Öz
In the 1930s, the language simplification of the work of the intensive. As a result of these studies led by Atatürk himself, many new words have been added to the Turkic language, and the writing and speaking languages are close to each other. Foreign words to correspond from time to time during discovery, taken to the extreme; the meaning of the words that are ingrained thoroughly into Turkish well known and even the language were attempted to be taken from. In this period, as is done in accordance with the rules of the Turkish language Turkish words which do not conform to the rules of the derivation of the word examples, it is possible to. Turkish correspondence was searched in word “mektep”. There has been much debate over the word “okul”, which is regarded as the provision of Turkish language. Some researchers have defended the word and have said that it is the correct derivation. Some researchers have defended the word and have said that it is the correct derivation. Some said that the French word ecole was translated into Turkish. Some researchers have suggested that this word is derived from the root of Turkish by French affect. It is evident that researchers generally moved from the word "okul" when examining the subject. The words "okulağ, okula" have not been studied sufficiently, but these words have also been used in response to mektep speech. In this study, the emergence process and language placement of the “okul” word will be explained chronologically, the relationship between the “okul” word and the “okulağ, okula” words will be emphasized. In addition, the newspapers published at that time will be quoted to support the views expressed in the study.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akalın, Ş. H. (2014). Türkçede Eksiltili Yapıdan Sözlükselleşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 31(2), s. 13-29.
- Aksan, D. (1976). Tartışılan Sözcükler ve Özleştirme Sorunu. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Aksoy, Ö. A. (1975). Gelişen ve Özleşen Dilimiz (4. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Atay, F. R. (1980). Çankaya. İstanbul: Sena Matbaası.
- Atalay, B. (1395, 2 Ocak). Zamancılara İkinci Yanıt. Kurun, s. 9.
- Atalay, B. (1940). Bir Doçentin Türkçe Okutuşu ve Münakaşalarımız. İstanbul: Alâeddin Kıral Basımevi.
- Banguoğlu, T. (1987). Dil Bahisleri. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
- Baskıcı, M. M. (2009). Mekteb-i Mülkiye’den Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne 150 Yılın Kronolojisi. Mülkiye Dergisi. 33 (265), s. 1-43.
- Bayar, N. (2004). Türkçede Yanlış Türetmeye Sebep Olan Bazı Ekler. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri-I, s. 405-429, Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Bayar, N. (2006). Açıklamalı Yeni Kelimeler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
Öz
1930’lu
yıllar, dilde sadeleşme çalışmalarının yoğun olduğu dönemdir. Bizzat Atatürk’ün
liderlik ettiği, yönlendirdiği bu çalışmalar sonucunda Türkçeye birçok yeni
kelime kazandırılmış, yazı dili ile konuşma dili birbirine yaklaşmıştır.
Yabancı kelimelere karşılık bulma sırasında zaman zaman aşırıya kaçıldığı;
anlamı herkesçe bilinen ve Türkçeye iyice yerleşmiş olan kelimelerin bile
dilden atılmaya çalışıldığı görülmüştür. Bu dönemde Türkçenin kurallarına uygun
yeni kelimeler yapıldığı gibi Türk dilinin kelime türetme kurallarına uymayan
örneklerle de karşılaşmak mümkündür. Türkçe karşılığı aranan kelimelerden biri
de mektep’tir. Bu kelimeye karşılık
olarak kabul edilen okul kelimesi
üzerinde çok fazla tartışma yaşanmıştır. Bazı araştırmacılar, kelimeyi savunmuş
ve doğru türetme olduğunu söylemiş; kimisi Fransızca ekol kelimesinin aynen Türkçeye aktarıldığını belirtmiş; kimisi de
Fransızca etkisi ile Türkçe kökten türetildiğini söylemiştir. Bu görüşlerde araştırmacıların
genel olarak “okul” kelimesinden hareket ettiği görülmektedir; mektep için önerilmiş olan “okulağ,
okula” kelimeleri üzerinde durulmamıştır. Bu çalışmada, okul kelimesinin ortaya çıkış süreci ve dile yerleşmesi kronolojik
olarak anlatılacak; okulağ, okula kelimeleri ile okul
arasındaki ilişki vurgulanacaktır. Ayrıca çalışmada ortaya konan görüşleri
desteklemek için dönem gazetelerinden alıntılar yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler
okul ekol okul kelimesinin yapısı Türk Dil Devrimi Dil Devrimi
Kaynakça
- Akalın, Ş. H. (2014). Türkçede Eksiltili Yapıdan Sözlükselleşme. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 31(2), s. 13-29.
- Aksan, D. (1976). Tartışılan Sözcükler ve Özleştirme Sorunu. Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Aksoy, Ö. A. (1975). Gelişen ve Özleşen Dilimiz (4. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Atay, F. R. (1980). Çankaya. İstanbul: Sena Matbaası.
- Atalay, B. (1395, 2 Ocak). Zamancılara İkinci Yanıt. Kurun, s. 9.
- Atalay, B. (1940). Bir Doçentin Türkçe Okutuşu ve Münakaşalarımız. İstanbul: Alâeddin Kıral Basımevi.
- Banguoğlu, T. (1987). Dil Bahisleri. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
- Baskıcı, M. M. (2009). Mekteb-i Mülkiye’den Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne 150 Yılın Kronolojisi. Mülkiye Dergisi. 33 (265), s. 1-43.
- Bayar, N. (2004). Türkçede Yanlış Türetmeye Sebep Olan Bazı Ekler. V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri-I, s. 405-429, Ankara: Türk Dil Kurumu.
- Bayar, N. (2006). Açıklamalı Yeni Kelimeler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 4 Temmuz 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 40 |
Kaynak Göster
Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi