Solid Waste Evaluation from Blue Footprint Components in Smart City Transformations: Kocaeli City Case

Yıl 2025, Sayı: 8 ÇEVRE, 163 - 172, 05.02.2025

Zeynep Özdamar , Rümeysa Kiraci , Mahnaz Gümrükçüoğlu Yiğit

Öz

The acceleration of urbanization and industrial development brings about environmental degradation in modern cities. Despite various efforts to address and prevent these environmental problems in urban areas, cities are increasingly losing harmony with natural ecosystems. In this context, ecological footprint analyses are of critical importance for ensuring urban sustainability and transferring natural resources to future generations. Recently, "Smart City" applications have come to the forefront to optimize the environmental sustainability of cities. For this transformation to be successfully achieved, integrated information systems related to key urban functions such as water management, waste systems, infrastructure services, health, security, environmental protection, energy efficiency, and transportation need to be developed. These information systems serve as a fundamental building block for cities to realize their smart city transformation. In smart cities, assessments of the blue footprint and yellow footprint are essential. This study focuses on blue footprint evaluations, one of the important indicators of smart city transformation. In this context, waste footprint evaluations, a component of the blue footprint for the city of Kocaeli, have been examined for the year 2023. The study aims to contribute to identifying Kocaeli's blue footprint profile and serve as a reference in developing urban waste management strategies.

Anahtar Kelimeler

Blue footprint, Smart City, Solid waste, Kocaeli

Akıllı Şehir Dönüşümlerinde Mavi Ayak İzi Bileşenlerinden Katı Atıklar İçin Bir Değerlendirme: Kocaeli İli Örneği

Öz

Kentleşme ve endüstriyel gelişimin hızlanması, modern şehirlerde çevresel bozulmayı beraberinde getirmektedir. Kentsel alanlarda bu çevre problemlerinin çözümü ve önlenmesi için gerçekleştirilen çeşitli uygulamalara rağmen, şehirler doğal ekosistemlerle olan uyumunu giderek yitirmektedir. Bu bağlamda, kentsel sürdürülebilirliğin sağlanması ve doğal kaynakların gelecek nesillere aktarılması için ekolojik ayak izi analizleri kritik bir öneme sahiptir. Son dönemde, şehirlerin çevresel sürdürülebilirliğini optimize etmek amacıyla "Akıllı Şehir" uygulamaları ön plana çıkmaktadır. Bu dönüşümün başarıyla gerçekleştirilebilmesi için su yönetimi, atık sistemleri, altyapı hizmetleri, sağlık, güvenlik, çevre koruma, enerji verimliliği ve ulaşım gibi temel kentsel fonksiyonlara ilişkin entegre bilgi sistemlerinin oluşturulması gerekmektedir. Bu bilgi sistemleri, şehirlerin akıllı şehir dönüşümünü gerçekleştirmesi için temel bir yapı taşı oluşturmaktadır. Akıllı şehir özelliklerine sahip şehirlerde, mavi ayak izi ve sarı ayak izi değerlendirmelerinin yapılması gerekmektedir. Çalışmada, akıllı şehir değişiminin önemli göstergelerinden olan mavi ayak izi değerlendirmelerine odaklanılmıştır. Bu kapsamda, Kocaeli şehrine ait mavi ayak izi bileşenlerinden biri olan atık ayak izi değerlendirmeleri 2023 yılı için ele alınmıştır. Araştırmanın, Kocaeli'nin mavi ayak izi profilinin belirlenmesine katkı sağlarken, kentsel atık yönetimi stratejilerinin geliştirilmesinde de referans niteliği taşıması hedeflenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akıllı Şehir, Mavi ayak izi, Katı atık, Kocaeli

Kaynakça

• Cömertler, S., & Cömertler, N. (2021). Akıllı Kentlerde Çevresel, Sosyal ve Ekonomik Sürdürülebilirlik, Kopenhag Örneği. Journal of Architectural Sciences and Applications, 6(1), 317-333.
• Dal, M., & Özdemır, Y. (2020). Dijital Çağda Neden Bir Kent Sürdürülebilir Akıllı Şehir Olmalıdır. Uluslararası Doğu Anadolu Fen Mühendislik ve Tasarım Dergisi, 2(2), 205-215.
• Gülbaz, S., & Alhan, C. M. K. (2018). Mavi Şehirler: Su ve Atık ile Avrupa Akıllı Şehir Stratejisinin Entegrasyonu: Mavi ve Sarı Ayak İzi Kavramlarının İstanbul İçin Uygulaması. Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi, 9(1), 581-590.
• Hamurcu, A.U. (2023). Akıllı Şehirler ve Sürdürülebilir Kentsel Dönüşüm. Çevre Şehir ve İklim Dergisi, 2(4), 70-95.
• Kaya, H. E., & Susan, A. T. (2020). Sürdürülebilir Bir Kentleşme Yaklaşımı Olarak, Ekolojik Planlama ve Eko-Kentler. İdealkent, 11(30), 909-937.
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, (2023). Faaliyet Raporu. https:// www.kocaeli.bel.tr/faaliyet-raporlari.html (Erişim tarihi: 15.11.2024)
• Kocaeli Valiliği, (2024). Kocaeli Ekonomisinde Sanayinin Yeri, http://www.kocaeli.gov.tr/kocaeli-ekonomisinde-sanayinin-yeri (Erişim tarihi: 15.11.2024)
• Kolukısaoğlu, M., Maçin, K. E., & Demir, İ. (2018). Katı Atık Toplama Sıklığının Toplama-Taşıma Maliyetine Etkisi. Artıbilim: Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1(1), 46-56.
• Koop, S. H., & van Leeuwen, C. J. (2015). Application of the Improved City Blueprint Framework in 45 Municipalities and Regions. Water Resources Management, 29, 4629-4647.
• Koop, S. H., & Van Leeuwen, C. J. (2017). The Challenges of Water, Waste and Climate Change in Cities. Environment, Development and Sustainability, 19(2), 385-418.
• KWR Institute (2016). Blue Cities: Everything Revolves Around The City, https://www.kwrwater.nl/en/actueel/blue-cities-everyt- hing-revolves-around-the-city/ (Erişim tarihi: 12.11.2024)
• Nohutçu, A., & Akpınar, A. (2022). Türkiye’de Yerel Yönetimler Akıllı Şehirler İçin Ne Kadar Hazır: Politika Belgeleri Üzerinden Bir İnceleme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (48), 1-21.
• Rahmasary, A. N., Robert, S., Chang, I. S., Jing, W., Park, J., Bluemling, B.& van Leeuwen, K. (2019). Overcoming the Challenges of Water, Waste and Climate Change in Asian Cities. Environmental management, 63, 520-535.
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Kocaeli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü , (2024). Kocaeli, Demografik Yapı, https://kocaeli.tarimorman.gov.tr/ Menu/24/Demografik-Yapi (Erişim tarihi: 15.11.2024)
• TÜİK, (2023). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, htt- ps://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit- Sistemi-Sonuclari-2023-49684(Erişim tarihi: 15.11.2024)
• Uçar, A., Negiz, N., & Şemşit, S. (2017). Avrupa Birliği Akilli Kent Uygulamalari ve Türkiye’deki Yansimalari. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (Kayfor 15 Özel Sayısı), 1785-1798.
• Van Leeuwen, C. J., Koop, S. H., & Sjerps, R. M. A. (2016). City Blueprints: Baseline Assessments of Water Management and Climate Change in 45 Cities. Environment, Development and Sustainability, 18, 1113-1128.
• Yılmaz, A. M., Niyaz, Ö., & Tomar, O. (2021). Türkiye’deki Tüketicilerin Katı Atıkların Geri Dönüşümü Konusundaki Bilinç Düzeylerinin ve Farkındalıklarının Belirlenmesi. COMU Journal of Agriculture Faculty, 9(2), 379-392.