Sağlık Hizmetlerinde Bir Risk Yönetimi Tekniği Olarak FMEA: Laboratuvar Sürecine Yönelik Bir Uygulama

Yıl 2012, Cilt: 4 Sayı: 2, 121 - 142, 01.06.2012

Kadir Aksay Fatih Orhan M. Nurullah Kurutkan

Öz

Daha çok savunma, otomotiv ve havacılık gibi sektörlerde kullanım alanı bulmuş olan
FMEA (Failure Mode and Effect Analysis-Hata Türleri ve Etkileri Analizi-), son yıllarda
sağlık sektöründe faaliyet gösteren kurumlarının da ilgi alanına girmiş ve hasta
güvenliğinin sağlanmasında kullanılan önemli bir araç haline gelmiştir. Tıbbi hatalar,
hastalar ve aileleri için çok dramatik sonuçlara neden olmaktadır. Bu nedenle FMEA,
hataların önlenmesi amacıyla uygulanan risk tanımlama ve kontrolüne yönelik stratejilerde
önemli bir araç olarak kabul edilmektedir.
FMEA, hatanın nerede ve nasıl meydana geldiğini tanımlayan ve bu hataların bağlantılı
olduğu farklı kusurlara yönelik bölümlerin değişime ihtiyaç duyan süreçlerini tanımlamak
amacıyla değerlendiren proaktif ve sistematik bir yöntemdir. Bu yaklaşım,
yüksek oranda risk faktörü içeren sağlık hizmeti sunumunda, meydana gelebilecek
tehlikeler karşısında strateji belirleyebilmek için uygulama alanı bulmaktadır.
Bu çalışmada FMEA yönteminin sağlık hizmetlerinde stratejik bir yeri olan hasta güvenliğine katkısı üzerinde durulacaktır. Bu bağlamda konu hakkında literatür taraması
yapılmış, buna ek olarak, bir kamu hastanesindeki laboratuvar sürecine yönelik bir
FMEA örneği sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

FMEA, HFMEA, Risk Analizi, Risk Kontrolü, Hasta Güvenliği

FMEA as a Technique of Risk Management in Healthcare: An Application for Laboratory Process

Öz

FMEA (Failure Mode and Effect Analysis) which is mainly used in aviation, defence and automotive areas has recently gained more importance gradually in Health Services and become an important tool to provide patient safety. Medical failures culminate in very dramatic results for patients and families. Therefore, FMEA is accepted as a signifi cant tool in strategies, concerning Risk Identifi cation and Control carried out for preventing failures.FMEA is a proactive and systematic method, analyzing the failure and determines where and how it happenes and a systematic method attracting attention to different faults depending on these failures. This approach fi nds application area to determine a strategy against possible dangers that may occur in the presentation of health service comprising high risk factors.In this study, the contribution of FMEA method for patient safety, having a strategic place in health services in aspect of risk management, is emphasized. In this context, the literature review in regard to the subject is made and additionally, FMEA example concerning laboratory process is presented

Anahtar Kelimeler

FMEA, HFMEA, Risk Analysis, Risk Control, Patient Safety