Comprehensive and Accessible City Models on the Example of the Practices and Policies of the Cities That Received the European Accessible City Award: Proposals for Kocaeli

Yıl 2024, Sayı: 5 - ERİŞİLEBİLİRLİK, 99 - 116, 31.01.2024

Yasemin Bozkurt Özyalçın

Öz

Urbanization is one of the most crucial issues of 21th century in every aspect. Just as urban space includes architectural construct, it is also carrier and reflective factor of political, social and hierarchical construction. Modern cities are a phenomenon that shape gaining of basic human rights particularly, every aspect of global development. The rapid adaptation and gaining functionality of urban construction style are expected depending upon changing of human needs, population, socioeconomic order. Accessibility approach is used as an expression style of multi-dimensional urban construction. Accessibility states a comprehensive urban conception which offer to ensure equal access to opportunities for all, increase urban welfare and attain the basic human rights. New expectations and needs whi- ch come into existence with increasing population of cities, accelerating of migration flow, increasing of income level oblige to be constituted new urban policy and actions. An accessible city ensures improving of life quality for a large propensity of population with adding elders and children to disabled population. This study analyzes the accessible city and universal city concepts in a large perspective. The main purpose of this study is to discuss new approaches about accessible and inclusive cities and make a case study by presenting of cities which have been successful in accessibility. In this case study, the cities which received EU Access City Award firstly organized in 2011 have been selected as the sample. The data which are obtained from accessibility practices have been coded and categorized according to similarities and differences. It has been observed that accessibility practices are not same in all cities and vary with the conditions of the cities and their approach to disability. The similarities in cities are high in the categories of transportation, inclusive policies, digital services. The differences of cities have increased in the categories of awareness against discrimination, housing and increasing participation and typical practices have taken place. Proposals for Kocaeli have been developed by looking at accessibility policies and practices of twelve cities which have won prize until today.

Anahtar Kelimeler

EU Access City Awards, Urban Accessibility, Accessibility, Accessible Cities, Barrier-Free Cities, Inclusive Cities

Proje Numarası

8

Avrupa Erişilebilir Şehir Ödülü Alan Şehirlerin Eylem ve Politikaları Örnekliğinde Kapsamlı ve Erişilebilir Şehir Modelleri: Kocaeli İçin Öneriler

Öz

Kentleşme her yönüyle 21. yy’ın önemli küresel meselelerinden biridir. Kentsel mekân mimari yapılanmayı içerdiği gibi politik, sosyal ve hiyerarşik yapılanmanın da yansıtıcı ve taşıyıcı unsuru olmaktadır. Modern şehirler, temel insan haklarının kazanılması başta olmak üzere küresel kalkınmanın her yönünü şekillendiren bir olgudur. İnsan ihtiyaçlarının, nüfusun, sosyoekonomik düzenin değişmesine bağlı olarak kentsel yapılaşma biçiminin de hızla uyum sağlaması ve işlevsellik kazanması beklenmektedir. Çok boyutlu kentsel yapılanmanın bir ifade biçimi olarak erişilebilirlik yaklaşımı kullanılmaktadır. Erişilebilirlik herkesin fırsatlara eşit erişiminin sağlanması, kentsel refahın artırılması, kentlerin temel insan haklarının kazanılması noktasında geniş imkanlar sunan kapsamlı bir kent anlayışını ifade etmektedir. Şehirlerin nüfusunun artması, göç hareketliliğin hızlanması, gelir düzeyinin artmasıyla oluşan yeni beklenti ve ihtiyaçlar yeni kentsel politika ve eylemler oluşturulmasını zorunlu kılmaktadır. Erişilebilir bir şehir, engelli nüfusa, yaşlı ve çocukların da dahil edilmesiyle nüfusun büyük bir kısmı için yaşam kalitesinin artışını sağlamaktadır. Bu çalışmada erişilebilir şehir ve kapsamlı şehir kavramları geniş bir perspektifte incelenmektedir. Çalışmanın temel amacı erişilebilir ve kapsayıcı şehirler hakkındaki yeni yaklaşımları ele almak ve erişilebilirlikte başarı göstermiş şehirlerin deneyimlerini sunarak bir vaka analizi yapmaktır. Bu vaka çalışmasında 2011 yılında ilk kez düzenlenen Avrupa Erişilebilir Şehir Ödülü alan şehirler başarılı örnekler olarak seçilmiştir. Bu şehirlerin erişilebilirlik uygulama ve politikalarından elde edilen veriler benzerlik ve farklılıklarına göre kodlanmış ardından kategorize edilmiştir. Erişilebilirlik uygulamalarının tüm şehirlerde benzer olmadığı, şehirlerin şartlarına, engelliliğe yaklaşımına göre farklılık gösterdiği görülmüştür. Ulaşım, kapsayıcı politikalar ve dijital hizmet kategorilerinde şehirlerde benzerlikler yüksektir. Ayrımcılığa karşı farkındalık, barınma ve katılımı arttırma kategorilerinde ise şehirlerin farklılıkları artmış, özgün uygulamalar yer almıştır. Günümüze kadar ödül almış 12 şehrin erişilebilirlik politika ve uygulamalarından yola çıkılarak Kocaeli ili için öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Erişilebilir Şehir Ödülleri, Kentsel Erişilebilirlik, Erişilebilirlik, Erişilebilir Şehir, Engelsiz Şehir, Kapsayıcı Şehirler

Proje Numarası

8

Kaynakça

• AGE. (2021). Jönköping in Sweden wins 2021 access city award. AGE Platform Europe towards a Sociaty for all Ages. htt- ps://www.age-platform.eu/jonkoping-in-sweden-wins-2021-ac- cess-city-award/
• BerlinOnline. (2022). Accessibility in Berlin. The official web- sites of Berlin.
• Bıçkı, D., Yetkin Şale, H., & Ak, D. (2016). Herken için erişilebilir kentler: Muğla örneği. International Journal of Social Science, 51, 449-470.
• Chester Council. (2023). Chester city centre access guide. A guide for diabled people. www.cheshirewestandchester.gov.uk.
• Çakır Sümer, G. (2015). “Engelsiz Şehir” Kavramı Açısından Malatya. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 22(1). https://web.s.ebsco- host.com/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=0&sid=a8740a81-9ad- c-4d27-b279-fc80d6537b14%40redis.
• Deniz, M. ve Üzülmez, M. (2023). Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Okullara Erişebilirlik Analizi: Gümüşhane Şehri. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 210-223.