GÖÇMENLERİN SOSYO-EKONOMİK YAŞAM DENEYİMLERİNİN BELİRLENMESİ VE GELECEK BEKLENTİLERİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE VE ALMANYA ÖRNEKLERİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 244 - 266, 31.12.2022

Yusuf Uslu

Öz

İnsanların dini, ekonomik, sosyal ya da siyasal nedenlerle yaşadıkları yerlerden ayrılarak başka yerlere yerleşmelerine göç denmektedir. Göç, ekonomik imkanların dünya üzerindeki eşitsiz dağılımı nedeniyle sosyo-ekonomik gerekçelerle gerçekleşebileceği gibi devlet otoritesinin uygulayacağı baskı, sürgün, şiddet ve savaşlar nedeniyle de gerçekleşebilmektedir. Günümüzde dünya genelinde hâkim olan siyasi-ekonomik yapı, baskı, şiddet ve savaş şartları nedeniyle göç; dünyanın hemen her ülkesinde yaşanan sıradan olaylardan birine dönüşmüştür. Yaygın bir şekilde yaşanan göçler, hangi nedenlere dayalı olarak yaşanmış olursa olsun göçmenler için yeni geldikleri yerlerde çeşitli sosyo-ekonomik ilişkiler kurmak bir zorunluluk olmuştur. Zira göç eden topluluklar yaşamlarını idame ettirebilmek için yerel halk ile birtakım etkileşimlere girmek ve bu etkileşimler sonucunda sosyo-ekonomik olarak çeşitli ilişkiler kurmak zorunda kalmıştır. Bu zorunluluk nedeniyle araştırmada, göçmenlerin sosyo-ekonomik yaşam deneyimlerinin belirlenerek; gelecek beklentilerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda; Türkiye ve Almanya’dan toplam 30 katılımcıyla yarı yapılandırılmış mülakat yöntemiyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen verilerin analizi yapılmış; göçmenlere geniş sosyo-ekonomik imkanlar sunan Almanya’nın bünyesinde barındırdığı Türkiyeli göçmenlerin, Almanya’dan memnuniyetlerinin oldukça yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Türkiye ise bünyesinde barındırdığı Suriyeli göçmenlere, kısıtlı imkanları nedeniyle yeterince imkân sunamadığından; Suriyeli göçmenlerin çok büyük bir kısmı Türkiye’de yaşamaktan dolayı memnuniyetsiz olduklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca Türkiye’deki Suriyeli göçmenler, resmi statülerindeki dezavantajlardan dolayı Almanya’daki Türkiyeli göçmenlerden oldukça kısıtlı sosyo-ekonomik imkanlara sahip olduklarından geleceğe dair umutlar bağlamında Almanya’daki Türkiyeli göçmenlerin Türkiye’deki Suriyeli göçmenlerden çok daha fazla geleceğe yönelik umut taşıdıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Gelecek, göçmen, sosyo-ekonomik, Suriyeli, Türkiyeli

Determınatıon Of Immıgrants Socıo-Economıc Lıfe Experıences And Analysıs Of The Future Expectatıons: Examples Of Turkey And Germany

Öz

Migration is when people leave their places of residence for religious, economic, social or political reasons and settle elsewhere. Migration may occur due to socio-economic reasons due to the unequal distribution of economic opportunities in the world, as well as due to pressure, exile, violence and wars to be applied by the state authority. Due to the prevailing political-economic structure, oppression, violence and war conditions throughout the world today, migration; It has become one of the ordinary events in almost every country in the world. Regardless of the reasons for widespread migration, it has been a necessity for immigrants to establish various socio-economic relations in their new places of origin. Because the migrating communities had to interact with the local people in order to maintain their lives and as a result of these interactions, they had to establish various socio-economic relations. Because of this necessity, in the research, socio-economic life experiences of immigrants were determined; It is aimed to analyze future expectations. In this context; Semi-structured interviews were conducted with a total of 30 participants from Turkey and Germany. The data obtained as a result of the interviews were analyzed; It has been seen that the satisfaction of Turkish immigrants from Germany, which is included in Germany, which offers wide socio-economic opportunities to immigrants, is at a very high level. Turkey, on the other hand, cannot offer enough opportunities to the Syrian immigrants it hosts due to its limited opportunities; The vast majority of Syrian immigrants stated that they are dissatisfied with living in Turkey. In addition, since Syrian immigrants in Turkey have very limited socio-economic opportunities compared to Turkish immigrants in Germany due to the disadvantages in their official status, it has been seen that Turkish immigrants in Germany have much more hope for the future than Syrian immigrants in Turkey in the context of hopes for the future.

Anahtar Kelimeler

Future, immigrant, socio-economic, Syrian, Turkish

Kaynakça

• Aksoy, E. (2021). Geçı̇cı̇ koruma altındaki̇ Surı̇yelı̇lerı̇n gelecek beklentileri ve ı̇yı̇lı̇k halı̇ arasındaki ı̇lı̇şkı̇nı̇n incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• BBC, (2021). Dünya Göç Raporu: 2020'de rekor sayıda kişi çatışma ve şiddet nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kaldı, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59490801
• Betts, A., Bloom, L., Kaplan, J. D. ve Omata, N. (2017). Refugee Economies: Forced Displacement and Development . Oxford University Press.
• Cantürk, S. (2020). Türkı̇ye’dekı̇ nı̇telı̇klı̇ Suriyeli sığınmacıların vatandaşlığa geçı̇ş sürecinde sosyo-ekonomı̇k kapası̇tenı̇n rolü (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Yıldırım Beyazıt Ünı̇versı̇tesı̇: Ankara.
• Dama, N. (2020). Geçici koruma statüsündeki Suriyelilere sunulan refah hizmetlerinin Türkiye’nin refah sistemindeki dönüştürücü perspektifi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 79, 207-235. https://doi.org/10.26650/jspc.2020.79.0145
• Demirağ, H. ve Kakışım, C. (2018). Almanya’daki Türklerin göç ve entegrasyon süreci: Birinci ve Üçüncü Kuşak Karşılaştırması. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (75), 123-152.
• Enserov, V. ve Şentürk-Kara, E. (2020). Almanya’da yaşayan Türklere yönelik ayrımcılık ve dışlanmanın Alman karikatürlerine yansıması. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(4), 2501-2518.
• Gençler, A. (2020). Türkiye’deki Suriyeli Sığınmacıların Sosyo-Ekonomik Yaşama Etkileri: Fayda Maliyet Ekseninde Bir Bakış. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 78, 111-145.
• Güldalı, P. ve Özmen, Z. (2022). Eğitim düzeyi yüksek Suriyelilerin sosyo-ekonomik ve kültürel sorunlarının toplumsal kabul ve uyum açısından değerlendirilmesi: Kayseri örneği. Ibad Sosyal Bilimler Dergisi, (12), 346-373.
• Güzel, B. (2018). Suriye iç savaşı bağlamında Türkiye’nin değişen göç ve göçmen politikaları, I. Uluslararası Göç ve Mülteci Kongresi Bildirileri (101-116). Düzenleyen Düzce Üniversitesi. Düzce. 23-25 Kasım 2017.
• Kaya, M. (2017). Vaka Takdimi: Göçün Dini Yansımaları: Suriye ve Türkiye Bağlamında Din ve Dindarlık. İlahiyat Akademi, 4, 199-206.
• Kutlu, E. (1992). Uluslararası işgücü hareketi teorisi çerçevesinde Türkiye’den AT’ye işgücü göçünün Türkiye ekonomisi üzerindeki etkilerinin analizi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 656, Eskişehir.
• Maqul, S.A. (2019). Denizli’de yaşayan göçmenlerin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel özelliklerinin belirlenmesi ve yaşam memnuniyeti analizi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi: Denizli.
• Memiş H. (2015). İç Savaş Nedeniyle Kilis’te Yaşayan Suriyelilerin Oluşturduğu Sosyo-Ekonomik Algıların Üzerin Bir Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:14/52, s. 100-114.
• Nurdoğan, A. K., Dur, A.İ.B. ve Öztürk, M. (2016). Türkiye’nin mülteci sorunu ve Suriye krizinin mülteci sorununa etkileri. İş ve Hayat Dergisi, 2(4).
• Perşembe, E. (2005). Almanya’da Türk Kimliği Din ve Entegrasyon. Ankara: Araştırma Yayınları.
• Orsam. (2015). Suriyeli mültecilerin Türkiye’ye ekonomik etkileri: sentetik bir modelleme. Rapor No: 16.
• Özgen, N. (2016). Beşerî Coğrafyada Araştırma Yöntemleri ve Teknikler. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Özipek, B. B. (2018). Ekonomi Temelli Ayrımcılık ve Önyargı Karşıtı Argümantasyona Katkı: “Suriyeli Sığınmacılar ve Türkiye Ekonomisi” Raporu. Liberal Düşünce Dergisi, 23(90), 125-146.
• Şimşek, D. (2018). Mülteci Entegrasyonu, Göç Politikaları ve Sosyal Sınıf: Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler Örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 40(2), 367-392.
• Tanrıverdi, A. ve Ulu, M. (2020). The relatıonshıps between mıgratıon, acculturatıon and relıgıon among syrıans under temporary protectıon: a case study of Kayseri. Bılımname, 43(3).
• Uçar, M. (2021). Dil Kardeşliği: Göçmen Öğrencilerle Etkileşimde Dilin Rolü Olabilir mi? Liberal Düşünce Dergisi, 26(101), 41-66.
• Usul, A.S. ve Toruntay, M.A. (2022, 19 Ağustos). İçişleri Bakanı Soylu: 2023'te içeride hiçbir terörist kırsalda kalmayacak. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/icisleri-bakani-soylu-2023te-iceride-hicbir-terorist-kirsalda-kalmayacak/2664605
• Unhcr. (2016). Global Trends: Forced Displacement in 2015. https://www.unhcr.org/statistics/unhcrstats/576408cd7/unhcr-global-trends-2015.html
• Ünver, C. (2003). Almanya'ya Türk işgücü göçü: Geçmişten geleceğe sorunlar, imkanlar ve fırsatlar. In Journal of Social Policy Conferences (No. 45, pp. 177-226).
• Yağmurlu, G. (2019). Türkiye ve Almanya’nın uluslararası göç ve göçmen politikası: İzmir-Berlin karşılaştırması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi: Denizli.
• Yalçın, M. G. (2017). Göç Psikolojisi. Ankara: Pharmakon Yayınevi.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. basım). Ankara: Seçkin Yayınları.