Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Alarm Yorgunluk Düzeylerinin Belirlenmesi:

Yıl 2023, Cilt: 20 Sayı: 2, 97 - 116, 27.09.2023

Serkan Eti Güldem Yıldız İlinay Gökalp Yaşar Gökalp

Öz

Sağlık işletmelerinde kullanılan klinik alarmlar, hasta güvenliğinin sağlanması amacıyla kullanılmaktadır. Ancak bu süreç iyi yönetilemediği durumlarda alarm yorgunluğu gibi sorunlara neden olabilmektedir. Alarm yorgunluğu, çalışanların sürekli olarak alarm seslerine maruz kalması sebebiyle alarmlara duyarsız hale gelmesi manasına gelmektedir. Hemşireler, sağlık hizmet bakım sürecinin önemli bir parçasıdır. Bu nedenle, sağlık hizmet bakım sürecinin sekteye uğramaması için alarm yorgunluğu sürecinin iyi yönetilmesi gerekir. Dolayısıyla, alarm yorgunluğu ile ilgili bu çalışma yapılması zaruridir. Bu çalışma yoğum bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin alarm yorgunluk düzeylerinin belirlenmesi ve buna yönelik strateji geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Hemşirelerin klinik alarm düzeyleri için likert ölçekli anket çalışması kullanılmıştır. Hemşirelerin verdikleri yanıtlar tek örneklem t- testi ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçları %95 güvenirlilik ile yorumlanmıştır. Çalışmamız, özel bir hastanenin yoğum bakımındaki hemşirelerin alarm yorgunluğu ve klinik alarmla yönetiminin önündeki engeller hakkındaki düşüncelerini ortaya koymaktır. Buna göre, bir hasta için birden çok alarmlı cihaz kullanıldığında hangi cihazın alarmının etkin olduğunu anlamak kafa karıştırıcı olabileceği hususu dikkat çekmektedir. Bunun dışında klinik olmayan alarmlardan ve çağrı cihazlarından gelen gürültünün alarm yönetim sürecini sekteye uğrattığını düşünülmektedir. Bu sürecin etkin yönetilebilmesi için, yeteri kadar personel çalıştırılması, gereksiz alarmların çalmasının engellemesi ve alarmların önem derecesine göre sıralanarak farklı ses düzeylerinde çalması sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Klinik Alarm, Klinik Alarm Yorgunluğu, Hemşire, Sağlıkta Kalite, Sağlık Yönetimi

Kaynakça

• Aygar, H., Önsüz, M. F. (2017). Sağlık hizmetlerinde kalite yönetim. Eskişehir Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 25-32.
• Bi, J., Yin, X., Li, H., Gao, R., Zhang, Q., Zhong, T., Li, Z. (2020). Effects of monitor alarm management training on nurses’ alarm fatigue: A randomised controlled trial. Journal of clinical nursing, Nov;29(21-22), 4203-4216.
• Casey, S., Avalos, G., Dowling, M. (2018). Critical care nurses' knowledge of alarm fatigue and practices towards alarms: A multicentre study. Intensive & Critical Care Nursing, 36-41.
• Chirstensen, M., Dodds, A., Sauer, J., Watts, N. (2014). Alarm setting for the critically ill patient: A descriptive pilot survey of nurses’ perceptions of current practice in an Australian Regional Critical Care Unit. . Intensive Crit. Care Nurs.
• Cho, O., Kim, H., Lee, Y., Cho, I. (2016). Clinical alarms in ıntensive care units: Perceived obstacles of alarm management and alarm fatigue in nurses. Healthc Inform.
• Bülbül, A. (2022). Sağlık hizmetleri kalitesi bağlamında bir girdi olarak sağlık teknolojisi değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 348-364.
• Çilhoroz, Y. (2021). İstatistiki bölge birimlerinin sağlik hizmetleri etkinliğinin ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(3), 589-602.
• Dinçer, H., Yüksel, S., Gökalp, Y., Eti, S. (2021). SERVQUAL-based evaluation of service quality in Turkish health industry with fuzzy logic. In Interdisciplinary perspectives on operations management and service evaluation. P. Manolitzas, Z. Constatntin, T. Michael, G. Evangelos, & M. Nikolaos içinde, Interdisciplin https://www.jointcommissioninternational.org/ary Perspectives on Operation Management and Service Evalution (s. 213-233). IGI Global.
• Etgü A., & Güçlü, A. Hastanelerin tıbbi kayıtlardan doğan sorumlulukları. Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 127-136. WHO. (2023). Erişim adresi: https://www.who.int/about/ . Erişim tarihi: 26.05.2023.
• Dursun Ergezen, F., & Kol, E. (2019). Yoğun Bakım Hemşirelerinde Alarm Yorgunluğu ve Yönetimi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, (23), 43-49.
• Elhessewi, G., & Eldin, Y. (2017). Determining critical care nurses' alarm fatigue: Developing alarm management guideline. Journal of Nursing and Health Science, 16-22.
• Graham, K. C., Cvach, M. (2010). Monitor alarm fatigue: standardizing use of physiological monitors and decreasing nuisance alarms. American Journal of Critical Care, 28-34.
• Gül, G., İntepeler, Ş. S. (2021). Yoğun bakım ünitesindeki monitör alarmları ve hemşirelerin alarm yönetimi: gözlemsel çalışma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 8(3), 429-438.
• JCI. (2017). Hastane akreditasyon standartları. Erişim adresi: https://www.jointcommissioninternational.org/ .Erişim Tarihi: 4.4.2023
• Kaya, H., Tatlı, H., Açık, Y., Deveci, S. E. (2008). Bingöl ili uydukent sağlık ocağı bölgesindeki 15–49 yaş kadınların aile planlaması yöntemi kullanım düzeyinin belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 185-191.
• Kıdak, L., Nişancı, Z. N., Burmaoğlu, S. (2015). Sağlık hizmetlerinde kalite ölçümü: kamu hastanesi örneği. Celal Bayar Üniversitesi İİBF, 22(2), 483-500.
• Kıraç, R. (2015). Hastane birim sorumlularının sağlıkta ulusal kalite ve indikatör sistemine bakışlarının değerlendirilmesi: Konya örneği (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı.
• Korkmaz, S., Çuhadar, U. (2017). Sağlık hizmet kalitesi ve sağlık kurumunu tekrar tercih etme niyeti arasındaki ilişki: Eğitim ve araştırma hastanesi örneği. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 72-87.
• Lewis, C., Oster, C. (2019). Research outcomes of ımplementing CEASE an ınnovative, nurse-driven, evidence-based, patient-customized monitoring bundle to decrease alarm fatigue in the ıntensive care unit/step-down unit. Dimensions of Critical Care Nursing, 160-173.
• Oksay, A. (2016). Sağlık hizmetlerinde kalite tam olarak ne demek ? - What actually ıs quality ın healthcare? Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 181-192. Önal, B. (2020). Sağlıkta kalite ve verimlilik.
• Petersen, E., Costanzo, C. (2016). Assessment of clinical alarms ınfluencing nurses' perceptions of alarm fatigue. Dimensions of Critical Care Nursing, 36-44.
• Ramlaul, A., Chironda, G., Brysiewicz, P. (2021). Alarms in the ICU: A study investigating how ICU nurses respond to clinical alarms for patient safety in a selected hospital in KwaZulu-Natal Province, South Africa. Southern African Journal of Critical Care, 57-63.
• Sağlık Bakanlığı, Sağlık hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlıkta Kalite, Akreditasyon ve Çalışan Hakları Dairesi Başkanlığı (2020, Ekim 22). Sağlıkta Kalite Standartları (SKS). Türkiye. Erişim adresi: https://shgmkalitedb.saglik.gov.tr/TR,12679/saglikta-kalite-standartlari-sks.html
• Sowan, A., Tarriela, A., Gomez, T., Reed, C., & Rapp, K. (2015). Nurses’ Perceptions and Practices Toward Clinical Alarms in a Transplant Cardiac Intensive Care Unit: Exploring Key Issues Leading to Alarm Fatigue. JMIR Hum.
• Sowan, A., Verab, A., Fonsecab, E., Reedb, C., Tarrielab, A., & Berndta, A. (2017). Nurse competence on physiologic monitors use: toward eliminating alarm fatigue in intensive care units. The Open Medical Informatics Journal, 1-11.
• Söyük, S., & Yenidikici, A. (2016). Sağlık işletmelerinde kalite yönetimi kitabı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Storm, J., Chen, H. (2021). The relationships among alarm fatigue, compassion fatigue, burnout and compassion satisfaction in critical care and step‐down nurses. Journal of Clinical Nursing, 30 (3-4), 443-453.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (1982). Madde 56. Sağlık Hizmetleri ve Çevrenin Korunması.
• Torabizadeh, C., Yousefinya, A., Zand, F., Rakhshan, M., Fararooei, M. (2017). A nurses’ alarm fatigue questionnaire: development and psychometric properties. Journal of Clinical Monitoring and Computing, 31(6), 1305-1312.
• Uysal, B., Yorulmaz, M. (2018). Sağlıkta kalite standartları ve bilişsel mahremiyet. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 24-33.