BibTex RIS Kaynak Göster

Tiyatromuzda Epik ve Absürd Uyarlamalarda Düşünsel Tasarım ve Üretilen Görme Biçimi Üstüne Eleştirel Bir Okuma Modeli

Yıl 2009, Cilt: 28 Sayı: 28, 91 - 116, 01.08.2009

Fakiye Özsoysal

https://doi.org/10.1501/TAD_0000000231

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • Ahıska, Meltem. Radyonun Sihirli Kapısı – Garbiyatçılık ve Politik Öz- nellik. İstanbul: Metis Yayınları, 2005.
  • Akan, Mehmet. Toplu Oyunları 1. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 1993.
  • Beckett, Samuel. Godot’yu Beklerken. Çev.: Hasan Anamur, İstanbul: Can Yayınları, 1990.
  • Boal, Augusto. Ezilenlerin Tiyatrosu. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Ya- yınları, 2. basım, 2008.
  • Brecht, Bertolt. Bütün Oyunları-Cilt 3, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, Brecht, Bertolt. Bütün Oyunları-Cilt 11. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, Esslin, Martin. Absürd Tiyatro. Ankara: Dost Kitabevi, 1999.
  • Frisch, Max. Günlükler 1946-1949. Çev.: Dilman Mradoğlu, İstanbul:
  • Yapı Kredi Yayınları, 2008.
  • Frisch, Max. Biedermann ile Kundakçılar. Çev.: Hasan Kuruyazıcı, İstan- bul: Multilingual Yayınları, 2000.
  • Göle, Nilüfer. Melez Desenler. İstanbul: Metis Yayınları, 2.basım, 2002.
  • Gürbilek, Nurdan. Kör Ayna, Kayıp Şark. İstanbul: Metis Yayınları, 2.ba- sım, 2007.
  • Gürbilek, Nurdan. Yer Değiştiren Gölge. İstanbul: Metis Yayınları, 1995.
  • Hikmet, Nazım. Oyunlar-4. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
  • İpşiroğlu, Zehra. “Uyarlama Yaratıcılık/Nazım Hikmet’in ‘Tartüf’ü”, Nazım Hikmet’in Tiyatrosu. İstanbul: Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı Ya- yınları, 1996.
  • İpşiroğlu, Zehra. 2000’li Yıllara Doğru Tiyatro. İstanbul: Mitos Boyut Ya- yınları, 1998.
  • İpşiroğlu, Zehra. Pinokyo Kral Übü’nün Ülkesinde. İstanbul: Papirüs Yayınları, 2003.
  • İpşiroğlu, Zehra. Tiyatroda Devrim. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2000.
  • İpşiroğlu, Zehra. Tiyatroda Kültürlerarası Etkileşim. İstanbul: Mitos Bo- yut Yayınları, 2008.
  • Jarry,Alfred. Kral Übü. Çev.: Asaf Çiyiltepe, İstanbul: Arena Yayıncılık, J.B.P. Moliére. Tartüf- Le Tartüffe. Çev.: Şehsuvar Aktaş, Ayşe Selen, Çetin Sarıkartal, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2008
  • J.B.P.Moliére. Tartüffe. Çev.: Orhan Veli Kanık, Ankara: Milli Eğitim Ba- kanlığı Yayınları, 1944.
  • ‘Mehmet Akan’la Söyleşi’. Mimesis Tiyatro Araştırma ve Çeviri Dergisi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, Sayı 6, 1997.
  • Ökten, Nazlı. “Atatürkçü Olmak Ya da Olmamak”, Sen Benim Kim Oldu- ğumu Biliyor Musun? Toplumsal Yaşamda Kimlik İzdüşümleri. Editör: Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Hil Yayınları, 2008. fakiye özsoysal •

TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ

Yıl 2009, Cilt: 28 Sayı: 28, 91 - 116, 01.08.2009

Fakiye Özsoysal

https://doi.org/10.1501/TAD_0000000231

Öz

Bu çalışma, tiyatromuzda 1950 sonrası oyun yazımında Batı Avrupa tiyatrosundan
etkilenerek yazılan uyarlamalar üstüne eleştirel bir okuma
modeli ve dramaturji önerileri sunma amacını taşımaktadır. Çalışmada,
J.B.P.Moliere, A.Jerry, B.Brecht, S.Beckett, M.Frisch’in oyunlarından
yapılan epik türdeki uyarlamalar temel örnekler olarak alınmakta, uyarlamalarda
kaynak metinle olan düşünsel alış verişin düzeyi, ortaya çıkan
sorunlar ve nedenleri karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Seçilen uyarlama
oyunlar, tiyatromuzda yeni bir Türk tiyatrosu dili ve izleyicisi yaratma
çabasının yanı sıra otoriter bir sosyo-politik yapılanmayla hesaplaşma
amacını da taşıyan oyunlardır. Uyarlamaların görünen niyetinden ayrı olarak,
iç işleyişinde ortaya koyduğu düşünme biçiminin ne derece de seçenek
bir bakış oluşturduğunun araştırılması süregelen düşünce kalıplarının
sahne üzerinde yeniden üretilmemesi için önem taşımaktadır. Metinlerin
incelenmesinde, yerleşik anlatı kalıpları ve geleneksel halk tiyatrosu ögelerinin
uyarlama oyun yazımı üzerine etkisi araştırılmakta, uyarlamaların
okur/izleyiciyle kurduğu iletişim tasarısının kaynak metinden ayrılan yönü
bulgulanmakta ve uyarlamalarda kaynak metnin ülkemiz şartlarına uygun
hale getirilmesi çabasının ürettiği görme/düşünme biçiminin ne olduğu
sorgulanmaktadır. Bu görme/düşünme biçimindeki toplumsal tezahürümüzün “Garbiyatçı Fantazi” kavramıyla olan ilişkisi disiplinler arası bir
okumayla tartışılmakta ve dramaturji önerileri de bu noktadan hareketle
oluşturulmaktadır.

Kaynakça

  • Ahıska, Meltem. Radyonun Sihirli Kapısı – Garbiyatçılık ve Politik Öz- nellik. İstanbul: Metis Yayınları, 2005.
  • Akan, Mehmet. Toplu Oyunları 1. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 1993.
  • Beckett, Samuel. Godot’yu Beklerken. Çev.: Hasan Anamur, İstanbul: Can Yayınları, 1990.
  • Boal, Augusto. Ezilenlerin Tiyatrosu. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Ya- yınları, 2. basım, 2008.
  • Brecht, Bertolt. Bütün Oyunları-Cilt 3, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, Brecht, Bertolt. Bütün Oyunları-Cilt 11. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, Esslin, Martin. Absürd Tiyatro. Ankara: Dost Kitabevi, 1999.
  • Frisch, Max. Günlükler 1946-1949. Çev.: Dilman Mradoğlu, İstanbul:
  • Yapı Kredi Yayınları, 2008.
  • Frisch, Max. Biedermann ile Kundakçılar. Çev.: Hasan Kuruyazıcı, İstan- bul: Multilingual Yayınları, 2000.
  • Göle, Nilüfer. Melez Desenler. İstanbul: Metis Yayınları, 2.basım, 2002.
  • Gürbilek, Nurdan. Kör Ayna, Kayıp Şark. İstanbul: Metis Yayınları, 2.ba- sım, 2007.
  • Gürbilek, Nurdan. Yer Değiştiren Gölge. İstanbul: Metis Yayınları, 1995.
  • Hikmet, Nazım. Oyunlar-4. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
  • İpşiroğlu, Zehra. “Uyarlama Yaratıcılık/Nazım Hikmet’in ‘Tartüf’ü”, Nazım Hikmet’in Tiyatrosu. İstanbul: Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Vakfı Ya- yınları, 1996.
  • İpşiroğlu, Zehra. 2000’li Yıllara Doğru Tiyatro. İstanbul: Mitos Boyut Ya- yınları, 1998.
  • İpşiroğlu, Zehra. Pinokyo Kral Übü’nün Ülkesinde. İstanbul: Papirüs Yayınları, 2003.
  • İpşiroğlu, Zehra. Tiyatroda Devrim. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2000.
  • İpşiroğlu, Zehra. Tiyatroda Kültürlerarası Etkileşim. İstanbul: Mitos Bo- yut Yayınları, 2008.
  • Jarry,Alfred. Kral Übü. Çev.: Asaf Çiyiltepe, İstanbul: Arena Yayıncılık, J.B.P. Moliére. Tartüf- Le Tartüffe. Çev.: Şehsuvar Aktaş, Ayşe Selen, Çetin Sarıkartal, İstanbul: Mitos Boyut Yayınları, 2008
  • J.B.P.Moliére. Tartüffe. Çev.: Orhan Veli Kanık, Ankara: Milli Eğitim Ba- kanlığı Yayınları, 1944.
  • ‘Mehmet Akan’la Söyleşi’. Mimesis Tiyatro Araştırma ve Çeviri Dergisi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, Sayı 6, 1997.
  • Ökten, Nazlı. “Atatürkçü Olmak Ya da Olmamak”, Sen Benim Kim Oldu- ğumu Biliyor Musun? Toplumsal Yaşamda Kimlik İzdüşümleri. Editör: Hülya Uğur Tanrıöver, İstanbul: Hil Yayınları, 2008. fakiye özsoysal •
Toplam 21 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Fakiye Özsoysal Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ağustos 2009
Yayımlandığı Sayı Yıl 2009 Cilt: 28 Sayı: 28

Kaynak Göster

APA Özsoysal, F. (2009). TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 28(28), 91-116. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000231
AMA Özsoysal F. TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. Ağustos 2009;28(28):91-116. doi:10.1501/TAD_0000000231
Chicago Özsoysal, Fakiye. “TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 28, sy. 28 (Ağustos 2009): 91-116. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000231.
EndNote Özsoysal F (01 Ağustos 2009) TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 28 28 91–116.
IEEE F. Özsoysal, “TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ”, Tiyatro Araştırmaları Dergisi, c. 28, sy. 28, ss. 91–116, 2009, doi: 10.1501/TAD_0000000231.
ISNAD Özsoysal, Fakiye. “TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi 28/28 (Ağustos 2009), 91-116. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000231.
JAMA Özsoysal F. TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 2009;28:91–116.
MLA Özsoysal, Fakiye. “TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ”. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, c. 28, sy. 28, 2009, ss. 91-116, doi:10.1501/TAD_0000000231.
Vancouver Özsoysal F. TİYATROMUZDA EPİK VE ABSÜRD UYARLAMALARDA DÜŞÜNSEL TASARIM VE ÜRETİLEN GÖRME BİÇİMİ ÜSTÜNE ELEŞTİREL BİR OKUMA MODELİ. Tiyatro Araştırmaları Dergisi. 2009;28(28):91-116.