Problematic Smartphone Use and Technostress

Yıl 2022, Sayı: 56, 10 - 25, 02.09.2022

Banu Sayıner

Öz

Problemli Akıllı Telefon Kullanımı ve Teknostres

Öz

Öz: Yaşadığımız çağda bilişim teknolojileri çok hızlı bir gelişim göstermektedir. Bilgi ve iletişim teknolojileri (BİT) kişilerin yaşamına birçok fayda sağlarken, onları olumsuz yönde de etkilemektedir. Dünyada internetin yayılımı oldukça artmaktadır. Günümüzde internete ulaşmak için de en kolay yol ise akıllı telefonlar olmaktadır. Çeşitli yaşlarda olan ve sosyo-ekonomik-kültürel farklılık gösteren kişiler akıllı telefonlara sahip bulunmaktadır. Bu telefonlar birçok alana ulaşım kolaylığının yanı sıra bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Teknolojinin ve dolayısıyla akıllı telefonların problemli olarak kullanımı sonucu teknostres de etkili olmaya başlamıştır. Bireyler teknoloji ile baş edemeyince teknostres meydana gelebilmektedir. Teknostres; psikoloji, eğitim, iş yaşamı, sağlık ve kütüphanecilik gibi oldukça farklı alanlarda görülmektedir. Bu çalışmada, problemli akıllı telefon kullanımı ve teknostresin birbirleri ile olan etkileşiminin insanların yaşamlarına olan olumlu ve olumsuz etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Anahtar sözcükler: Problemli Akıllı Telefon Kullanımı, Stres, Teknostres

Abstract: In the age we live, information technologies are developing very rapidly. While information and communication technologies (ICT) provide many benefits to people lives, they also affect them negatively. The spread of the internet in the world is increasing considerably. Today, social media usage is seen as the most common form of using the internet. The easiest way to reach social media is smartphones. People various ages and and socio-economic-cultural differences have smartphones. These phones bring some problems along with the ease of access to many areas. As a result of the problematic use of technology and thus smartphones, the concept of technostress has also become effective. Technostress can occur when individuals cannot cope with technology. Technostress is seen in different areas such as psychology, education, business life, health and librarianship. In this study, it was aimed to investigate the positive and negative effects of problematic smartphone use and the interaction of technostress with each other on people's lives.
Keywords: Problematic Smartphone Use, Stress, Technostress

Anahtar Kelimeler

Problemli Akıllı Telefon Kullanımı, Stres, Teknostres, Problematic Smartphone Use, Stress

Kaynakça

• Ahmad, U. N. U., Amin S. M. ve Ismail, W.K.W. (2009). The impact of technostress on organisational commitment among malaysian academic librarian. Singapore Journal of Library & Information Management 38, 103-123.
• Akınoğlu, G. H. F. (1993). Teknostres. Türk Kütüphaneciliği, 7(3), 159-173.
• Altıntaş, E. (2003). Stres Yönetimi. İstanbul: Alfa.
• Altundağ, Y. ve Bulut, S. (2017). Aday sınıf öğretmenlerinde problemli akıllı telefon kullanımının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(4), 1670-1682.
• Aslan, E. ve Yazıcı, A. (2016). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ilişkili sosyodemografik faktörler. Klinik Psikiyatri, 19, 109-117. doi:10.5505/kpd.2016.03511.
• Aslan, N. (2019). Ergenlerde internet bağımlılığı, yaygınlığı, nedenleri ve sonuçları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 945-957. doi:10.17719/jisr.2019.3506.
• Balcı, A. (2000). İş Stresi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2000). Stres ve Başaçıkma Yolları. (20. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Boonjing, V. ve Chanvarasuth, P. (2017). Risk of overusing mobile phones: Technostress effect. Procedia Computer Science, 111, 196–202. doi:10.1016/j.procs.2017.06.053.
• Boyd, D. M. ve Ellison ,N. B. (2007). Socialnetwork sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer‐Mediated Communication, 13(1), 210-230. doi:10.1111/j.1083-6101.2007.00393.x.
• Bozoglan, B., Demirer, V. ve Sahin, I. (2013). Loneliness self-esteem, and life satisfaction as predictors of internet addiction: A cross-sectional study among Turkish university students. Scandinavian Journal of Psychology, 54(4), 313-319. doi:10.1111/sjop.12049.
• Brod, C. (1984). Technostress: The Human Cost of the Computer Revolution. Masschusetts: Addison-Wesley Publishing.
• Cannon, W. (1929). Organization for physiological homeostasis. Physiological Reviews, IX(3), 399-431.
• Chak, K. ve Leung, L. (2004). Shyness and locus of control as predictors of internet addiction and internet use. CyberPsychology & Behavior, 7(5), 559-570.
• Chiappetta, M. (2017). The technostress: Definition, symtoms and risk prevention. Senses and Sciences, 4(1), 358-361. doi:10.14616/sands-2017-1-358361.
• Choi, S.W., Kim, D. J., Choi, J. S., Ahn, H., Choi, E. J., Song, W. Y., Kim S., ve Youn, H. (2015). Comparison of risk and protective factors associated with smartphone addiction and internet addiction. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 308–314. doi:10.1556/2006.4.2015.043.
• Cicek, B. ve Kilinc, E. (2020). Teknostresin presenteizm ve işten ayrılma niyetine etkisinde dönüşümcü liderliğin aracı rolü. Business and Economics Research Journal, 11(2), 555-570. doi:10.20409/berj.2020.267.
• Çakır, H. ve Topçu, H. (2005). Bir iletişim dili olarak internet. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 71-96.
• Çetin, D. ve Bülbül, T. (2017). Okul yöneticilerinin teknostres algıları ile bireysel yenilikçilik özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3), 1241-1264.
• Demir, S. ve Buğa, A. (2019). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık ve internet bağımlılığı arasındaki ilişki: Bilişsel çarpıtmaların aracı rolü. Inonu University Journal of Faculty of Education, 20(3), 859-875. doi:10.17679/inuefd.627543.
• DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı. (2013). Köroğlu E. (Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği (HYB) Yayıncılık.
• Ha, J. G., Page, T. ve Thorsteinsson, G. (2011). A study on technophobia and mobile device design. International Journal of Contents, 7(2), 17-25. doi:10.5392/ IJoC.2011.7.2.017.
• Haug, S., Castro, R. P., Kwon, M., Filler A., Atsch, T. ve Schaub, M. P. (2015). Smartphone use and smartphone addiction among people in Switzerland. Journal of Behavioral Addictions, 4(4), 209-307. doi:10.1556/2006.4.2015.037.
• Hobfòll, S. E. (1989). Conservation of resouces: a new attempt at conceptualizing stress. American Psychologist, 44(3), 513-524.
• Hong F. Y., Chiu, S. ve Huang, D. H. (2012). A model of the relationship between psychological characteristics, mobile phone addiction and use of mobile phones by Tiwanese University female students. Computers in Human Behavior, 28, 2152-2159. doi:10.1016/j.chb.2012.06.020.
• Horzum, M. B. ve Çakır-Balta, Ö. (2008). Farklı web tabanlı öğretim ortamlarında öğrencilerin başarı. motivasyon ve bilgisayar kaygı düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 140-154.
• Hsieh, Y.P., Shen, A. C. T., Wei, H. S. Feng, J. Y. Huang, S. C. ve Hwa, H. L. (2016). Multidimentional victimization and internet addiction among Taiwanase children. Chinese Journal of Psychology, 58(4), 217-231. doi:10.6129/CJP.20160930.
• Hudiburg, R. A. (1990). Relating computer-association stress to computerphobia. Psychological Reports, 67(1), 311-314.
• Hürriyet Gazetesi (22 Şubat 2019). Cepten İlk Alo'nun Üzerinden 25 Yıl Geçti. Kaynak: http://hurriyet.com.tr/gundem. Erişim Tarihi: 06 Mart 2020.
• İnce, M. ve Kadıoğlu, T. C. (2019). Tüketici davranışlarında sosyal medya trendleri: Fomo, fobo, jomo. Hasan Çiftçi (Ed.), Yeni Yüzyılda İletişim Araştırmaları içinde (s. 33-62). Ankara: İKSAD.
• Jenaro C. J., Flores N., Gómez-Vela M., Gonzales-Gil F. ve Caballo C. (2007). Problematic internet and cell-phone use: psychological, behavioral, and health correlates. Addiction Research & Theory, 15(3), 309-320. doi:10.1080/16066350701350247.
• Karadağ , E., Tosuntaş, Ş. B., Erzen, E, Duru, P., Bostan, N., Şahin, B. M., Çulha, İ ve Bostan, N. (2016). Sanal dünyanın kronojik bağımlılığı: Sosyotelizm (phubbing). Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(2), 223-269. doi:10.15805/addicta.2016.3.0013.
• Kuzhan, M. (2019). İnternetin eğitsel nitelikli kullanımı üzerine yapılan araştırmaların analizi. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 2(2), 137-145.
• Lazarus, R. S., DeLongis, A. Folkman, S. ve Gruen, R. (1985). Stress and adaptational outcomes: The problem of confounded measures. American Psychologist, 40(7), 770-779.
• Lee, Y. K., Chang, C. T. ve Hong-Cheng Y. L. Z. (2014). The dark side of smartphone usage: Psychological traits, copulsive behavior and technostress. Computers in Human Behavior, 31, 373-383. doi:10.1016/j.chb.2013.10.047.
• Liu, C. F., Cheng, T. J. ve Chen, C. T. (2019). Exploring the factors that influence physician technostress from using mobile electronic medical records. Informatics for Health & Social Care, 44(1), 92-104. doi:10.1080/17538157.2017.1364250.
• Lopez-Fernandez, O., Kuss, D. J., Romo, L., Morvan, Y., Kern, L., Graziani, P., ... ve Billieux, J. (2017). Self-Reported dependence on mobile phones in young adults: A European cross-cultural empirical survey. Journal of Behavioral Addictions, 6(2), 168-177. doi:10.1556/2006.6.2017.020.
• McGowan, J., Gardner, D. ve Fletcher, R. (2006). Positive and negative affective outcomes of occupational stress. New Zealand Journal of Psychology, 35(2), 92-98.
• Mcilroy, D., Sadler, C. ve Boojawon, N. (2007). Computerphobia and computer self-efficacy: Their association with undergraduates' use of university computer facilities. Computers in Human Behavior, 23(3), 1285-1299. doi:10.1016/j.chb.2004.12.004.
• Meier, S. T. (1985). Computer aversion. Computers in Human Behavior, 1(2), 171-179.
• Milliyet Gazetesi (28 Ocak 2019). Cepten İlk Alo 25 Yılı Devirdi. Kaynak: http://milliyet.com.tr/ekonomi servisi. Erişim Tarihi: 06 Mart 2020.
• Ni, X., Yan, H., Chen S. ve Liu Z. (2009). Factors influencing internet addiction in a sample of freshmen university students in Chinia. CyberPsychology & Behavior, 12(3), 327-330. doi:10.1089/cpb.2008.0321.
• O'Connor, S. S., Shain, L. L., Whitehill, J. M., ve Ebel B. E. (2017). Measuring a conceptual model of the relationship between compulsive cell phone use, in-vehicle cell phone use, and motor vehicle crash. Accident Analysis and Prevention, 99, 372-378. doi:10.1016/j.aap.2016.12.016.
• Öztürk, U. C. (2015). Bağlantıda Kalmak ya da kalmamak işte tüm korku bu: İnternetsiz kalma korkusu ve örgütsel yansımaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 629-638.
• Panova T. ve Carbonell X. (2018). Is smartphone addiction really an addiction? Journal of Behavioral Addictions, 7(2), 252–259. doi:10.1556/2006.7.2018.49.
• Pourrazavi, S., Allahverdipour, H., Asghari, M. ve Matlabi, H. (2014). A socio-cognitve inquiry of excessive mobile phone use. Asian Journal of Psychiatry, 10, 84-89. doi:10.1016/j.ajp.2014.02.009.
• Ragu-Nathan, T. S., Tarafdar, M., Ragu-Nathan, B. S. ve Tu. Q. (2008). The consequences for technostres end users in organizations: Conceptual Development and empirical validation. Information Systems Research, 19(4), 417-433. doi:10.1287/isre.1070.0165.
• Rivard, S. ve Lapointe, L. (2012). Information technology implementers' responses to user resistance: Nature and effects. MIS Quarterly, 36(3), 897-920.
• Saadé, R. G. ve Kira D. (2009). Computer anxiety in e-learning: The effect of computer efficacy. Journal of Information Technology Education Research, 8(1), 177-191.
• Sáinz, M. ve López-Sáez, M. (2010). Gender differences in computer attitidues and the choice of technology-related occupains in a sample of secondary students in Spain. Computers & Education, 54(2), 578-587. doi:10.1016/j.compedu.2009.09.007.
• Salanova, M. Llorens, S. ve Cifre, E. (2013). The dark side of technologies: Technostress among users of information and communication technologies. International Journal of Psychology, 48(3), 422-436. doi:10.1080/00207594.2012.680460.
• Sami, L. K. ve Pangannaiah, N. B. (2006). Technostress: A literature survey on the effect of information technology on library users. Library Review, 55(7), 429-439. doi:10.1108/00242530610682146.
• Schumacher, P. ve Morahan-Martin, J. (2001). Gender, internet and computer attitudes and experiences. Computers in Human Behavior, 17(1), 95-110.
• Selye, H. (1950). Stress and the general adaptation syndrome. British Medical Journal, 17, 1383-1392.
• Selye, H. (1956). The Life of Stress. New York: McGraw-Hill Book Company.
• Shahibi, M. S. ve Aziz, F. A. (2017). The effect of psychological traits, compulsive behavior and techno stress on smartphone usage. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(8), 842-855. doi:10.6007/IJARBSS/v7-i8/3302.
• Sinha, C. ve Sinha, R. (2012). Psychological factors of technostress: Empirical evidence from Indian organiztions. International Journal of Research in Management. 2(5), 49-64.
• Şenormancı, Ö., Konkan, R. ve Sungur, M. Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 261-268.
• Takao, M., Takahashi S, ve Kitamura, M. (2009). Addictive personality and problematic mobile phone use. CyberPsychology & Behavior, 12(5), 501-507. doi:10.1089/cpb.2009.0022.
• Taneja, C. (2014). The psychology of excessive celluar phone use. Delhi Psychiatry Journal, 17(2), 448-451.
• Tarafdar, M., D'Arcy, J., Turel, O. ve Gupta, A. (2015). The Dark Side of Information technology. MIT Sloan Managament Review, 56(2), 61-71.
• Tarafdar, M., Tu, Q., Ragu-Nathan, B. S. ve Ragu-Nathan, T. S. (2007). The impact of technostress on role stress and productivity. Journal of Management Information Systems, 24(1), 301-328.
• Tarafdar, M., Tu, Q., Ragu-Nathan, T. S. ve Ragu-Nathan, B. S. (2011). Crossing to the dark side: Examining creators, outcomes, and ınhibitors of technostress. Communications of the ACM, 54(9), 113-120. doi:0.1145/1995376.1995403.
• Taş, İ. (2018). Ergenlerde internet bağımlılığı ve psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 31-41. doi:10.18506/anemon.310973.
• Tu, Q., Tarafdar, M., Ragu-Nathan, T. S. ve Ragu-Nathan, B. S. (2008). Improving end-users satisfaction through techno-stress prevention: Some empirical evidences. Proceedings of the Fourteenth Americas Conference on Information Systems (AMCIS) 236 (August 14th-17th 2008) 1-8.
• Türk Dil Kurumu (TDK). (2020). Kaynak: http://tdk.gov.tr. Erişim Tarihi: 21.02.2020.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019). Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Kaynak: http://www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 21.02.2020.
• Vahedi, Z. ve Saiphoo, A. (2018). The Association between smartphone use, stress and anxiety : A meta analytic review. Stress and Health , 34(3), 347-353. doi:10.1002/smi. 2805.
• Vural, A. B. Z. ve Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yasar University, 5(20), 3348‐3382.
• We Are Social. (2020). Digital, Mobile, and Social Media. Kaynak: https:// wearesocial.com.digital -2020. Erişim Tarihi: 27.02.2020.
• Weil, M. M. ve Rosen, L. D. (1997). Technostress: Coping With Technology@ Work@ Home@ Play. New York: Wiley
• Wolniewicz, C. A., Tiamiyu, M. F., Weeks, J. W. ve Elhai, J. D. (2018). Problematic smartphone use and relations with negative affect, fear of missing out, and fear of negative and positive evaluation. Psychiatry Research, 262, 618-623. doi:10.1016/j..psychres.2017.09.058.
• Yang Z., Asbury, K. ve Griffiths, M. D. (2019). An exploration of problematic smart phone use among Chinese university students: Associations with academic anxiety, academic procrastination, self-regulation and subjective well-being. International Journal of Mental Health and Addiction, 17, 596-614. doi:10.1007/s11469-018-9961-1.
• Yellowlees, P.M. ve Marks S. (2007). Problematic internet use or internet addiction?. Computers in Human Behavior, 23(3), 1447-1453. doi:10.1016/j.chb.2005.05.004.
• Yıldırım, S. ve Kişioğlu, A. N. (2018). Teknolojinin getirdiği yeni hastalıklar: Nomofobi, netlessfobi, fomo. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(4), 473-480. doi:10.17343/sdutfd.380640.
• Yildirim, C., ve Correia, A. P. (2015). Exploring the dimensions of nomophobia: Development and validation of a self-reported questionnaire. Computers in Human Behavior, 49, 130-137. doi:10.1016/j.chb.2015.02.059.
• Young, K. (2009). Internet addiction: Diagnosis and treatment considerations. Journal of Contemporary Psychotherapy, 39(4), 241-246. doi:10.1007/s10879-009-9120-x.
• Young, K. S. (2004). Internet addiction. American Behavioral Scientist, 48(4), 402-415. doi:10.1177/0002764204270278.