AKARYAKIT KAÇAKÇILIĞIYLA MÜCADELEDE TEKNİK VE İDARİ YÖNTEM OLARAK ULUSAL MARKER

Yıl 2020, Sayı: 43, 283 - 314, 15.07.2020

Doğan Gedik

Öz

Ülkemizde akaryakıt kaçakçılığı mücadele edilmesi gereken önemli bir sorun olduğundan, dolaşımda olan akaryakıtın, petrol piyasasına yasal yollardan girip girmediğinin tespit edilerek, kaçak ve standart dışı ürün satışının önlenmesi amacıyla 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun 18 inci maddesi ile Petrol Piyasasında Ulusal Marker Uygulamasına İlişkin Yönetmelik uyarınca ulusal marker uygulaması 01/01/2007 tarihinde başlamıştır. Ulusal marker uygulamasının ilk zamanlarında yaşanan bazı teknik zorluklara rağmen, sonraki süreçte yapılan iyileştirmeler ve ilgili kurumlar ile sektörün çabaları sonucunda uygulamadaki sorunlar büyük ölçüde aşılarak olumlu bir noktaya gelinmiş ve  petrol piyasasında en önemli denetim araçlarından biri olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ulusal marker,, denetim,, suç,, kabahat.

National Marker as a Technical and Administrative Tool in Fighting Oil Smuggling

Öz

In Turkey, oil smuggling is an important problem that needs to be tackled. To ascertain whether the oil in circulation entered the country by lawful means and to prevent smuggled and non-standard oil from being sold, a national marker was adopted on 1 January 2007. This was done pursuant to art. 18 of the 5015 numbered Act on the Oil Market and the Regulation on the Application of the National Marker in the Oil Market. While there have been technical difficulties in the beginning, over time improvements were made and thanks to the efforts of the relevant authorities and the sector, they have been to a large extent overcome. It has now become one of the most important tools of control in the oil market.

Anahtar Kelimeler

National marker,, control,, crime,, misdemeanor.

Kaynakça

• ALTINDAĞ, Samet, 5015 Sayılı Petrol Piyasası Kanunu Çerçevesinde İdari Yaptırımlar ve Yargısal Denetimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2016.
• ASLAN, İ.Yılmaz, Enerji Hukuku Cilt 2: Petrol Piyasasında Rekabet ve Regülasyon, Ankara 2008.
• ATAY, Hakan, Akaryakıt Kaçakçılığı İle Mücadele Getirilmiş Yeni Yöntem: Ulusal Marker (www.eleletemizturkiye.com/2/files/assets/basic-html/page2.html, son erişim tarihi:04/08/2017).
• AYAZ, Bilal, Türk Petrol Piyasası Düzeninde Kabahatler Ve Yaptırımları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya 2019.
• BALCI, Murat, Petrol Kaçakçılığı Suçları ve Petrol Piyasası Kanununda Düzenlenen Kabahatler, Ankara 2010.
• DEMİRCİOĞLU, Mustafa Yaşar, Petrol Ürünleri Piyasasında Devlet Kontrolü ve İdari Müdahaleler, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya 2010.
• EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KAÇAKÇILIK VE ORGANİZE SUÇLARLA MÜCADELE DAİRE BAŞKANLIĞI, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele 2007 Raporu, Ankara Şubat 2008. (KOM 2007 Raporu)
• EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KAÇAKÇILIK VE ORGANİZE SUÇLARLA MÜCADELE DAİRE BAŞKANLIĞI, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele 2018 Raporu, Ankara Şubat 2019 ( www.egm.gov.tr, erişim 20/01/2020). (KOM 2018 Raporu)
• ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU, Petrol Piyasası Sektör Raporu 2013
• (http://www.epdk.org.tr/TR/Dokumanlar/Petrol/YayinlarRaporlar/Yillik, son erişim tarihi:14/04/2020).
• ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU, Ulusal Marker İle İşaretleme Kılavuzu, (http://www.epdk.org.tr/TR/ Dokuman/8008, son erişim: 03/03/2020).
• ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşların Amaç ve Faaliyetleri, Ankara 2013.
• ERTEKİN, Rafet, Akaryakıt Ekonomisi, Gümrük Ticaret Dergisi, Cilt 5, Sayı:14, 2018.
• GEDİK, Doğan, 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na Göre Akaryakıt Kaçakçılığı Suçları, Ankara 2018.
• GÖREN, Ahmet Ceyhan, Türkiye’de Ulusal Marker Uygulaması: 10. Yıl, Kalkınmada Anahtar Verimlilik Dergisi, Ocak 2016, Yıl 28, Sayı: 325 Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü, 2015 Faaliyet Raporu (2016 yılında yayınlanmıştır).
• İBİŞ, Mehmet, Türkiye’de Ulusal Marker Uygulamaları, Enerji Uzmanları Derneği Yayını, Ankara 2018.
• JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI 2018 YILI FAALİYET RAPORU (https://www.jandarma.gov.tr, erişim 20/01/2020).
• KAYIKÇI, Mehmet Suat, Petrol Piyasası Hukuku, İstanbul 2015.
• KIL, İlker Fatih, Normatif Hukuk Bağlamında Akaryakıt Piyasası, Enerji Piyasası Bülteni, Kasım 2009, Sayı:9.
• KİLER, Vahit, Akaryakıt Kokar Yakıt Olmasın,. www.eleletemizturkiye.com/2/files/assets/basic-html/page2.html, son erişim tarihi:03/03/2020.
• METİN, Erol Seyfi/KUMBAROĞLU, Gürkan, “Impacts of Regulatory Transformation Processes to the Downstream Oil Market in Turkey”, International Journal of Energy Economics and Policy, 2018, 8(3), s.141-149.
• ÖZKAN, Ahmet Fatih, Türkiye›de Enerji Sektörüne İlişkin 10 Temel Sorun Alanı, Rekabet Dergisi, C.11, Sayı: 2, Nisan 2010.
• REKABET KURUMU 1. DAİRE BAŞKANLIĞI, Akaryakıt Sektör Raporu ( İsmail Atalay Yolcu/Çiğdem Ünal/Harun Gündüz), Ankara 2008.
• TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, Akaryakıt Kaçakçılığının Ekonomiye, İnsan ve Çevre Sağlığına Verdiği Zararın Araştırılarak Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu Raporu (10/238), 2005.
• YAŞAR, Rauf Fırat, Akaryakıt Kaçakçılığına Karşı Mücadelede Ulusal Markerin Yeri, Uzman Gözüyle Enerji Dergisi, Mayıs - Haziran 2018, Sayı: 7