UYDU TEKNOLOJİLERİ VE UYDUYA DAYALI SEYRÜSEFER İLE TÜRKİYE PBN UYGULAMA PLANI

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 35 - 41, 01.03.2018

Gülay Ünal Murat Topçu

Öz

Bu çalışmada uydu ve uzay kavramı hakkında genel bir bilgi verilmiş olup, uzay çalışmalarının kısa tarihçesi ve Türkiye’de uzay çalışmalarının tarihi konuları kısaca sunulmuştur. Uyduların görev yaptıkları alanlar, haberleşme, gözlem, seyrüsefer, meteoroloji, bilimsel ve arama kurtarma amaçlı uydular ana başlıkları altında toplanmıştır. Bilindiği üzere geçmişten günümüze, uçakların hava seyrüseferi faaliyetleri birçok farklı teknoloji veya yöntem kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Yakın geçmişe kadar ve halihazırda ülkemizde vediğer birçok ülkede geleneksel olarak da ifade edilebilecek olan yer temelli seyrüsefer yardımcı sistemleri (VOR, NDB, DME, ILS vs. gibi) yardımıyla hava seyrüsefer hizmeti sağlanmaktadır. Ancak, uçak borda aletlerindeki ve uydu teknolojilerinde gelişmeler ile yer temelli seyrüsefer yardımcılarının konuşlanması ve elektromanyetik yayın performanslarının sağlıklı bir şekilde yapılmasını kısıtlayan çevresel etkiler, doğal ve yapay manialar ile diğer coğrafi koşullar göz önünde bulundurulduğunda hem hava sahasının daha etkin ve verimli kullanılması hem de uçuş emniyetinin arttırılması amacıyla PBN (Performance Based Navigation) uygulamalarının yaygınlaştırılması zaruriyet arz etmektedir. Bu amaçla, öncelikle PBN’in tam olarak tüm paydaşlar tarafından detaylı bir şekilde bilinmesi, fizibilite analizinin yapılarak hangi havaalanlarında kullanılması gerektiği ile ne gibi ekonomik ve uçuş emniyetini arttırıcı etkilerinin olduğunun net olarak ortaya konulması ve uçuşun hangi aşamalarında uygulanması gerektiğine dair bir yol haritası ortaya konulması ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu çalışmada, yukarıda bahsedilen gerekliliklere, hava yollarının ihtiyaçlarına ve hava seyrüsefer hizmetlerinin gelecekte alacakları şekle istinaden öncelikle PBN kavramı ve gereklilikleri derinlemesine incelenerek ICAO’nun Doc 9613 numaralı “Performance Based Navigation Manual” dokumanı doğrultusunda Ülkemizin bu kapsamda izlemesi gereken adımlara ve planlamalara yer verilecektir

Anahtar Kelimeler

Uydu, uzay, GPS, GNSS, PBN, Anten, Frekans

SATELLITE TECHNOLOGY, PERFORMANCE-BASED NAVIGATION AND TURKEY PBN IMPLEMENTATION PLAN

Öz

In this study, a general information about satellite and space concept is given, brief history of space studies and history of space studies in Turkey are briefly presented. The areas in which they are working are gathered under the headings of satellites for communication, observation, navigation, meteorology, scientific and search and rescue.As it is known, daily air navigation activities of airplanes are carried out using many different technologies or methods. Until recently, air navigation services have been provided with the help of ground-based navigational aids (VOR, NDB, DME, ILS etc.) which can be traditionally expressed in many countries in our country. However, improvements in airplane equipment and satellite technology, as well as the deployment of ground-based navigational aids and the environmental impacts that restrict the performance of electromagnetic broadcast performance, natural and artificial mania and other geographical conditions, are both more effective and efficient use of the airspace, (Performance Based Navigation) applications in order to increase the number of applications. To this end, firstly PBN is known in detail by all stakeholders, the feasibility analysis should be made at which airports, what economic and flight safety enhancing effects should be clearly stated, and a roadmap should be made as to the phases at which the flight should be implemented It has become necessary. In this study, the abovementioned requirements will be dealt with in depth with regard to the needs of air routes and the future of air navigation services, and the steps and plans to follow in this context of ICAO's Doc 9613 "Performance Based Navigation Manual" in this document

Anahtar Kelimeler

Satellite, space, GPS, GNSS, PBN, Antenna, Frequency

Kaynakça

• Aydın, Ö. (2006). Uydu haberleşme sistemleri ve savunmada kullanımı, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Ed. Bomes, O. (2009). Directorate of defence studies, Air power-UAVs: The wider context, Royal air force.
• Ferit, M. ve Akyol, Y. (2004). İnsansız hava aracı sistemlerinin dünyadaki gelişimi ve uygulamalar, Kayseri V. Havacılık Sempozyumu, 234-239, Kayseri.
• International Civil Aviation Organization (ICAO) Doc 9613, Performance – Based Navigation (PBN) Manual, 3. Baskı, 2008.
• International Civil Aviation Organization (ICAO) Doc 9997, Performance – Based Navigation (PBN) Operational Approval Manual, 1. Baskı, 2013.
• STM, 2015. Uydu Tabanlı Yaklaşma Sistemleri – Teknoloji ve Pazar Değerlendirme Raporu, Ankara, Türkiye
• TMMOB Makina Mühendisleri Odası. (2009). Türkiye’nin Teknolojilerinin Ürün Haline Dönüştürülmesi, V. Ulusal Uçak, Havacılık ve Uzay Mühendisliği Kurultayı, Eskişehir. İhtiyaçları ve Uzay
• Topcu, M. (2017). Türkiye Uydu Haberleşme Sistemlerindeki Gelişmeler ve GPS Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• V. UHUK, 2009. Türkiye’nin Uydu İhtiyaçları ve Uzay Dönüştürülmesi, V. Ulusal Uçak, Havacılık ve Uzay Mühendisliği Kurultayı, Eskişehir. Haline Uzay haberleşme sistemleri. http://yukselenyildizim.blogspot.com.tr/2011/06/ uzay-haberlesme- (Erişim Tarihi: Haziran 2013)
• Vardar, U. (2010). Gelişen uzay sistemleri, uydu teknolojileri ve TSK’da askeri uydu kullanımının incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hava Harp Okulu Komutanlığı, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü, İstanbul.
• http://usl.itu.edu.tr/tr/itupsat1-hakkinda-ayrintili- bilgi.php (Erişim Tarihi: 19 Mayıs 2015) http://www.uzay.tubitak.gov.tr/tubitakUzay/tr/about/ history.asp (Erişim Tarihi: 27 Mayıs 2013)