-model-uygulamalar-fisek-enstitusu-calisan-cocuklar-bilim-ve-eylem-merkezi-vakfi-faaliyetleri-26112005-istanbul/#more-43.
• Gökbayrak Ş. (2010). Refah Devletinin Dönüşümü ve Özel Emeklilik Programları, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Haan, de A. (2001). Debate On Social Exclusion In The South: What Have They Contributed To Our Understanding Of Deprivation?. In Uppinghan Conference. Erişim Tarihi: 22.03.2019, http://www.uppinghamseminars.co.uk/responses2001.pdf
• Haan, de A. (1998). Social Excluison” An Alternative Concept For The Study Deprivation. IDS Bulletin 29(1), ss.10-19, Erişim Tarihi: 13.02.2019, https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/handle/123456789/9184?show=full,
• Hernandez, D.O. ve Titheridge, H. (2016). Mobilities of The Periphery: Informality, Access and Social Exclusion In The Urban Fringe In Colombia. Journal of Transport Geography, 55, ss.152-164.
• İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV). (Nisan 2014). Avrupa 2020 Stratejisi (Rapor No:269), Erişim Tarihi: 29.01.2019, https://www.ikv.org.tr/ikv.asp?id=262.
• Karadeniz, O., Öztepe, D.N. (2013). Türkiye’de Yaşlı Yoksulluğu. Çalışma ve Toplum, 3(38), ss.77-102, Erişim Tarihi: 12.02.2019, http://calismatoplum.org/sayi38/karadeniz-oztepe.pdf
• Kennett, P. ve Mizuuchi, T. (2010). Homeless, Housing Insecurity and Social Exclusion In China, Hong Kong and Japan. Journal of City, Culture and Society, 1, ss.111-118.
• Levitas, R., Pantazis, C., Fahmy, E., Gordon, D., Lloyd-Reichling, E., & Patsios, D. (2007). The Multi-dimensional Analysis of Social Exclusion, Erişim Tarihi: 11.03.2019, https://dera.ioe.ac.uk/6853/1/multidimensional.pdf.
• Levitas Ruth, (2005), Three Discourses of Social Exclusion in The Inclusive Society, New York: Palgrave MacMillan.
• Levitas, R. (1999). Defining and Measuring Social Exclusion: A Critical Overview Of Current Proposals. Radical Statistics, 71, ss.10-27.
• Li, J. ve Rose, N. (2017). Urban Social Exclusion and Mental Health of China’s Rural –Urban Migrants- A Review an Call For Research. Journal of Health and Place 48, ss.20-30.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü,Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Muddiman, D. (2000). Theories of Social Exclusion and Public Library, Erişim Tarihi: 13.02.2019, http://eprints.rclis.org/7118/.
• Oğuz, S. (2018). Marx Yeniden: Yedek İşgücü Ordusunu İncelemek Üzerine Kısa Bir Not. Mülkiye Dergisi, 42(1), ss.171-173.
• Özkaplan, N. (2005). Sosyal Dışlanma “Ne”’yi Dışlar? Avrupa Üzerine Notlar. Mülkiye Dergisi, ss.77-94, Erişim Tarihi: 07.03.2019, http://dergipark.gov.tr/mulkiye/issue/248/1011.
• Öztürk, M., Çetin, B.I. (2009). Dünya’da ve Türkiye’de Yoksulluk ve Kadınlar, Journal Of Yaşar University, 3(11), ss.2661-2698.
• Room, G.J. (1999). Social Exclusion, Solidarity and The Challenge of Globalization. International Journal of Social Welfare ,8, ss.166-174, Erişim Tarihi: 08.02.2019, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1468-2397.00080.
• Rycroft, R.S. (2009). The Economics of Inequality, Discrimination, Poverty and Mobility. New York : Routledge Press,.
• Sapancalı, F. (2005). Sosyal Dışlanma. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
• Sen, A. (2000). Social Exclusion: Concept, Application and Scrutiny. Manila:Asian Development Bank.
• Silver, H. (2015). The Contexts of Social Inclusion. United Nations Departmant of Economics&Social Affairs Working Paper, No.144.
• Silver, H. (1994). Social Exclusion and Social Solidarity: Three Paradigms. International Labour Review, 133(4), ss.532-578, Erişim Tarihi: 13.03.2019, http://www.bristol.ac.uk/poverty/ESRCJSPS/downloads/research/uk/1%20UKPoverty,%20Inequality%20and%20Social%20Exclusion%20(General)/Articles%20(UK%20general)/Silver-Social%20Exclusion%20and%20Social%20Solidarity.pdf.
• Szeles, M.R., Tache, I. (2008). The Forms And Determinants Of Social Exclusion In The European Union: The Case Of Luxemburg. International Atlantic Economic Society, 14, ss.369-380.
• Şahin, T. (2009). Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi. (Yayınlanmamış Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi). T.C. Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Şenses, F. (2017). Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk. İstanbul: İletişim Yayınları,
• Tartanoğlu, Ş. (2010). Sosyal Dışlanma: Küreselleşme Perspektifinden Bir Kavramsallaştırma Çabası. Sosyoloji Konferansları Dergisi, 42, ss.1-13, Erişim Tarihi: 11.01.2019, http://dergipark.gov.tr/iusoskon/issue/9546/119217.
• Taşğın, Ş.N. (2010). Refah Devleti ve İnsan Hakları Açısından Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma. (Yayınlanmış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• The World Bank (2007). Social Inclusion, Erişim Tarihi: 05.03.2019, http://www.worldbank.org/en/topic/socialdevelopment/brief/social-inclusion.
• TÜİKa, (2017). Gelir, Yaşam, Tüketim ve Yoksulluk İstatistikleri, Yoksulluk İstatistikleri, Gelire Dayalı Yoksulluk İstatistikleri. Erişim Tarihi: 20.03.2019, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1013.
• TÜİKb,(2017). Sosyal Koruma İstatistikleri, Erişim Tarihi: 06.03.2019, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1040.
• UNDP, (1997). UNDP and The Concept And Measurement of Poverty, Erişim Tarihi: 02.03.2019,https://www.undp.org/content/dam/undp/library/Sustainable%20Development/ISSUE%20BRIEF%20UNDP%20and%20the%20concept%20and%20measurement%20of%20poverty%20pc%20V2.pdf.
• UNESCO. Social and Human Sciences, Erişim Tarihi: 02.03.2019, http://www.unesco.org/new/en/social-and-human-sciences/themes/international-migration/glossary/poverty.
• WHO SEKN, ( Şubat 2008). Understanding and Tackling Social Exclusion, Erişim Tarihi:17.03.2019,https://www.who.int/social_determinants/knowledge_networks/final_reports/sekn_final%20report_042008.pdf
• Yalçın, N. (2008). Sivil Toplum Kuruluşları ve Yoksulluk. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, C. (2008). Kentsel Yoksulluk: Dayanışma, Güven ve Risk İlişkisinin Dönüşümü. Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları (ss.163-206). İzmir: Yakın Yayınevi.
• Yörük, E. (2017). Söylem, Temsil, Faillik ve Anlatı: Yeni Yoksulluk Literatürünün Bir Eleştirisi. Social Sciences Research Journal, 6(4), ss.319-330.