A Group of Marble Statuettes in the Ödemiş Museum

Yıl 2014, Sayı: 32, 177 - 196, 19.01.2015

Onur Gülbay

Öz

This study comprises seven statuettes which are today preserved in the depot of the Museum of Ödemiş and which, within the framework of the museum’s renovation works, are planned to be displayed among the museum exhibits in the near future. As part of a study entitled The Stone Artifacts of the Ödemiş Museum, supported by the University of Dokuz Eylül Research Fund and now in the preparatory stages, they are here presented for the first time to the scholarly world. These statuettes consist of one god and goddesses: two Venuses, one Hecate, one Diana, one Aesculapius, one Cybele and a Ceres or Priestess. This study aims to present and date the statuettes by comparing their stylistic, plastic and chronological characteristics with similar examples. Although the head and arm section of Diana, the left hand of the second Venus and the right hand of Cybele and, of Aesculapius, the right hand of and the portion below his ankles are lost, the fact that the statuettes are otherwise intact or completed makes them important from the standpoint of condition1. It is thought that the statuettes were very probably used either in a domestic cult or as votive offerings. They are dated to within the first half of the 2nd or beginning of the 3rd centuries A.D. on the basis of their general workmanship characteristics.

Anahtar Kelimeler

Ödemiş Museum, Marble Statuette, Domestic Cult, Votive Offering

Ödemiş Müzesi’nden Bir Grup Mermer Heykelcik

Öz

Bu çalışma hazırlık aşamasında olduğumuz ve Dokuz Eylül Üniversitesi Araştırma Fonundan destekli Ödemiş Müzesi Taş Eserleri Katalogu başlıklı çalışma kapsamında, ilk defa bilim dünyasına sunulan, bugün Ödemiş Müzesi deposunda korunan ve müze yenileme çalışmaları kapsamında yakın bir gelecekte teşhirde sergilenmesi düşünülen yedi adet heykelciği kapsamaktadır. Bu heykelcikler iki Venus, bir Hekate, bir Diana, bir Aesculapius, bir Kybele ve Ceres ya da Rahibe, tanrı ve tanrıçalarından oluşmaktadır. Bu çalışmayla heykelciklerin stilistik, plastik ve kronolojik özellikleri benzer örneklerle karşılaştırılarak eserlerin tarihlendirilmesi ve tanıtılması amaçlanmaktadır. Eserlerden Diana’nın baş ve kol bölümü, Venus’ün sol eli ile Kybele’nin sağ eli ve Aesculapius’un sağ eli ile ayak bileklerinden sonraki bölümü kayıp olsa da, heykelciklerin sağlam ya da tamamlanmış olmaları eserleri kondisyon anlamında önemli kılmaktadır. Heykelciklerin büyük bir olasılıkla ya ev içi bir kültte, ya da adak sunu olarak kullanıldıkları düşünülmektedir. Genel işçilik özellikleri itibariyle eserler M.S. 2.yy’ın ilk yarısına ya da 3. yy başına tarihlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ödemiş Müzesi, Mermer Heykelcik, Ev Kültü, Adak Sunusu

Kaynakça

• ALBAYRAK, Canan, Anadolu’da Kybele - Attis Kültü 2007, 122 (unpublished master's thesis), Ankara, 2007.
• ALEXANDER, Christine, A Wooden Hekataion of the Hellenistic Period, The Metropolitan Museum of Art Bulletin, Vol. 34, No. 12, 272-274, 1939.
• AYBEK, Serdar, Mehmet Tuna, Mahir Atıcı, İzmir Tarih ve Sanat Müzesi Heykel Kataloğu, fig. 37-38 Ankara 2009.
• BARTMAN, Elizabeth, Ancient Sculptural Copies in Miniature, New York, 31-48, 1992.
• BRAVI, Alessandra, Roman Sculpture in Asia Minor, Proceedings of the International Conference to celebrate the 50th anniversary of the Italian excavations at Hierapolis in Phrygia, held on May 24-26, 2007 in Cavallino(Lecce), “Le immagini negli spazi pubblici di Perge in epoca adrianea”,311, fig.20.7,JRA 80,2008.
• BEAR, Drew Thomas, Afyon Müzesin’de Bir Heykel Definesi, X. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 147-152, Ankara,1992.
• BIEBER, M., A Bronze Statuette in Cincinnati and Its Place in the History of the Asklepios Types, Proceedings of the American Philosophical Society, Vol. 101, No. 1 (Feb. 15, 1957), 70-92. 1957.
• BØGH, Birgitte, Phrygian Background of Kybele Numen, Vol. 54, Fasc. 3, 316-317, 2007. DAŞBACAK, Coşkun, Hecate Cults in Anatolia: Rituals and Dedications in Lagina, (Cult and Sanctuary Through the Ages From the Bronze Age to the Late Antiquity), 16-19 November, Slovakia, 143-148, 2007.
• DANIEL, Robert W., Hekate’s Peplos Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, Band. 72, 278, 1988.
• GUALANDI, Giorgio, Artemis-Hekate Un Problema Di Tipologia Nella Scultura Ellenistica Revue Archéologique, Nouvelle Série, Fasc. 2, 1969, 233-272, 1969.
• HANFMANN, George, M.A. Nancy H. Ramage, Sculpture from Sardis: The Finds Through 1975, Cambridge, 1978.
• HAVELOCK, Christine Mitchell, Archaistic Reliefs of the Hellenistic Period, American Journal of Archaeology, Vol. 68, No. 1, 43-58, 1964.
• HARCUM, G., Cornelia, A Statue of the Type Called the Venus Genetrix in the Royal Ontario Museum, American Journal of Archaeology, Vol. 31, No. 2, 141-152, 1927.
• HUGHES, J. Donald, Artemis: Goddess of Conservation, Forest & Conservation History, Vol. 34, No. 4, 194, 1990.
• HILL, Kent Dorothy, Venus in the Roman East, The Journal of the Walters Art Gallery, Vol. 31/32, 6,12, 1968/1969.
• KOTSANAS, Kostas, The Musical Instruments Of The Ancient Greeks., 2012.
• LANDWEHR, Christa, Die Römischen Skulpturen von Caesarea Mauretaniae, Ideal Plastik I, DAI Band 18, Berlin, 1993.
• MÉTRAUX, Guy P. R., A New Head of Zeus from Sardis Author(s): American Journal of Archaeology Vol. 75, No. 2, 156. 1971.
• MORSINK, Coreen Emmie Rose, The Composition of New MusicInspired by Music Philosophy and Musical Theoretical Writings from Ancient Greece, (unpublished doctoral thesis) London,15, 2013.
• MITROPOULOU, Elpis, Triple Hekate Mainly on Votive Reliefs Coins Gems and Amulets, Athens, 67, fig.24bis, No. 5bis, 1978.
• NAUMANN, Friederike, Die Ikonographie die Kybele in der phrygischen und der griechischen Kunst. Beiheft 28 der Istanbuler Mittelungen, Tübingen, 1983.
• ÖZGAN, Ramazan, Die Skulpturen von Stratonikeia, Asia Minor Studien, Band 32, 48-49, 1999. PENSABENE, Patrizio Roman Sculpture in Asia Minor, Proceedings of the International Conference to celebrate the 50th anniversary of the Italian excavations at Hierapolis in Phrygia, held on May 24-26, 2007 in Cavallino(Lecce), “Su alcuni aspetti produttivi delle “scuole” di scultura di Docimio, Afrodisia e Nicomedia, 37-61, JRA 80, 2008.
• PREISSHOFEN-Kabus, Renate, Die Hellenistische Plastik der Insel Kos, Mitteilungen des Deutschen Archaologischen Instituts, 14. Beiheft der Athenischen Abteilung, 57-63, 1989. ROLLER, Lynn E., The Great Mother at Gordion: The Hellenization of an Anatolian Cult, The Journal of Hellenic Studies, Vol. 111, 128- 143,1991.
• SCHLESINGER, Katherine. The Greek Aulos. London: Methuen & co., ltd.1939.
• SMITH, RRR, Hellensitic Sculpture, London, Thames & Hudson, 2005.
• STIRLING, M. Lea, Pagan Statuettes in Late Antique Corinth: Sculpture from the Panayia Domus, Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens, Vol. 77, No. 1,148,154, 2008. SÖNMEZ, Devrim, Antik Dönemde Anadolu’da Müzik ve Müzik Aletleri, (unpublished master's thesis), Konya, 2008.
• ŞAHİN, N. Eda Akyürek, Anadolu’da Hekate Korpusu ve Çeşitli Müzelerde Hekate Eserleri Üzerine Çalışmalar Bir Ön Rapor, Arkeoloji Sanat 121, 59-62, 2006.
• ŞAHİN, N. Eda Akyürek, Antalya Müzesi’nden İki Hekateion, Adalya, XIV, 2011, 238-241, 2011. ŞAHİN, Mustafa, Taşlıalan Mehmet, Smyrna Agorası Heykeltıraşlık Buluntuları, Olba XVIII, 205, Fig.41-42, 2010.
• ŞİMŞEK, Celal, Roman Sculpture in Asia Minor, Proceedings of the International Conference to celebrate the 50th anniversary of the Italian excavations at Hierapolis in Phrygia, held on May 24-26, 2007 in Cavallino(Lecce), “Sculpture from Laodikeia (Laodicea ad Lycum)”, 340, fig.22.9, JRA 80,2008.
• IŞIK, Fahri, Doğa Ana Kubaba: Tanrıçaların Egede Buluşması, İstanbul 1999. IŞIK, Fahri, Zur Entstehung Phrygischer Felsdenkmäler, Anatolian Studies, Vol. 37, 163-178, 1987.
• İNAN, Jale, Roman Sculpture in Side, Ankara, 1975.
• JANSON, Anthony F., History of Art. 5th edn. London: Thames & Hudson, 1995.
• WEST, M. L., Ancient Greek Music, Oxford, 81, 1992.
• WERTH, N., Hekate. Untersuchungen zur dreigestaltigen Göttin, Antiquitates 37, 2006.