Arkeolojik Alanlarda Uygulanan Bütünleme (Tamamlama) Müdahalelerinin Değerlendirilmesi: Metropolis Örneği

Yıl 2020, Sayı: 50, 255 - 274, 31.08.2020

Evrim Kafa Duran , Nezihat Köşklük Kaya

Öz

Anadolu, tarih öncesi çağlardan itibaren birçok uygarlığa ev sahipliği yaptığı için arkeolojik kalıntılar bakımından zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Bu kalıntıların; korunması, değerlendirilmesi ve sürdürülebilirliği bir bilim dalı olan restorasyonun konularını oluşturmaktadır. Bütünleme (tamamlama) bir restorasyon tekniği olup, mimari elemanları hasar görmüş ya da günümüze ulaşamamış olan yapılara yönelik uygulanan önemli bir müdahaledir. Makale kapsamı taş anıt yapılarda uygulanmış olan bütünleme müdahaleleri ile sınırlandırılmış ve bütünlemenin yapılma nedenleri, bütünleme sırasında kullanılan malzeme ve malzemenin estetik görünümü, korumaya uygunluğu gibi konular tartışılmıştır. İzmir Torbalı’da bulunan Metropolis Antik Kenti’ndeki bütünleme uygulamaları; malzeme, yöntem ve teknik açıdan dönemsel farklılıklar göstermektedir. Makale kapsamında kentte bütünlenmiş olan tiyatro, stoa duvarı ve resepsiyon salonu ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

arkeolojik restorasyon, , bütünleme, , Metropolis, , antik malzeme, , antik teknoloji

Teşekkür

Metropolis Antik Kenti'nde çalışma ve arşivinden faydalanma imkanı sunan Kazı Başkanı Prof. Dr. Serdar AYBEK'e en içten teşekkürlerimizi sunarız.

Kaynakça

• Ahunbay, Z. (2011). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul : YEM Yayınları.
• Alanyalı, H. S. (2013). Antik Yapıların Onarımında Beton Kullanımı. Betonart, 36, 40-43.
• Aybek, S., Ekin Meriç, A. ve Öz, A. (2009). İonia’da bir ana tanrıça kenti Metropolis (1. Baskı). İstanbul: Homer Kitabevi ve Yayıncılık.
• Aybek, S., Gülbay, O., Balım, Y. ve Arslan, B. (2015). 2014 yılı Metropolis arkeolojik araştırmaları. 37. Kazı Sonuçları Toplantısı (3. Cilt) içinde (25-44). Erzurum: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını.
• Aybek, S., Öz, A.K., Ekin Meriç, A., Balım, Y. ve Arslan, B. (2014). Metropolis Kazısı’nda 2013 yılı çalışmaları. 36. Kazı Sonuçları Toplantısı (2. Cilt) içinde (325-346). Gaziantep: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını.
• Eskici, B. (2007). Mimari Onarımlarda Malzeme ve Yöntem Sorunları. Tarihi Eserlerin Güçlendirilmesi ve Geleceğe Güvenle Devredilmesi Sempozyumu içinde (s. 257-268). Ankara : Ankara-TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi.
• ICOMOS Türkiye. 2013. Mimari Mirası Koruma Bildirgesi. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_0623153001387886624.pdf , Erişim : 14.09.2018.
• ICOMOS. (1964). Venedik Tüzüğü. http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr0243603001536681730.pdf, Erişim: 25.09.2019.
• Kafa Duran, E. (2019). Arkeolojik Alanlarda Uygulanan Restorasyon Müdahalelerinin Değerlendirilmesi. İzmir: Dokuz Eylül üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Meriç, R. (2003). Metropolis Ana Tanrıça Kenti (1. Baskı). İstanbul: Mas Matbaacılık.
• Meriç, R., Öz, A. K. ve Ekin Meriç, A. (2002).Metropolis 2001 yılı raporu. 24.. Kazı Sonuçları Toplantısı (1. Cilt) içinde (151-158). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını.
• Meriç, R., Öz, A. K. ve Ekin, A. (2001).Metropolis 2000 yılı kazı raporu. 23. Kazı Sonuçları Toplantısı (1. Cilt) içinde (87-98). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayını. Side Vespasian Anıtı, (b.t.). 25 Eylül 2018, http://www.antikcagyolculari.com/antalya/side-antik-kenti/.
• Şener, Y.S. (2015). Taş Eser Korumada Tamamlama Uygulamaları: Yöntem ve Uygulama Biçimlerine İlişkin Değerlendirmeler. IV. ODTÜ Arkeometri Çalıştayı içinde (s.143-151). Ankara : Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Torraca, G. (2009). Lectures on Materials Science for Architectural Conservation. Los Angles : The Getty Conservation Instutite.
• Torun, E., Ercan, S., 2013. “Two Decades of Anastylosis Experience at Sagalassos”, Sagalassos, Marc Waelkens and Interdisciplinary Archaeology kitabı içerisinde, Leuven University Press, Belçika, ss. 27-41.
• Öz, A. K. ve Güner, S. (Ed.). (2007). Uluslararası kültürel miras mevzuatı. İstanbul: Kültürel Mirasın Dostları Derneği (KÜMİD) Yayınları.