Türkiye’nin Göç Politikası ve Göçmenlerin Yasal Çalışma Durumları: İstanbul İli Örneği

Yıl 2021, Sayı: 53, 102 - 118, 31.08.2021

Hasan Güler

Öz

Bu çalışmanın amacı göçmenlerin çalışma izni alma süreçlerini İstanbul ili örneklemi çerçevesinde anlamak ve açıklamaktır. Araştırmanın örneklemini 2012-2019 yılları arasında İstanbul’da faaliyet gösteren özel bir danışmanlık şirketine başvuru yapan 825 göçmen oluşturmuştur. Araştırma şirketi tarafından toplanan bilgiler göçmenlerin demografik bilgilerini ve çalışma izin başvurularını kapsamaktadır. Veriler, SPSS paket programı kullanılarak incelenmiş ve göçmenlerin çalışma izni alma süreçlerine ilişkin genel bir perspektif elde edilmiştir. Saha bulguları ile göçmenlerin yasal çalışma evrenini belirleyen Türkiye’nin göç politikası da bütünleştirilerek göçmenlerin çalışma izni alma süreçleri açıklanmıştır. Araştırmanın göze çarpan önemli sonuçlarından biri yasal çalışmanın göçmenler arasında giderek önem kazanmaya başladığı ve İstanbul özelinde özellikle göçmen kadınlarda daha yaygın olduğudur. Çalışmanın diğer önemli bir sonucu ise çalışma izni başvurusunun hizmet sektöründe yoğunlaştığıdır.

Anahtar Kelimeler

göç, göçmen emeği, çalşıma izni, mülteci, istanbul

Kaynakça

• Adar-Şahankaya, A. (2018). Türkiye’de yeni prekarya Suriyeli işgücü mü?. Çalışma ve Toplum, 56, 13-36.
• Adım adım çalışma izni başvurusu. https://www.ailevecalisma.gov.tr/uigm/calisma-izni/basvuru-kilavuzlari, 13 Eylül 2020.
• Akbaş, S., & Ulutaş-Ünlütürk, Ç. (2018). Küresel fabrika kentinin görünmeyen İ,işçileri: Denizli işgücü piyasasında Suriyeli göçmenler, Çalışma ve Toplum, 56, 167-192.
• Çalışma izni türleri. https://www.ailevecalisma.gov.tr/uigm/calisma-izni/izin-turleri/, 14 eylül 2020.
• Çoskun, E. (2016). Türkiye'nin göç rejiminde toplumsal cinsiyet faktörü: Ugandalı göçmen kadınlar örneği. Fe Dergi, 8, 91-104.
• Danış, D. (2016). Konfeksiyon sektöründe küresel bağlantılar: Göçmen işçiler, sendikalar ve küresel çalışma örgütleri, Alternatif Politika, 8, 562-586.
• Dedeoğlu, S. (2018). Tarımsal üretimde göçmen işçiler: Yoksulluk nöbetinden yoksulların rekabetine, Çalışma ve Toplum, 56, 37-68.
• Duruel, M. (2017). Suriyeli sığınmacıların Türk emek piyasasına etkileri: Fırsatlar ve tehditler, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, 208-222.
• Emek-İnan, C. (2016). Türkiye’de göç politikaları: İskân kanunları üzerinden bir inceleme, Göç Araştırmaları Dergisi, 2, 10-33.
• Geçici koruma yönetmeliği. https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/gecicikorumayonetmeligi.pdf, 18 Eylül 2020.
• Gökbayrak, Ş. (2009). Refah devletinin dönüşümü ve bakım hizmetlerinin görünmez emekçileri göçmen kadınlar, Çalışma ve Toplum, 21, 55-81.
• Içduygu, A., Erder, S., & Gençkaya, Ö.F. (2014). Türkiye’nin international göç politikaları, 1923-2023: Ulus-Devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere, İstanbul : MireKoç Yayını.
• Kahvesi, M. (2019). Misafirlikten ikinci sınıf işçiliğe: Türkiyeli ve Suriyeli işçiler arasında ücret ayrımcılığı, Bulletin of Economic Theory and Analysis, 4, 97-118.
• Lordoğlu, K., & Aslan, M. (2016). En fazla Suriyeli göçmen alan beş kentin emek piyasalarında değişimi: 2011-2014, Çalışma ve Toplum, 49, 789-808.
• Massey, D. (2014). Uluslararası göç Kuramlarının bir değerlendirmesi, Göç Dergisi, 1, 11-46.
• Oğuz, Ş. (2011). Tekel direnişi ışığında güvencesiz çalışma/yaşama: Proletaryadan “prekarya”ya mı?, Mülkiye Dergisi, 271, 7-24.
• Mutlu, P. (2018). Suriyeli göçmen işçilerin İstanbul ölçeğinde tekstil sektörü emek piyasasına eklemlenmeleri ve etkileri, Çalışma ve Toplum, 56, 69-92.
• Pelek, S. (2019). Bir sınıf kavramı olarak prekaryanın eleştirisi, Praksis, 49, 103-123.
• Standing, G. (2017), Popülizmin yükselişini körükleyen yeni küresel sınıf ‘prekarya’ ile tanışın, https://ayrintidergi.com.tr/populizmin-yukselisini-korukleyen-yeni-kuresel-sinif-prekarya-ile-tanisin/ adresinden erişildi.
• T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı hakkımızda. https://www.ailevecalisma.gov.tr/uigm/genel-mudurluk/hakkimizda/, 15 Ekim 2020. Uluslararası Çalışma Örgütü. https://www.ilo.org/ankara/news/WCMS_652525/lang--tr/index.htm, 22 Eylül 2020.
• Vatansever, A. (2013). Prekarya geceleri: 21. Yüzyıl dünyasında geleceği olmayan beyaz yakalıların rüyası, LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 1-20.
• Yabancıların çalışma izinleri. https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/31746/yabanciizin2018.pdf, 15 Ekim 2020.
• Yabancıların çalışma izinleri. https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/1302/yabanciizin2012.pdf, ) Eylül 2020.
• Yabancılar ve Uluslararası koruma kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6458.pdf, 16 Eylül 2020.
• Yabancılar uyum hakkında. https://www.goc.gov.tr/uyum-hakkinda, 18 Eylül 2020.
• Yalçın, Ç. (2015). Türkiye’de ev hizmetlerinde çalışan göçmen kadınlar ve ekonomik şiddet, Fe Dergi, 7, 50-60. 2016Türkiyegöçraporu.https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/YillikGocRaporlari/2016_yiik_goc_raporu_haziran.pdf, 18 Eylül 2020.