SOSYAL ÇALIŞMACILARIN EMPATİ OYUNU VASITASIYLA ENGELLİ BİREYLERE YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 67, 280 - 308, 30.06.2025

Nurhayat Çalışkan Akçetin , Deniz Şarlak , Mehmet Akif İnesi , Bülent Öngören , İlker Baskak , Eyüp Akçetin

https://doi.org/10.21560/spcd.vi.1542979

Öz

Bu makalede, sosyal çalışmacıların ve sosyal hizmet öğrencilerinin empati oyunu aracılığıyla engelli bireylere yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Engelli bireylere yönelik empati oyunu, sosyal çalışmacılarının ve sosyal hizmet bölümü öğrencilerinin engelli bireylerin deneyimlerini ve zorluklarını daha iyi anlamalarına yardımcı olarak, bu bireylere yönelik tutum ve davranışlarını geliştirmeyi hedefleyen bir araçtır. Çalışmanın ana evreni sosyal çalışmacılar ve sosyal hizmet öğrencileri olup, çalışma grubu 152 katılımcıdan oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak kullanılan yarı yapılandırılmış görüşme formu ve kişisel bilgi formu, engellilerle empati kurabilme konusuna odaklanırken aynı zamanda katılımcılara esneklik sağlayarak onların düşüncelerini paylaşmalarını ve duygularını özgürce ifade etmelerini sağlamaktadır. Çalışmada katılımcılar tekerlekli sandalyede ve/veya gözleri bağlı bir şekilde engelli bir yetişkinin günlük hayatında yapacağı işleri (su içme, lavabo kullanma, asansör kullanma, merdiven inip-çıkma, vb.) simüle etmişlerdir. Sosyal hizmet perspektifiyle geliştirilen bu engellilere yönelik empati simülasyon çalışmasında, güvensizlik, yalnızlık, kaygılanma, çaresizlik gibi duygular; muhtaçlık, zorluk gibi olgular; desteklenme, iletişim, sosyalleşme, empati, toplumsal yaşama katılım, eksiklikleri giderme gibi istekler çalışmanın ana temaları ve kavramlarını oluşturmaktadır. Sonuç olarak çalışmada katılımcılar, engellilerin günlük yaşamını deneyimlemiş, bu deneyim sonucunda da engellilerin günlük yaşamda karşılaştıkları zorlukları anlamış ve buna bağlı olarak da algısal ve duygusal değişimler yaşamışlardır. Dolayısıyla katılımcıların engellilerle empati kurma yeteneklerinin geliştiği gözlenmiştir. Engellilere yönelik empati simülasyonunun sosyal hizmet uygulamalarında ve eğitiminde yararlı bir şekilde kullanabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

empati , engelli birey , sosyal hizmet , iletişim

DETERMINIG SOCIAL WORKERS' VIEWS ON DISABLED PEOPLE THROUGH THE EMPATHY GAME

Öz

This article aims to determine the views of social workers and social work students towards disabled individuals through an empathy game. The empathy game for individuals with disabilities is a tool designed to help social workers and social work students better understand the experiences and challenges faced by individuals with disabilities, and to improve their attitudes and behaviors towards these individuals. The main universe of the study is social workers and social work students, and the study group consists of 152 participants. The semi-structured interview form and personal information form used as data collection tools focus on the issue of empathizing with disabled people while also providing flexibility to the participants, allowing them to share their thoughts and express their feelings freely. In the study, the participants simulated the daily tasks that a disabled adult would do in a wheelchair and/or blindfolded (drinking water, using the sink, using the elevator, going up and down the stairs, etc.). In this empathy simulation study for disabled people developed from a social work perspective, emotions such as insecurity, loneliness, anxiety, helplessness; phenomena such as need and difficulty; The main themes and concepts of the study include requests for support, communication, socialization, empathy, participation in social life, and elimination of deficiencies. As a result, the participants in the study experienced the daily lives of the disabled, and as a result of this experience, they understood the difficulties that the disabled face in daily life and experienced perceptual and emotional changes accordingly. Therefore, it was observed that the participants' ability to empathize with the disabled improved. It was concluded that empathy simulation for the disabled could be used beneficially in social work practices and education.

Anahtar Kelimeler

empathy , disabled person , communication , social work.

Kaynakça

• Arıkan, Ç. (2002). Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2(1) 11–25.
• Aykara, A. (2017). Çocuk Merkezli Oyun Terapisinin Engelli Çocuklara Yönelik Sosyal Hizmet Uygulamaları Açısından Önemi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 169-186.
• Barker, R. L. (Ed.). (2003). The Social Work Dictionary (5th ed.). Washington, DC: NAS Press.
• Barret-Lennard, G. T. (1981). The Empathy Cycle: Refinement of a Nuclear Concept. Journal of Counseling Psychology, 28(2), 91-100. https://doi.org/10.1037/0022-0167.28.2.91
• Batson, C. D., and Shaw, L. L. (1991). Evidence for Altruism: Toward a Pluralism of Prosocial Motives. Psychological Inquiry, 2(2), 107-122. 10.1207/s15327965pli0202_1
• Beaulaurier, R. L., and Taylor, S. H. (2001). Social Work Practice With People With Disabilities In The Era Of Disability Rights. Social Work in Health Care, 32(4), 67-91. https://doi.org/10.1300/J010v32n04_04
• Chua, J. Y. X., Ang, E., Lau, S. T. L. and Shorey, S. (2021). Effectiveness of Simulation-Based Interventions at Improving Empathy Among Healthcare Students: A Systematic Review And Meta-Analysis. Nurse Education Today, 104(105000), 1-11. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2021.105000
• Decety, J., Echols, S. and Correll, J. (2010). The Blame Game: The Effect of Responsibility And Social Stigma On Empathy For Pain. Journal of Cognitive Neuroscience, 22(5), 985-997. https://doi.org/10.1162/jocn.2009.21266
• Dökmen, Ü. (1987). Empati Kurma Becerisi ile Sosyometrik Statü Arasındaki İlişki. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 20 (1), 183-207. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001059
• Dökmen, Ü. (1988). Empatinin Yeni Bir Modele Dayanılarak Ölçülmesi ve Psikodrama ile Geliştirilmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 21(1), 155-190. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000999
• Engelliler Hakkında Kanun, 5378 sayılı (2005). Resmî Gazete, 25868, 7 Temmuz 2005.
• Genç, D. D. Y. (2015). Engellilerin Sosyal Sorunları ve Beklentileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (35/2): 65-92. https://doi.org/10.21560/spcd.77043
• Gerdes, E. Karen and Segal, A. Elizabeth (2009). A Social Work Model of Empathy. Advances in Social Work, 10(2): 114-127.
• Gerdes, E. Karen and Segal, A. Elizabeth (2011). Importance of Empathy for Social Work Practice: Integrating New Science. Social Work, 56(2):141-148. https://doi.org/10.1093/sw/56.2.141
• Gloor, J. L. and Puhl, R. M. (2016). Empathy and Perspective-Taking: Examination And Comparison Of Strategies to Reduce Weight Stigma. Stigma and Health, 1(4), 269-279. https://doi.org/10.1037/sah0000030
• Han, A., and Kim, T. H. (2021). Effectiveness of Empathy Enhancement Programs for Social Workers Working With Older Adults: A Quasi-Experimental Study. Journal of Social Work, 21(4), 913-930. https://doi.org/10.1177/1468017320940591
• Hassan, R. (2020). Digitality, Virtual Reality and The ‘Empathy Machine’. Digital Journalism, 8(2), 195-212. https://doi.org/10.1080/21670811.2018.1517604 Iacoboni, M. (2009). Imitation, Empathy, and Mirror Neurons. Annual Review of Psychology, 60(1), 653-670. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.60.110707.163604
• Kaldık, B. (2024). Engelli Bireylerin Sosyal Dışlanma Deneyimleri Üzerine Fenomenolojik Bir Araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 35(3), 393-420.
• Karataş, K. (2002). Engellilerin Toplumla Bütünleşme Sorunları. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2(2). 43-55.
• Karataş, Z. (2017). Sosyal Bilim Araştırmalarında Paradigma Değişimi: Nitel Yaklaşımın Yükselişi. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 68-86.
• Lanzoni, S. (2018). Empathy: A History. New Haven, CT: Yale University Press.
• Martingano, A. J., Hererra, F. and Konrath, S. (2021). Virtual Reality Improves Emotional But Not Cognitive Empathy: A Meta-Analysis. Technology, Mind, and Behavior 2 (1). https://doi.org/10.1037/tmb0000034
• Mckechnie, P.S. and John, A., (2014). Anxiety and Depression Following Traumatic Limb Amputation: A Systematic Review, Injury, 45(12), 1859-1866. DOI: 10.1016/j.injury.2014.09.015
• Muller, A. R., Pfarrer, M. D. and Little, L. M. (2014). A Theory of Collective Empathy In Corporate Philanthropy Decisions. Academy of Management Review, 39(1), 1-21. https://doi.org/10.5465/amr.2012.0031
• Nasrabadi AN, Malek M, Shali M, Jafari H. (2022) Exploring Nursing Students' Experiences of Blindness Simulation: A Phenomenological Study. Nurs Open. 9, 2199–2208. https://doi.org/10.1002/nop2.947
• Okyar S. ve Çakmak, S., (2019). Yetişkin Görme Engelli Bireylere Günlük Yaşam Becerilerinin Kazandırılmasında Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 209-236. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.403738
• Öztabak, M. Ü. (2017). Engelli Bireylerin Yaşamdan Beklentilerinin İncelenmesi. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, (9), 355-375. https://doi.org/10.16947/fsmia.323388
• Pişkin, M. (1989). Empati, Kaygı ve Çatışma Eğilimi Arasındaki İlişki. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 22 (2), 775-784. DOI: 10.1501/Egifak_0000001419
• Rogers, C. R. (1983). Empatik Olmak Değeri Anlaşılmamış Bir Varoluş Şeklidir (çev. Akkoyun F.). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 16 (1): 103-124. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000929
• Saleme, P., Dietrich, T., Pang, B. and Parkinson, J. (2020), "A Gamified Approach to Promoting Empathy In Children", Journal of Social Marketing, Vol. 10 No. 3, pp. 321-337. https://doi.org/10.1108/JSOCM-11-2019-0204https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/JSOCM-11-2019-0204/full/html
• Serpen, A. S. ve Hasgül, E. (2015). Sosyal Hizmet Uygulamalarında Empatinin Önemi ve Yardım İlişkisi Üzerindeki Etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 35(35):37-52. DOI: 10.21560/spcd.36331
• Schrier, K., and Farber, M. (2021). A Systematic Literature Review of ‘Empathy’ And ‘Games’. Journal of Gaming and Virtual Worlds, 13(2), 195–214. https://doi.org/10.1386/jgvw_00036_1
• Singer, T. and Lamm, C. (2009). The Social Neuroscience of Empathy. Annual New York Academy Science, 1156, 81-96. https://doi.org/10.1111/j.1749-6632.2009.04418.x
• Smith, A. (2010). The Theory of Moral Sentiments. Penguin.
• Stepien, K. A., and Baernstein, A. (2006). Educating For Empathy: A Review. Journal of General Internal Medicine, 21, 524-530. https://doi.org/10.1111/j.1525-1497.2006.00443.x
• Sterkenburg, P. S. and Vacaru, V. S. (2018). The Effectiveness of A Serious Game to Enhance Empathy For Care Workers For People With Disabilities: A Parallel Randomized Controlled Trial. Disabil Health Journal. Oct;11(4):576-582. doi: 10.1016/j.dhjo.2018.03.003. Epub 2018 Apr 4. PMID: 29650348. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1936657418300451
• Teherani, A., Hauer, K. E. and O'Sullivan, P. (2008). Can Simulations Measure Empathy? Considerations On How to Assess Behavioral Empathy Via Simulations. Patient Education And Counseling, 71(2), 148-152. https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.01.003
• Tuncay, T. ve İl, S. (2009). Sosyal Hizmet Uygulamasında Empatiyi Yeniden Düşünmek. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (2), 39-56.
• Uygur, S. S. (2019). Ergenlerin Bilinçli Farkındalığının Yordanmasında Başa Çıkma Stilleri, Empati ve Duygusal Düzenlemenin Rolü. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9 (55), 1247-1279.
• Ventura, S., Badenes-Ribera, L., Herrero, R., Cebolla, A., Galiana, L. and Baños, R. (2020). Virtual Reality As a Medium to Elicit Empathy: A Meta-Analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 23(10), 667-676.
• İnternet Kaynağı Sirkeci, O. ve Ateş, B. (t.y.). Üniversal Ekol Özel Eğitimde Empati. Academia.edu. Erişim tarihi: 29.08. 2024 https://www.academia.edu/22851583/ÜNİVERSAL_EKOL_ÖZEL_EĞİTİMDE_EMPATİ_UNIVERSAL_SCHOOL_WITH_EMPATHY_IN_SPECIAL_EDUCATION