{–(I)p dur-} Yapısı Üzerine Tespitler (Güneybatı Anadolu Ağızları Örneğinde)

Yıl 2023, Sayı: 60, 258 - 268, 31.12.2023

Talat Dinar

Öz

Türkçenin zengin anlatım kabiliyetinin şekillenmesinde tarihsel süreç içerisinde farklı oluşumların varlığı izlenebilmektedir. Bu oluşumlar içerisinde başlangıçta müstakil bir sözcükbirimken zamanla ekleşme, kalıplaşma vb. süreçlerden geçerek dilbilgiselleşmiş unsurlar ayrı bir yer tutmaktadır. Türkçede farklı görevlerde kullanılabilen bu dilbilgiselleşmiş yapıların bazıları araştırmacılar tarafından farklı değerlendirmelere tabi tutulmakta ve bu yapılara farklı işlevler yüklenebilmektedir. Bu çok işlevli yapıya güzel bir örnek {-(I)p dur-}’tır. Zarf-fiil eki {–(I)p} ve turur’un ekleşmiş şeklinin kalıplaşması neticesinde ortaya çıkan {-(I)p dur-} Harezm döneminden günümüze kadar (özellikle Anadolu Ağızlarında) kullanımını devam ettirmektedir. {-(I)p dur-} üzerinde zamansal (geçmiş-şimdiki), görünüşsel, kılınışsal ve yapısal farklı değerlendirmeler mevcuttur. Bu makalede {-(I)p dur-} yapısının tarihsel gelişimi kısaca aktarılarak araştırmacıların {-(I)p dur-} yapısı üzerine değerlendirmelerine yer verilecektir. Ayrıca yapı üzerine günümüzde yaygın olarak kullanımını devam ettirdiği ifade edilen Güneybatı Anadolu ağızlarından seçilen örneklerden hareketle tespitler yapılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Güney Batı Anadolu Ağızları, zaman, kılınış, {–Ip dur-}

Kaynakça

• kaynakça ekleyiniz.