Türk Edebiyatında Tarihî Romanlar Üzerine Yapılmış Tezler

Yıl 2006, Sayı: 8, 575 - 584, 01.09.2006

Zeki Taştan

Öz

Türk edebiyatında tarihî romanın ilk örneklerini Tanzimat’tan sonra görmeye başlarız.
Namık Kemal’in Cezmi’si (1883) ve Ahmet Midhat Efendi’nin bazı romanları türün
ilk örnekleridir. Konuyla ilgili bilimsel çalışmalar ise Cezmi’nin yayımlanmasının üzerinden
uzun bir zaman geçtikten sonra ortaya çıkar. Türk edebiyatında tarihî roman
konusunda ilk doktora tezi 1990’da Hülya Argunşah tarafından yapılır. İkinci doktora
tezi Zeki Taştan tarafından hazırlanmıştır. Taştan, bu çalışmada, 1871-1950 yılları arasında yayımlanmış 81 tarihî romanın özetini verdikten sonra romanları, zaman, kişiler,
mekân ve bakış açısı noktalarından inceler. Bu konuda daha sonra yaklaşık 25 yüksek
lisans tezi hazırlanmıştır. Bu tezlerden bazısı konuyla ilgili müstakil çalışmalar bazısı
da tarihî roman yazarları hakkında yapılan spesifik çalışmalardır. Ancak Türk edebiyatında
pek çok tarihî romancı ve yüzlerce tarihî roman olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda
bu çalışmaların tatmin edici olmadığını söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Tarihî Roman, Namık Kemal, Ahmet Midhat Efendi, Kemal Tahir, Cezmi

Dissertations on the Historical Novels in Turkish Literature

Öz

The first samples of the historical novel in Turkish literature were produced after the
Turkish Renaissance as exemplified by Namık Kemal’s Cezmi (1883) and some of the
novels of Ahmet Midhat Efendi. The scientific dissertations on the ‘historical novels’,
on the other hand, appeared much later than the publication of Cezmi. The first dissertation
on the historical novels in Turkish Literature was conducted by Hülya Argunşah
in 1990. This was followed by the work of Zeki Taştan, who analyzed these novels
with respect to time, setting, characterization, and point of view in addition to
providing the summary of eighty-one historical novels published between 1871 and
1950. Since then, an approximate number of twenty-five MA theses have been conducted.
While some of these works are specific studies focusing on the writers of the
historical novels, some others are separate ones related to the field. However, when
the existence of many historical novelists and hundreds of historical novels is taken
into consideration, the distance taken in the field appears insufficient.

Anahtar Kelimeler

Historical Novel, Namık Kemal, Ahmet Midhat Efendi, Kemal Tahir, Cezmi

Kaynakça

• Argunşah (Eraydın), Hülya, “Türk Edebiyatında Tarihî Roman (Türk Tarihi İle İlgili)”, Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, 1990.
• Can, Esat “Milli Mücadele Romanında İç Cephe”, Doktora tezi, Trakya Üniversitesi, 1998.
• Çalık, Ethem, “Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Hayatı, Sanatı ve Eserleri”, Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, 1993.
• Doğu, Ahmet, “Cumhuriyet Devri Türk Romanında İttihat ve Terakki”, Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, 1997.
• Erdoğan, Seyfi, “Bekir Büyükarkın’ın Hayatı ve Eserleri”, Yüksek Lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, 1999.
• Fedai (Durmaz), Özlem, “Kemal Tahir’in Romanlarında Tarih ve Toplum”, Yüksek Lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1998.
• Gerçek, Şenel, “Türk Romanında Tarihin Yeniden Kurgulanışı”, Yüksek Lisans tezi, Bo- ğaziçi Üniversitesi, 1998.
• Işıksalan, Nilay, “Kemal Tahir’in Tarihî Romanları Üzerine Bir İnceleme”, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, 1990.
• Kaptan, Mehmet Saim, “Tarihî Romanımız açısından Türklerin Anadolu’ya Yerleşmesi (1071-1345)”, Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, 1988.
• Karaca, İsmail, “Türk Edebiyatında Tarihî Romanlar (Türk Tarihi İle İlgili, 1851- 1960)”, Doktora tezi, 3 cilt, 2005.
• Karataş, Cengiz, “Türk Romanında Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Sürecine Yaklaşım”, Yüksek Lisans tezi, Ankara Üniversitesi, 2003.
• Kaya, Muharrem, “Romanımızda Türk Destanlarının Devamı”, Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, 1999.
• Kıymaz, Ahmet, “1928-1946 Arası Yayımlanan Türk Romanlarında Dünya Savaşları, Milli Mücadele ve Ağrı Dağı İsyanı’nın Yansıma Biçimleri ile Belgesellik Özellikleri”, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, 2001.
• Moldatayev, Kanat, “Feridun Fazıl Tülbentçi’nin Tarihî Romanları”, Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, 2002.
• Özer, Mehmet, “İzmir Gazeteleri (1923-1950)’ndeki Milli Mücadele Romanları Üzerinde Bir Araştırma”, Doktora tezi, Ege Üniversitesi, 1995.
• Öztürk, Aysel, “Tarih Öğretiminde Tarihî Romanların Kullanılması”, Gazi Üniversitesi, Yüksek Lisans tezi, 2002.
• Öztürk, Nermin, “Tarihî Romanlar ve XIX. Yüzyılda Yazılmış Üç Tarihî Romanın Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans tezi, Gazi Üniversitesi, 1992.
• Şener (Ekşioğlu), Arzu, “Kurtuluş Savaşı’mızın Toplumsal Romanımıza Yansımaları”, Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, 1999.
• Taştan, Zeki, “Türk Edebiyatında Tarihî Romanlar (Türk Tarihi İle İlgili, 1871-1950)”, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, 2 cilt, 2000.
• Topdemir, Ramazan, “Konusunu Türk Edebiyatından Alan Tarihi Romanlar (1961- 1970)”, 2 cilt, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, 2005.
• Yazıcıoğlu, Nuray, “Atilla İlhan’ın Romanlarında İttihat ve Terakki”, Yüksek Lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, 1998.
• Zengin, Nesrin, “Gençlik Edebiyatı ve Eğitim Değerleri Açısından Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Dünkü Türkiye Dizisindeki Tarihî Romanlarının İncelenmesi”, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, 2000.