Fluxus Readings

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 22 - 35, 30.06.2022

Aysun Cançat

Öz

Purpose: This work; Fluxus, which radically questions issues such as object in art, artist identity, art-life relationship, presentation and reception of art, focuses on evaluating and analyzing the productions made within the scope of this movement and the Fluxus art movement. Fluxus is not an art movement or a moment in history, but rather a way of doing things in life; attention has been drawn to its aspects that can move with all kinds of objects, performances, disciplines, and in this context, eliminate the boundaries with visual arts.

Literature Review/Background: The intellectual and stylistic developments that were influential in the emergence of the Fluxus movement were mentioned, and six productions that mirrored this movement were evaluated with their conceptual and philosophical dimensions.

Method: The subject discussed has been examined in the context of art history literature and in terms of self-form, analysis and critical literature review. In addition, a qualitative research process was followed in order to reach realistic and holistic results with the research and analysis of various documents.

Results: Fluxus artists create art experiences inspired by daily life; through various performances, films, publications and objects. Fluxus' interdisciplinary approach has contributed to the development of cinema, theater, music and many other fields, as well as bringing new forms of production and conceptual definitions in art.

Conclusion: Fluxus has caused paradigm shifts in art, culture, philosophy and many disciplines. In Modern Art; The understanding that prioritizes visuality, aesthetics, object-centeredness, the uniqueness of the work and the genius of the artist was questioned by the Fluxus movement and almost overthrown with productions. Rather than the production, exhibition and sale of the work of art, the issues of what art is, the emancipation of the material, the place of art and the artist in society have been brought to the agenda. In today's contemporary art formations, it is possible to see the effects of Fluxus consciously or unconsciously. At this point, it will be vital for the evaluation and comments to correctly perceive this movement that creates ruptures.

Anahtar Kelimeler

Fluxus, Art, Artist, Contemporary Art, Conceptual Art

Fluxus Okumalar

Öz

Amaç: Bu çalışma; sanatta nesne, sanatçı kimliği, sanat-hayat ilişkisi, sanatın sunumu, alımlanması gibi hususları radikal bir şekilde sorgulayan Fluxus sanat hareketine ve bu hareket kapsamında yapılan üretimleri değerlendirmeye ve çözümlemeye odaklanmıştır. Fluxus’un bir sanat akımından veya tarihte bir an olmasından çok, yaşamın içinde bir şeyleri yapma yöntemi olarak; her türlü nesne, performans, disiplinle hareket edebilen ve bu bağlamda görsel sanatlarla sınırları ortadan kaldıran yönlerine dikkat çekilmiştir.

Kavramsal/Kuramsal Çerçeve: Fluxus hareketinin ortaya çıkmasında etkili olan düşünsel ve üslûpsal gelişmelere değinilmiş, bu harekete ayna tutan altı üretim, kavramsal ve felsefî boyutlarıyla değerlendirilmiştir.

Yöntem: Ele alınan konu, sanat tarihi yazını bağlamında ve öz-biçim bakımından, analiz ve eleştirel literatür taraması niteliğinde incelenmiştir. Ayrıca, çeşitli dokümanların araştırılması, analizi ile gerçekçi ve bütüncül sonuçlara ulaşmak için nitel bir araştırma süreci izlenmiştir.

Bulgular: Fluxus sanatçıları, günlük hayattan esinlendikleri sanat deneyimlerini; çeşitli performanslar, filmler, yayınlar ve nesneler aracığıyla ortaya koymuşlardır. Fluxus’un disiplinlerarası yaklaşımı, sanatta yeni üretim biçimleri ve kavramsal tanımlamaları getirmenin yanında, sinema, tiyatro, müzik ve diğer pek çok alanın gelişimine de önemli katkılar sağlamıştır.

Sonuç: Fluxus sanatta, kültürde, felsefede ve pek çok disiplinde paradigma değişikliklerine neden olmuştur. Modern Sanat’ta; görselliğin, estetiğin, nesne merkezliliğin, eserin biricikliğinin, sanatçının deha yönünün ön planda tutulduğu anlayış, Fluxus hareketi ile sorgulanmış ve üretimlerle adeta bunlar alaşağı edilmiştir. Sanat eserinin üretimi, sergilenmesi ve satışından ziyade, sanatın ne olduğu, malzemenin özgürleşmesi, toplumda sanatın ve sanatçının yeri konuları gündeme getirilmiştir. Günümüzün çağdaş sanat oluşumlarında, bilinçli ya da bilinçsizce Fluxus’un etkilerini görmek mümkündür. Bu noktada, kırılmalar yaratan bu hareketi doğru bir şekilde algılamak, yapılacak değerlendirme ve yorumlar için hayatî olacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Fluxus, Sanat, Sanatçı, Çağdaş Sanat, Kavramsal Sanat

Kaynakça

• AKKAYA, T. (Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğretim Üyesi) ile görüşme. (14.01.2014).
• ALTINDERE, H. (1999). “Anti-Sanat: Fluxus”, Art-ist Dergisi, Artist Yayın Endüstrisi ve Eğitim Hzm. Sayı:1. s. 96-101.
• ANTMEN, A. (2010). 20. yüzyıl batı sanatında akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• ARAPOĞLU, F. (2011). “Çok düğümlü bir öykü: Fluxus Ankara’daydı”, Artist Actual Dergisi. Artist Yayın Endüstrisi ve Eğitim Hzm. Sayı:43. s. 36-41.
• ARAPOĞLU, F. (2009). Sosyal Süreçleriyle Fluxus ve Ötesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
• ŞENOVA, B. (2003). “Fluxus üzerine notlar”, Art-ist Dergisi, Artist Yayın Endüstrisi ve Eğitim Hzm. Sayı:6, s. 121-128.
• THOMAS, K. (1995). “I make jokes! Fluxus Through the Eyes of “Chairman” George Maciunas”, Fluxus. ed. Thomas Kellein, Thames & Hudson, London, s. 7.
• THOMAS, K. (2006). The dream of Fluxus, George Maciunas: An artist’s biography. Hansjörg Mayer Baskı, Tayland: Bankong Printing.
• YILMAZ, M. (2006). Modernizmden postmodernizme sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• https://saltonline.org/tr/2355/gokyuzu-tv, Erişim tarihi: 27.01.2022.
• https://www.facebook.com/hirshhorn/photos/sky-tv-is-in-yoko-onos-words-a-tv-just-to-see-the-sky-it-brings-a-live-image-of-/10154131305289610/, Erişim tarihi: 27.01.2022.
• OİSTEANU, V. (2006). Al Hansen. The Brooklyn Rail elektronik yayını, Erişim tarihi: 28.01.2022, https://brooklynrail.org/2006/05/artseen/al-hansen
• YILMAZ, M. (2006). Çağdaş sanat postmodern sanatın geçici adıdır. Cey Sanat Dergisi, sayı: 6, s.60-68, Erişim tarihi: 04.07.2020, http://www.gnoxis.com/postmodern-sanat-19829.html
• Resim 1. https://brooklynrail.org/2006/05/artseen/al-hansen, Erişim tarihi: 28.01.2022.
• Resim 2. https://www.facebook.com/hirshhorn/photos/sky-tv-is-in-yoko-onos-words-a-tv-just-to-see-the-sky-it-brings-a-live-image-of-/10154131305289610/, Erişim tarihi: 27.01.2022.
• Resim 3. https://guzelsanat.files.wordpress.com/2010/12/who_killed_the_painting_05_k.jpg, Erişim tarihi: 01.01.2022.
• Resim 4. https://walkerart.org/collections/artworks/fingerprint, Erişim tarihi: 10.12.2022.
• Resim 5. http://www.artnet.com/artists/ben-patterson/a-short-history-of-20th-century-art-a-4xHdjB4rLy5hRz8Xd0aYgg2, Erişim tarihi: 26.01.2022.
• Resim 6. https://www.wikiart.org/en/robert-filliou/yes-seeing-plus-on-all-sides, Erişim tarihi: 30.01.2022.