Taşköprülüzâde Ahmed Efendi’nin Müfredat Yazımına katkısı Bağlamında Manzûme Âdâbi’l-bahs ve’l-münâzara li-Taşköprî-zâde

Yıl 2023, Sayı: 11, 119 - 147, 15.07.2023

Berra Kepekci

Öz

ÖZET: Bu makalede İlmi-i Münazara alanında medrese metinleri kaleme alan Taşköprülüzâde’nin (ö. 1561) Manzûme Âdâbu’l-Bahs ve’l-Münâzara li-Taşköprî-zâde eseri ele alınacaktır. Eser, ezberi kolaylaştırmak amacıyla nazım türünde ilm-i münâzaranın konusunun ve ilkelerinin ele alındığı bir medrese metnidir. Ayrıca Manzûme Âdâbu’l-Bahs ve’l-Münâzara li-Taşköprî-zâde eserinin tanıtımı, tahkiki ve tercümesi sunulacak. Yazma kütüphanelerinde künye olarak yer alan fakat klasik biyografik eserlerde bahsedilmeyen Manzûme, Âdâbu’l-bahs ve’l-münâzara Risâlesi’ndeki üslup ve kelimeler karşılaştırılarak değerlendirmeye yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Taşköprülüzâde Ahmed Efendi, Âdâbu’l-Bahs ve’l-Münâzara, Manzûm, İlm-i Münâzara

Ṭāškubrī’zādas poetisches Werk mit dem Titel Manzûme Âdâbu'l-Bahs ve'l-Münâzara li-Taşköprî-zâde

Öz

ARTİKELÜBERSİCHT: In diesem Artikel geht es um Ṭāškubrī’zādas poetisches Werk mit dem Titel Manzûme Âdâbu'l-Bahs ve'l-Münâzara li-Taşköprî-zâde. Das Werk ist ein Madrasatext, in dem das Thema und die Prinzipien der wissenschaftlichen Debatte (ilm-i münâzara) in Versen geschrieben sind, um das Auswendiglernen zu erleichtern. Darüber hinaus wird die Beschreibung, Kritische Edition und Übersetzung von Manzûme Âdâbu'l-Bahs ve'l-Münâzara li-Taşköprî-zâde präsentiert. Das Werk, dessen Name als Quelle in den Handschriftenbibliotheken enthalten ist aber in klassischen biografischen Werken nicht erwähnt wird, wird nach Stil und Wortwahle vergleichend bewertet.

Anahtar Kelimeler

Ṭāškubrī’zāda Aḥmad Afandī, Ādāb al-baḥṯ wa-, der osmanischen Madrasa, Argumentationstheorie, Debatte

Kaynakça

• Referans1 Emiroğlu, İbrahim, “Cedel Nedir?”, Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: XII, 1999, s. 17-37.
• Referans2 Karabela, Mehmet, “Cedel ile Burhân Arasında: İbn Tufeyl’in Hayy b. Yakzân Adlı Eseri Üzerinden Klasik Dönem Sonrası İslam Düşünce Tarihini Okumak”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 54: 2, s. 77-93.
• Referans3 https://muhur.yek.gov.tr/muhur/yekmu0037 (14.07.2022)
• Referans4 Pehlivan, Necmettin, Şemsuddin Muhammed b. Eşref es-Semerkandî’nin “Kıstâsu’l-Efkâr fî Tahkîki’l-Esrâr” Adlı Eserinin Tahkîki, Tercümesi ve Değerlendirmesi, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2010.
• Referans5 Taşköprülüzâde Külliyatı – 6 Mantık Risaleleri Taşkörîzâde Ahmet Efendi, Tahkik ve Tercüme: B. Kepekci, M. Özturan, H. Kuşlu, edit: İ. Fazlıoğlu, İ. H. Üçer, İstanbul Medeniyet Üniv. Yayınları, s. 13-53.