Relationship Between Conscious and Intuition in Henri Bergson

Yıl 2012, Cilt: 2012 Sayı: 27, 81 - 102, 01.04.2012

Ayşe Eroğlu

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Henri Bergson’da Bilinç-Sezgi İlişkisi

Öz

Bu çalışmada yirminci yüzyıl filozoflarından Henri Bergson’un, felsefesinin temel dayanaklarından olan bilinç sezgi arasındaki ilgiyi belirleyerek değerlendirmede bulunduk. Ancak bu iki kavram arasındaki ilişkiyi ifade etmeden önce bilincin ne olduğu ve onun durumları olan duyum, zekâ, algı, bellek ve hatıradan söz ettiğimiz gibi insana kazandırdığı, süre, irade ve ben kavramlarından da bahsettik. Bergson’un, hakikati aramak için çıktığı düşünce yolculuğunda içgüdünün şuurlaşması sonucunda gerçekleşen sezgiyi yegâne metot olarak kabul ettiğini de tespit etmeye çalıştık

Anahtar Kelimeler

Bilinç, duyum, algı, bellek, irade, algı, bellek

Kaynakça

• Aydoğdu, Hüseyin, “Bergson’un Hakikat Araştırmasında Sanatın Fonksiyonu”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi., Cilt 1, Y:2006, S:1.s.179-191
• _____, Bergson’da Madde Anlayışı, Sosyal Bilimler Enstitüsü, yayınlanmamış tez çalışması, Erzurum, 2000.
• Bergson, Henri, Ahlakın ve Dinin İki Kaynağı,Ç: Mukadder Yakupoğlu, Doğu–Batı Yay., 2004.
• ______Düşünce ve Devingen,Ç: Miraç Katırcıoğlu, M.E.B.Yay., 2.baskı, İstanbul,1986.
• ______Şuurun Doğrudan Doğruya Verileri, Ç: M. Şekip Tunç, İstanbul,1997.
• ______Yaratıcı Tekamül, Ç: M.şekip Tunç, M.E.B.Yay., İstanbul, 1986.
• ______Zihin Kudreti, Ç: Miraç Katırcıoğlu, M.E. B. Yay.,2. baskı,İstanbul, 1986.
• ______Gülme, Ç: Yaşar Avunç, Ayrıntı Yay., İstanbul, Ekim, 1996.
• ______Matter and Memory, Translated by: N.M. Paul and W.S. Palmer, eighth printing, Zone Boks, New York, 2005.
• Cevizci, Ahmet, Felsefe Ansiklopedisi, cilt 2.,Etik Yay., 2004.
• ______Paradigma Felsefe Sözlüğü, Pradigma Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, Eylül, 2000.
• Dwelshauvers, Georges, Psikoloji, Ç: Mustafa Şekip Tunç, Doğan Kardeş Yay., İstanbul, 1952.
• Güçlü, A.Baki, Yolsal, Ü. Hüsrev, Uzun, Erkan, Uzun Serkan, Felsefe Sözlüğü, Bilim Sanat Yay., Ankara, 2002.
• Gündoğan, Ali Osman, Aristoteles’in Zaman Görüşü ile Bergson’un Zaman Görüşünün Karşılaştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enst., Erzurum, 1988.
• Hauksson, Johann, “Mentality is Half of Perception, : “Guomundur Finnbogasan–İcelandic Pioneer in Sociology”, Midvangur2-4 ,700 Egilsstadir, İceland Scandinnavian Sociological Association ,2000.
• Herbert, Nick, Temel Bilinç, Ç: Meltem Andırıç, 2.baskı, İstanbul, 2002.
• Kahveci, Kutsi,“Algı – Bilinç Üzerine”, Tabularasa Der., Yıl:2, S:5, s.119-131,2002.
• Kök, Mustafa Mistik Dünya Görüşü ve Bergson, Dergah Yay., İstanbul, Mart 2001.
• Köz, İsmail “Sezginin Bilgideki Yeri ve Önemi”, Felsefe Dünyası der. 2004/2, S: 40, s.41-53
• Mayer, Frederick Yirminci Asırda Felsefe, Dergah Yay., İstanbul,[Tarih Yok].
• Morris, David “Bergsonian Intuition, Husserlian Variation, Peirceian Abduction: Toward a Relation between Method, Sense and Nature”, The Southern Journal of Philosophy, 2005, vol.XLIII, p.267-298
• Newfeld, Carly, Spritüel Rehberlik ve Sezgi, Ç: Nur Nirven, 1.baskı, Mart 2004, Dharma Yay., s.41
• Osho, Sezgi, Ç:Suzan Mıhladız, Ovvo Basın Yayın ve Tanıtım Hizmetleri Tic. Lit.Şti.,İstanbul, 2005.
• Ott, Emil, Modern Dinin Filozofu,Ç: Sedat Umran, Birey Yay., Mart 2005.
• Ouspensky, P.D., Şuur Gerçeğin Araştırılması, Ç: Nurgün Karaçaylak, Ruh-Madde Yay., İst., 1995.
• Özden, H.Ömer, Estetik ve Tarih Felsefesi Açısından Yahya Kemal, T.C. Kültür Bakanlığı yay., Ankara, 2001.
• Russell, Bernard, Batı Felsefesi Tarihi, 3.cilt, Ç: Muammer Sencer, [yer yok], 1972.
• Searle, John R., Bilinç ve Dil, Ç: Muhittin Macit, Cüneyt Özplavcı,Litera Yay., İstanbul, 2005.
• Sena, Cemil, Filozoflar Ansiklopedisi, 1.cilt, Bergson Maddesi, Remzi Kitapevi, İstanbul, 1974.
• Styhre, Alexander,“Knowledge as a Virtual Asset : Bergson’s Notion of Virtuality and Organizational Knowledge”, Culture and Organization, 2003,Vol.9, March, p.15-26
• Sunar,Cavit, “Bergson’da Cansız Madde ve Canlılar Alemi” , Ankara İlahiyat Fak. Der. ,S:7, Türk Tarih Kurumu Basımevi,Ankara, s.81-95,1960.
• ______“Bergson’da Zeka ve Sezgi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fak. Dergisi,S:8, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, s.39-45,1960.
• ______“Evrimcilik ve Bergson”, Ankara İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:9, Türk Tarih Kurumu Basımevi,Ankara, s.99-108, 1962.
• ______“Bergson’da Şuur Halleri ve Zaman”, Ankara Üni. İlahiyat Fak. Der., Cilt: XVIII, Ankara, s.47-67,1970.
• Şener, Habib“Bergson’un Bilgi Anlayışının Mustafa Şekip Tunç’a Yansıması, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 2004.
• Tevfik, Rıza, Bergson Hakkında(Henri Bergson ve Felsefesi), Sadeleş. ve Yayına Hazırlayan.: Erdoğan Erbay- Ali Utku,Çizgi Kitapevi Yay., Konya, Aralık 2005.
• Toku, Neşet,Türkiye’de Anti-Materyalist Felsefe İlk Temsilcileri, Beyan Yay., İstanbul,1996.
• Topçu, Nurettin, Bergson, Dergah Yay., İstanbul, 1998.
• Tunalı, İsmail, Estetik, Remzi Kitapevi, 4. baskı, İstanbul Haziran 1996.
• Tunç, Mustafa Şekip, Psikolojiye Giriş, Pulhan matb., İstanbul Üni. Edb. Fak. Yay., İstanbul, 1949.
• Yaren, M.Tahir, “Sezgi, Felsefe Dünyası Dergisi, S:37, s.29-34,20003/1.