Rivalry Between Russia and China over Azerbaijan: Ideology, Diplomacy and Economic Tools

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 16, 12 - 28, 26.12.2023

Elvin Abdurahmanlı

https://doi.org/10.25069/spmj.1206279

Öz

Within the scope of the research, the relationship of Azerbaijan through the ideological, diplomatic, and economic means in the perspective of Russia and China was discussed, and a national and international library search was conducted by applying the descriptive technique, which is one of the qualitative research methods. In this direction, in this study, the extent of the influence of the Russian Federation and the People's Republic of China in the Caucasus was discussed from a historical perspective, and the historical dimension of the event was revealed with explanations from official sources. In this study, Competition Between Russia and China over Azerbaijan: What are Ideology, Diplomacy and Economic Tools? question constitutes the central question of the study. While the current underground resources of the Republic of Azerbaijan are discussed in the research, on the other hand, research has been made about the positive and negative effects of the diplomatic and economic relations with these two countries. Qualitative methods and techniques were used in the research and open-source newspaper headlines, statements of official institutions and parties, agreements, thesis, and articles written during the period were examined and compiled. In this respect, it has been understood that Russia and China are constantly trying to reform their relations with Azerbaijan, and they are careful not to lose their geo-economic allies in this region.

Anahtar Kelimeler

Balance policy, Diplomacy, Economic reforms, İdeology, Silk Road Project, Oil

Rusya ve Çin Arasında Azerbaycan Üzerinden Rekabet: İdeoloji, Diplomasi ve Ekonomik Araçlar

Öz

Araştırma kapsamında Azerbaycan’ın Rusya ve Çin perspektifinde ideolojik, diplomatik ve ekonomik araçlar üzerinden ilişkisi ele alınarak nitel araştırma yöntemlerinden olan betimsel tekniğe başvurularak, konuyla ilgili ulusal ve uluslararası kütüphane taraması yapılmıştır incelenmiştir. Bu doğrultuda çalışmada Rusya Federasyonu’nun ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kafkaslardaki etkisinin ne derecede olduğunu tarihsel açıdan ele alınmış ve olayın tarihsel boyutu resmi kaynakların açıklamaları ile ortaya konulmuştur. Bu çalışmada Rusya ve Çin Arasında Azerbaycan Üzerinden Rekabet: İdeoloji, Diplomasi ve Ekonomik Araçlar nelerdir? sorusu çalışmanın merkez sorusunu teşkil etmektedir. Araştırmada Azerbaycan Cumhuriyetinin mevcut yer altı kaynakları ele alınırken diğer taraftan bu iki ülke ile diplomatik ve ekonomik alandaki ilişkilerin etkisinin ne gibi olumlu ve olumsuz etkileri olduğu ile ilgili araştırma yapılmıştır. Araştırmada kalitatif yöntem ve teknikler kullanılmış ve açık kaynaklar olan gazete manşetleri, resmi kurum ve tarafların açıklamaları, anlaşmalar, dönem içerisinde yazılan tez, makale incelenerek derlenmiştir. Bu doğrultuda Rusya ve Çin, Azerbaycan’la olan ilişkilerde dikkatli davranmaya ve bu bölgedeki jeo-ekonomik müttefiklerini kaybetmemeye özen gösterdikleri ilişkilerin devamı için sürekli olarak reform girişimlerinde bulunulduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Denge politikası, Diplomasi, Ekonomik reformlar, İdeoloji, İpek Yolu projesi, Petrol

Kaynakça

• ABD Federal Rezerv Sistemi. (2019, 12 11). Uluslararası Özet İstatistikleri. 12 11, 2019 tarihinde https://www.federalreserve.gov/data/intlsumm/current.htm adresinden alındı
• ABDURAHMANLI, E., & MAMMADLİ, M. (2022). Azerbaycan'ın Stratejik Öneme Sahip Arazisi. KARABAKH IS AZERBAİJAN: Uluslararası Diplomasi Kitabı, ss. 140.
• AGAYEV, R. (2020). M. EMİN RESULZADE VE Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, ss. 361.
• Anadolu Ajans. (2017, 09 09). Rusya Federasyonu. 12 11, 2019 tarihinde https://www.aa.com.tr/tr/ulke-profilleri/rusya/902427 adresinden alındı
• Azerbaycan Turizm Bakanlığı Resmi Sayfası. (2020, 11 26). Azerbaycan Cumhuriyeti Hakkında, https://azerbaijan.az/information/106. https://azerbaijan.az/information/106 adresinden alındı
• Azertac Ajansı. (2018, 07 16). Çinin Bakı limanı və Ələt Azad İqtisadi Zonasından böyük gözləntiləri var. https://azertag.az/xeber/CHinin_Baki_limani_ve_Alet_Azad_Iqtisadi_Zonasindan_boyuk_gozlentileri_var-1180158 adresinden alındı
• Bloomberg İnternet Sayfası. (2018, 09 17). 12 11, 2019 tarihinde Çin'in Borç Bombası: https://www.bloomberg.com/quicktake/chinas-debt-bomb adresinden alındı
• CANAR, B. (2012). Rusya Federasyonu’nun Azerbaycan İle İlişkileri. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Cilt:1, Sayı: 2, ss. 20-24.
• CNN Türk İnternet Sayfası. (2014, 09 23). 400 milyon Çinli resmi dili konuşamıyor. 12 13, 2019 tarihinde https://www.cnnturk.com/haber/dunya/400-milyon-cinli-resmi-dili-konusamiyor adresinden alındı
• Elvin ABDURAHMANLI. (2020, 12 11). Turk Birliği Derneği resmi sitesi- https://turkbirligi.com.tr/kafkasya-jeo-politiginde-azerbaycanin-daglik-karabag-zaferi/ adresinden alındı
• Haberler.com. (2015, 12 11). Azerbaycan ile Çin, İpek Yolu'nda Anlaştı. 10 18, 2022 tarihinde https://www.haberler.com/fotogaleri/azerbaycan-ile-cin-ipek-yolu-nda-anlasti/ adresinden alındı
• IBRAHIMOVA, S. (2019). Türk Bütçe Sistemi ile Azerbaycan ve Rusya Bütçe Sistemlerinin Karşılaştırmalı İncelemesi. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Cilt:2, Sayı: 2, ss.230-244.
• Kadir Temiz. (2016, 02 16). Çin’in Siyasi Kurumları. 12 11, 2019 tarihinde https://www.cinhh.com/cinin-siyasi-kurumlari-1/ adresinden alındı
• Lib.aliyev İnternet Kütüphane Sayfası. (2006, 09 06). "HEYDAR ALIYEV HERITAGE" INTERNATIONAL ONLINE LIBRARY. Azerbaycan - Rusya Federasyonu ‎: https://lib.aliyevheritage.org/tk/3284567.html adresinden alındı
• MAMMADOV, F. (2022, 02 01). Bağımsızlık Sonrası Azerbaycan-Rusya İlişkileri. Tez: http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/45172.pdf adresinden alındı
• Mədəniyyət qəzeti. (2019, 04 26). “Bir kəmər, bir yol” tarixi İpək Yolunun yeni xəritəsidir. https://medeniyyet.az/page/news/48398/Bir-kemer-bir-yol-tarixi-Ipek-Yolunun-yeni-xeritesidir.html adresinden alındı
• OEC World İnternet Sayfası. (2019, 12 11). ABD GSYH. 12 11, 2019 tarihinde https://oec.world/tr/profile/country/usa/ adresinden alındı
• President of the Republic of Azerbaijan. (2022, 02 01). Ilham Aliyev attends 2nd "One Belt One Road" Forum in Beijing. https://president.az/en/articles/view/32878 adresinden alındı
• Rusya Federasyonu Türkiye Büyükelçiliği. (2022, 01 16). Rusya Devlet Bayrağı. Rusya Devlet Arması, Rusya Milli Marşı: https://turkey.mid.ru/tr/rusya_ve_turkiye/rusya_hakkinda_bilgiler/rusya_devlet_bayra_rusya_devlet_armas_r usya_milli_mar_/ adresinden alındı
• Rusya’da Eğitim Danışmanlığı. (2022, 01 15). Rusya hakkında genel bilgiler: https://rusyada.net/rusya/. https://rusyada.net/rusya/ adresinden alındı
• Selim Karahan. (2021, 12 07). Çin nasıl başardı? https://www.haberturk.com/cin-ekonomisi-3274619-ekonomi adresinden alındı
• Sözcü Haber sitesi,. (2022, 02 01). Azerbaycan ile Rusya arasında anlaşma. https://www.sozcu.com.tr/2021/dunya/azerbaycan-ile-rusya-arasinda-anlama-6442166/ adresinden alındı
• SOCAR-State Oil Company of the Azerbaijan Republic. (2022, 01 10). Transportation. https://socar.az/socar/en/activities/transportation/baku-novorossiysk-oil-pipeline adresinden alındı
• T.C Dışişleri Bakanlığı. (2019, 10 11). Rusya Federasyonu'nun Siyasi Görünümü. 12 11, 2019 tarihinde http://www.mfa.gov.tr/rusya-siyasi-gorunumu.tr.mfa adresinden alındı
• T.C. Dışişleri Bakanlığı Resmi Sitesi. (2023, 12 10). Avrupa Kafkasya Asya Ulaştırma Koridoru (TRACECA). https://www.mfa.gov.tr/avrupa-kafkasya-asya-ulastirma-koridoru.tr.mfa adresinden alındı
• T.C Dışişleri Bakanlığı. (2019, 11 10). Çin Halk Cumhuriyeti'nin Siyasi Görünümü. 12 11, 2019 tarihinde http://www.mfa.gov.tr/cin-halk-cumhuriyeti-siyasi-gorunumu.tr.mfa adresinden alındı
• TÜRK-ÇİN Dostluk Vakfı. (2019, 12 11). Coğrafi Konumu ve Haritası. 12 11, 2019 tarihinde https://www.turkcindostlukvakfi.org.tr/menu-sayfa.php?id=13 adresinden alındı
• The World Bank. (2019, 12 11). ÇİN ABD RUSYA Verileri. https://data.worldbank.org/country/china adresinden alındı
• TÜÇİAD Web Sitesi. (2022, 01 18). TÜÇİAD - Türkiye - Çin Halk Cumhuriyeti İşadamları Dostluk ve Dayanışma Derneği,. Çin Halk Cumhuriyeti Hakkında: http://www.tuciad.org.tr/cin-halk-cumhuriyeti-hakkinda/ adresinden alındı
• Worldometers İnternet Sayfası. (2019, 12 11). Rusya, ABD, ÇİN nüfusu ve demografik özellikleri. 12 11, 2019 tarihinde https://www.worldometers.info/world-population/russia-population/ adresinden alındı
• YALÇINKAYA, A. (2021, 06 12). Bölgeselleşme Örnekleri Olarak TRACECA, Avrasya Ekonomik Birliği, Yeni 120. International Journal Of AFRO-EURASIAN Research (IJAR), Citl: 2, Sayı:1, ss. 100-124.
• YILMAZ, S. (2020). Bir Kuşak Bir Yol Projesinin Azerbaycan, Kazakistan ve Türkiye’ye Etkisi. International Journal of Society Researches, ss.5275-5280.
• 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü. (2022, 02 01). “Bir Kuşak Bir Yol” Projesi Çerçevesinde Çin ve Azerbaycan İlişkileri. https://21yyte.org/tr/merkezler/bolgesel-arastirma-merkezleri/orta-asya-arastirmalari-merkezi/bir-kusak-bir- yol-projesi-cercevesinde-cin-ve-azerbaycan-i-liskileri adresinden alındı