Y VE Z KUŞAKLARININ BAĞLANMA STİLLERİ İLE EVLİLİK BEKLENTİLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 64, 549 - 574, 30.09.2024

Ahmet Türk , İshak Aydemir

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1520148

Öz

Toplumsal yapıda oluşan değişim ve dönüşümler yalnızca toplumların değerleri, gelenekleri ve kültürlerini değil aynı zamanda bireylerin kendine özgü yapılarını, davranışlarını ve tutumlarını da etkilemektedir. Buna bağlı olarak sosyo-kültürel açıdan kuşaklar arası farklılıklar daha da belirgin hale gelmiştir. Bu kapsamda bu araştırma Y ve Z kuşaklarının evlilik beklentileri ile bağlanma stillerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tarama modelinin kullanıldığı araştırmaya 542’si (%51.4) Y kuşağı ve 512’si (%48.6) Z kuşağı olmak üzere 1054 kişi katılmıştır. Katılımcıların 558’i (%52.9) kadın ve 496’sı (%47.1) erkektir. 18 ile 42 yaş aralığındaki katılımcıların yaş ortalaması x̄=23.62±3.58’dir. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Evlilik Beklentisi Ölçeği ve Üç Boyutlu Bağlanma Stilleri Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler ile Ki kare, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Bulgular hem Y kuşağının hem de Z kuşağının evlilikten en önemli beklentilerinin samimiyet olduğunu, her iki kuşağın da gerçekçi olmayan-idealist evlilik beklentisine ve güvenli bağlanma stiline sahip olduğunu; bağlanma stillerinin evlilik beklentisi türlerine göre farklılaştığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

evlilik beklentisi, bağlanma stili, y kuşağı, z kuşağı

INVESTIGATION OF ATTACHMENT STYLES AND MARITAL EXPECTATIONS OF GENERATIONS Y AND Z

Öz

Transformations in the social structure have a profound impact on the values, traditions and cultures of societies, as well as on the distinctive structures, behaviours and attitudes of individuals. In consequence, the socio-cultural differences between generations have become increasingly evident. In this context, the present study was conducted with the objective of examining the marital expectations and attachment styles of the Y and Z generations. The study employed a survey model. A total of 1,054 individuals participated in the study, with 542 (51.4%) belonging to Generation Y and 512 (48.6%) belonging to Generation Z. Of the participants, 496 (47.1%) were male and 558 (52.9%) were female. The mean age of the participants was 23.62±3.58, with a range of 18 to 42 years. The study’s data was collected using a Demographic Information Form, Marriage Expectation Scale, and Three-Dimensional Attachment Styles Scale. Descriptive statistics, the chi-square test, the independent sample t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were employed to analyse the data. The findings indicate that the most significant expectation of both Generation Y and Generation Z with regard to marriage is intimacy. Both generations exhibit an unrealistic and idealistic perception of marital expectations, as well as a secure attachment style. However, attachment styles differ according to the types of marital expectation.

Anahtar Kelimeler

marriage expectation, attachment style, generation y, generation z

Kaynakça

• Adıgüzel, O., Batur, H. Z., Ekşili, N. (2014). Kuşakların değişen yüzü ve y kuşağı ile ortaya çıkan yeni çalışma tarzı: Mobil yakalılar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (19), 165-182.
• Ainsworth, M. S. (1989). Attachments beyond infancy. American Psychologist, 44(4), 709–716. https://doi.org/10.1037/0003-066X.44.4.709
• Akgün, R., Polat-Uluocak, G. (2010). Evlilikte etkili iletişim ve problem çözme: Bir toplum merkezindeki kadınlarla gerçekleştirilen grup çalışması. Aile ve Toplum, 6(23), 9-22.
• Aksakoğlu, G. (2001). Sağlıkta araştırma teknikleri ve analiz yöntemleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Akşemsettinoğlu, S. (2020). Romantik ilişki yaşayan bireylerin çocukluk dönemi örselenme yaşantıları ilişki doyumu ve evlilik beklentisi arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Aramideh, R., RezaKhani, S. (2019). Expectation of marriage based on attachment styles and personality traits. Quarterly Journal of Women and Society, 10(4), 223-243.
• Arslan, B. (2021). Üniversite öğrencilerinde sosyal görünüş kaygısı ve bağlanma stillerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Atkins, S. (2016). The relationship between shame and attachment styles [Unpublished Doctoral Thesis]. University Of North Texas.
• Babahanoğlu, R. (2021). Gençlerin bağlanma stilleri ile eş seçimi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 17, 98-118. https://doi.org/10.46218/tshd.900972
• Barich, R. R., Bielby, D. (1996). Rethinking marriage: Change and stability in expectations: 1967-1994. Journal of Family Issues, 17(2), 139-169. https://doi.org/10.1177/019251396017002001
• Baykal, A. (2019). A comparative analysis on voting behavior of generations X, Y, and Z: Ankara case [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bowlby, J. (1969). Attachment and loss: Volume I. New York: Basic Books.
• Brietzke, E., Sant’anna, M. K., Jackowski, A., Grassi-Oliveira, R., Bucker, J., Zugman, A., Mansur, R. B., Bressan, R. A. (2012). Impact of childhood stress on psychopathology. Brazilian Journal of Psychiatry, 34 (4), 480-488. https://doi.org/10.1016/j.rbp.2012.04.009
• Carroll, J., Doherty, W. (2003). Evaluating the effectiveness of premarital prevention programs: A meta-analytic review of outcome research. Family Relations: An Interdisciplinary Journal of Applied Family Studies, 52(2), 105-118. https://doi.org/10.1111/j.1741-3729.2003.00105.x
• Chalet, E. (2017). Examining the role of attachment styles and their relationship to the risk of psychopathology and the use of mental health care services [Unpublished master’s thesis]. McGill University.
• Cho, M., Bonn, M., Han, S. J. (2018). Generation z’s sustainable volunteering: motivations, attitudes and job performance. Sustainability, 10 (5), 1400. https://doi.org/10.3390/su10051400
• Çağlayan, Y. İ., İpek, M. (2019). Çiftlerde bağlanma stilleri, evlilik ile evlilik uyumu ilişkisinin incelenmesi. Aydın Sağlık Dergisi, 5 (2), 161-180.
• Erdoğan, Ö. (2019). Akılcı olmayan evlilik beklentilerinin gelişiminde televizyon dizilerinin etkisi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (48), 61-79.
• Erdoğan, Z. (2015). Exploring generation Y via attitudes towards economy, education and marriage [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü.
• Erzen, E. (2016). Üç boyutlu bağlanma stilleri ölçeği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (3), 1-21.
• Feeney, J., Karantzas, G. (2017). Couple conflict: Insights from an attachment perspective. Current Opinion in Psychology, 13, 60-64. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2016.04.017
• Fernandez, P. R. (2009). Impact of branding on gen Y's choice of clothing. Journal of the South East Asia Research Centre for Communications and Humanities, 1(1), 79-95.
• Fox, J., Osborn, J., Warber, K. (2014). Relational dialectics and social networking sites: The role of Facebook in romantic relationship escalation, maintenance, conflict, and dissolution. Computers in Human Behavior, 35, 527-534. https://doi.org/10.1016/j.chb.2014.02.031
• Fromm, J., Read, A. (2018). Marketing to Gen Z: the rules for reaching this vast, and very different, generation of influencers. New York: Amacom.
• Gardner, H., Davis, K. (2013). The app generation: How today's youth navigate identity, intimacy, and imagination in a digital world. London: Yale Universtiy Press.
• Hazan, C., Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511–524. https://doi.org/10.1037/0022-3514.52.3.511
• İzmirlioğlu, K. (2008). Konumlandırmada kuşak analizi yardımıyla tüketici algılarının tespiti: Türk otomotiv sektöründe bir uygulama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Jones, G., Nelson, E. (1996). Expectations of marriage among college students from intact and non-intact homes. Journal of Divorce and Remarriage, 26, 171-189. https://doi.org/10.1300/J087v26n01_09
• Kamaç, Z. (2020). Üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin evlilik tutumlarıyla ve beklentileriyle ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın.
• Karataş, K. (2001). Toplumsal değişme ve aile. Toplum ve Sosyal Hizmet, 12 (2), 89-98.
• Kavalcı, K., Ünal, S. (2016). Y ve Z kuşaklarının öğrenme stilleri ve tüketici karar verme tarzları açısından karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (3), 1033-1050.
• Khera, S., Malik, S. (2014). Life priorities and work preferences of generation Y: An exploratory analysis in Indian context. Jindal Journal of Business Research, 3(1–2), 63–76. https://doi.org/10.1177/2278682116643607
• Khoshnevis, E., Mostofifar, A., Kahali, R. (2018). Predicting The Relationship between expectations of marriage based on religious orientation and attachment styles. Journal of Educational Administration Research Quarterly, 9 (34), 97-112.
• Kılıç, Ç. (2021). Understanding generation Z: Their attitudes towards to family, education and social life [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Boğaziçi Üniversitesi Atatürk Enstitüsü.
• Kırımer F., Akça, E., Sümer, N. (2014). Orta çocuklukta anneye kaygılı ve kaçınan bağlanma: Yakın ilişkilerde yaşantılar envanteri-II orta çocukluk dönemi ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Türk Psikoloji Yazıları, 17 (33), 45-57.
• Köse, A. (2015). Hayat oyununun yeni perdesi: Sosyal ağlar ve gerçeklik algısının değişimi. Academic Journal of Information Technology, 6 (18), 57-70. https://doi.org/10.5824/1309-1581.2015.1.004.x
• Majidova, F., İpek, M. (2020). Bağlanma stili ile evliliğe yönelik tutum arasındaki ilişkinin incelenmesi. Aydın Sağlık Dergisi, 6 (1), 57-78.
• Mannheim, K. (1952). The sociological problems of generations. P. Kecskemeti (Ed.), Essays on the Sociology of Knowledge (ss. 163-195) içinde. New York: Oxford University Press.
• Marshall, G. (1997). Theory and generation X. Journal of Public Administration Education, 3(3), 397–403.
• Maslow, A. (1943). A theory of human motivation. Psychological Review, 50(4), 370–396. https://doi.org/10.1037/h0054346
• Mavili-Aktaş, A. (2009). Evlilik ve sadakatsizlik. Ankara: Kanguru Yayınları.
• Murray, H. (1938). Explorations in personality. New York: Oxford University Press. Erişim Tarihi: 27 Mayıs 2022 https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.202783/page/n7/mode/2up
• Özeren, G. S. (2021). Aile işlevselliğine, bağlanmaya ve evlilik beklentilerine ilişkin kadınlar ve erkeklerin değerlendirmeleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (115), 155-165. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.49734
• Öz-Soysal, S., Uz-Baş, A., Aysan, F. (2016). Evlilik beklentisi ölçeği: Geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 119-128. https://doi.org/10.17860/efd.80783
• Paquette, D., Dubois-Comtois, K., Cyr, C., Lemelin, J. P., Bacro, F., Couture, S., Bigras, M. (2024). Early childhood attachment stability to mothers, fathers, and both parents as a network: associations with parents' well-being, marital relationship, and child behavior problems. Attachment and Human Development, 26(1), 66-94. https://doi.org/10.1080/14616734.2024.2338089
• Pilcher, J. (1994). Mannheim’s sociology of generations: An undervalued legacy. The British Journal of Sociology, 45(3), 481-495. https://doi.org/10.2307/591659
• Pines, A. M. (2010). Aşık olmak: Sevgililerimizi neye göre seçeriz? (M. Y. Uluengin, Çev.) İletişim Yayınları.
• Raines, C. (2002). Connecting generations: The sourcebook for a new workplace. CA: Crisp.
• Roberts, J., Manolis, C. (2000). Baby Boomers and Busters: An exploratory investigation of attitudes towards marketing, advertising and consumerism. Journal of Consumer Marketing, 17(6), 481–499. https://doi.org/10.1108/07363760010349911
• Rolfe, D. (1975). Marriage adjustment of couples: A premarital assessment and follow-up in marriage [Unpublished Doctoral Thesis]. Michigan State University.
• Sabillo, C.I.P. (2024). Parental Separation: An Exploration on Learner’s Psychosocial well-being. International Journal of Multidisciplinary Research and Analysis, 7 (3), 879-883. https://doi.org/10.47191/ijmra/v7-i03-04
• Seemiller, C., Grace, M. (2019). Generation Z: A century in the making. London: Routledge.
• Segrin, C., Nabi, R. (2002). Does television viewing cultivate unrealistic expectations about marriage? Journal of
• Communication, 52 (2), 247-263. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2002.tb02543.x
• Simmons, B., Gooty, J., Nelson, D., Little, L. (2009). Secure attachment: Implications for hope, trust, burnout, and performance. Journal of Organizational Behavior, 30(2), 233-247. https://doi.org/10.1002/job.585
• Simpson, J., Rholes, S., Oriña, M. V., Grich, J. (2002). Working models of attachment, support giving, and support seeking in a stressful situation. Personality and Social Psychology Bulletin, 28 (5), 598-608. https://doi.org/10.1177/0146167202288004
• Sternberg, R. (1986). A triangular theory of love. Psychological Review, 93(2), 119-135. https://doi.org/10.1037/0033-295X.93.2.119
• Sullivan, B., Schwebel, A. (1995). Relationship belief and expectations of satisfaction in marital relationships: Implications for family practitioners. The Family Journal 3(4), 298-305. https://doi.org/10.1177/1066480795034003
• Şahin, M. V. (2022). Üniversite öğrencilerinde güvenli bağlanma ve mental iyi oluş: Utangaçlığın aracılık rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Tabachnick, B., Fidell, L. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson.
• Tapscott, D. (2008). Grown up digital. New York: McGraw-Hill Education.
• Tepeli-Temiz, Z. (2018). Bir sınıflandırma çalışması: Aleksitimik belirtiler ve bağlanma örüntüleri. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 3 (5), 21-42.
• Tulgan, B. (2009). Not everyone gets a trophy: How to manage generation Y. San Francisco: John Wiley and Sons.
• Waller, M., McLanahan, S. (2005). “His” and “her” marriage expectations: Determinants and consequences. Journal of Marriage and Family, 67(1),53-67. https://doi.org/10.1111/j.0022-2445.2005.00005.x
• Yıldırım, S. (2021). Evlenme Tercihlerinin Dönüşümünde Kuşaklararası Farkın Toplumsal Değişim Temelinde İncelenmesi: Iğdır Üniversitesi Örneği. Sosyoloji Dergisi, (41-42), 53-79.
• Yıldız, E. (2020). Üniversite öğrencilerinin bağlanma stillerinin evlilik beklentisi ile ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.