Üç Kuğu türünün (Cygnus sp.) Türkiye'deki popülasyon durumu ve yayılışları

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 190, 24 - 30, 27.01.2022

Kalender Arıkan , Levent Turan , Muharrem Karakaya

Öz

Çalışmada Türkiye’deki üç Kuğu türünün (Cygnus olor, Cygnus cygnus, Cygnus columbianus), populasyon büyüklüğü, statüsü ve dağılımı değerlendirilmiştir. Gözlemler yazarlar tarafından 2009-2019 yılları arasında üç farklı sulak alanda gerçekleştirilmiş ve açık erişim tabanlarında 1945-2021 yılları arasındaki raporlar ve yayınlar üç Kuğu türü için taranmıştır. Çalışmada kış sezonu boyunca, Kuğu türlerinin Trakya, Göller Bölgesi ve Karadeniz’de, düzenli ve yüksek sayılarda yayılışı olduğu tespit edilmiştir. Diğer gözlem lokasyonlarında düzensiz ve düşük sayılarda görülmüşlerdir. 1945-2021 yılları arasında Kuğu (Cygnus olor) 67, Ötücü kuğu (Cygnus cygnus) 46 ve Küçük kuğu ise 26 farklı lokasyonda görülmüştür. Bu lokasyonlardan Trakya Bölgesi en büyük kışlama ve üreme populasyonuna sahiptir. Çalışmanın sonuçlarına göre, türlerin kışlama populasyonları dalgalanma göstermektedir. Üç en kalabalık kışlama populasyonu 13000 bireyle 2010 yılında Meriç Deltasında kaydedilmiştir. Üç türden yalnızca Kuğu (Cygnus olor) yerlidir ve üç farklı alanda 10 çift ile üremektedir. Ötücü kuğu (Cygnus cygnus) kış ziyaretçisidir ve iki farklı alanda baharda düzensiz olarak görüşmüştür. Küçük kuğu (Cygnus columbianus) ise özellikle kış ortasında daha çok olmak üzere kışın gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Popülasyon, kuğu, yayılış, Türkiye

Kaynakça

• Arıkan K and Turan SL (2011) The Importance of Gala Lake National Park (Edirne/TR) for European Population of Three Swan (Cygnus sp.) Species. VI. International Symposium on Ecology and Environmental Problems. Antalya, Turkey.
• BirdLife International (2022) IUCN Red List for birds. Downloaded from http://www.birdlife.org on 04/01/2022.
• Birdlife International. 2022. Mute Swan Species Fact Sheet. http://datazone.birdlife.org/species/factsheet/mute-swan-cygnus-olor/text
• Birdlife International. 2022. Whooper Swan Species Fact Sheet. http://datazone.birdlife.org/species/factsheet/whooper-swan-cygnus-cygnus/text
• Birdlife International. 2012. Tundra Swan Species Fact Sheet. http://datazone.birdlife.org/species/factsheet/tundra-swan-cygnus-columbianus/text
• IUCN. 2022. Whooper Swan, The IUCN Red List of Threatened Species. https://www.iucnredlist.org/species/22679856/85965262.
• IUCN. 2022. Tundra Swan, The IUCN Red List of Threatened Species. https://www.iucnredlist.org/species/22679862/166191206.
• IUCN. 2022. Mute Swan, The IUCN Red List of Threatened Species. https://www.iucnredlist.org/species/22679839/166189862
• Kirwan GM, Martins RP, Eken G, Davidson P (1998) Checklist of the Birds of Turkey. Sandgrouse Supplement, 1:1-29.
• Kirwan GM, Özen M, Kurt B, Martins RP (2003) Turkey Bird Report 1997 – 2011, Sandgrouse, 25. 1: 8-31.
• Kiziroğlu İ (2009) The Pocket Book for Birds of Turkey, Ankamat Press, Ankara.
• Kiziroğlu İ (2008) The Red Databook for Bird of Turkey, Desen Press, Ankara.
• Mundkur T, Nagy S (2012) Waterbird Population Estimates, Wetlands International.
• Toygar, Türkiye Kuş Gözlem Ağı (2012) https://groups.yahoo.com/neo/groups/toygar/info
• Turan SL and Arıkan K (2011) Hatay ve Risk Altındaki Göçmen Kuşlar. II. Türkiye Sulak Alanlar Kongresi. Kırşehir, Turkey.
• Wetlands International. (2016) Waterbird Population Estimates. Available at: wpe.wetlands.org.
• Wetland International/Cygnus columbianus (Tundra Swan) - bewickii, Western Siberia & NE Europe/North-west Europe (2022) http://wpe.wetlands.org/view/1612
• Wetland International/Cygnus olor (Mute Swan) - Black Sea (2022) http://wpe.wetlands.org/view/1471
• Wetland International/Cygnus cygnus (Whooper Swan) - Black Sea (2022) http://wpe.wetlands.org/view/1554