ADAPTATION OF SUMMER RAPE (Brassica napus ssp. oleifera L.) VARIETIES TO CONDITIONS OF ANKARA

Yıl 1999, Cilt: 8 Sayı: 1-2, - , 01.06.1999

Dilek Başalma

Öz

This research was carried out in 1997-1998 at the experimental field of Field Crops' Department, Faculty of Agriculture, University of Ankara. Eight summer rapeseed cultivars (Briol, Pactol, Westar, Spok, Gora, Jumbo, Lambada and Tiger) were used to study plant height, number of axillarry branche on main stem, number of pods on main stems, number of seed per pod, pod length, 1000 seed weight, seed yield and oil ratio. According to the results of average of 1997-1998; the highest plant height (125.5 cm) was determined in cv. Spok and the highest number of axillarry branches (7.99) on main stem, the highest number of pods (56.31) on main stem and the highest number of seed per pod were from cv. Pactol, cv. Jumbo, and cv. Lambada, respectively. The highest seed yield (247.43 kg/da) and oil ratio (41.50 %) were in cv. Tiger.

Anahtar Kelimeler

Summer rapeseed ; adaptation; seed yield;oil ratio

YAZLIK KOLZA (Brassica napus ssp. oleifera L.) ÇEŞİTLERİNİN ANKARA KOŞULLARINA ADAPTASYONU

Öz

Bu araştırma, A.Ü.Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlalarında 1997 ve 1998 yıllarında iki yıl süre ile yürütülmüştür. Denemede 8 yazlık kolza çeşidi (Briol, Pactol, Westar, Spok, Gora, Jumbo, Lambada, Tiger) materyal olarak kullanılmıştır. Çalışmada bitki boyu, yan dal sayısı, ana saptaki kapsül sayısı, kapsüldeki tohum sayısı, kapsül boyu, bin tohum ağırlığı, tohum verimleri ve yağ oranları incelenmiştir. İki yıllık ortalama sonuçlara göre; en uzun bitki boyu 125.50 cm ile Spok çeşidinden, en fazla yan dal sayısı 7.99 adet ile Pactol çeşidinden, ana saptaki kapsül sayıları yönünden en yüksek değer 56.31 adet ile Jumbo çeşidinden, en yüksek kapsüldeki tohum sayısı da 28.3 adet ile Lambada çeşidinden elde edilmiştir. Tohum verimleri (247.43 kg/da) ve yağ oranları (% 41.50) yönünden en yüksek değerler Tiger çeşidinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazlık kolza; adaptasyon; tohum verimi; yağ oranı

Kaynakça

• Anonim, 1984. International Seed Testing Association. International Rules For Seed Testing. Seed Sci., Tachnol. 13: 338-341, 493-495.
• Anonim, 1999. Meteroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Aytaç, S., ve N,. Amaş, 1999. Samsun'da Yazlık İki Kolza Çeşidi İçin En Uygun Ekim Zamanı Ve Sıklığın Belirlenmesi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım. 1999. Adana. Cilt.2 Endüstri Bitkileri.S: 76-81.
• Esendal, E., 1991. Erucic Asit İçeriği Düşük, Yemlik Kalitesi Olan Brassica Ve Eruca Sativa Türlerinin Seçimi Üzerinde Araştırmalar. O.M.Ü.Zir. Fak. Araş.Yıllığı. S: 56-59.
• Gür, M., A., 1993. Çukurova Koşullarında Farklı Gübre Dozu Ve Tohumluk Miktarlarının Kolzada Verim Ve Kaliteye Etkisi İle Ön Bitki Değeri Üzerinde Araştırmalar. Çukurova Üniv. Fen Bilimleri Ens. Tarla Bit. Ana Bilim Dalı. Doktora Tezi.(Basılmamış)
• İlbeyi, A., 1984. Bolu Yöresinde Sulu Koşullarda Yetişebilen Yazlık Kolza Çeşitleri. Tarım Orman Ve Köyişleri Bakanlığı. Toprak Su Genel Müdürlüğü Yayınları. No: 108.Rapor No:46. 27s.
• Klassen, A., J., Downey, R., K., and J., J., Capkara., 1987. Westar Summer Rape. Canadian Journal Plant Science. 67(4); Page:491-493.
• Kolsarıcı, Ö.D. Başalma, N. İşler, H. Arıoğlu, A. Gür, E. Olhan ve C, Sağlam, 2000, Türkiye Ziraat Mühendisliği Ve Teknik Kongre, 17 - .1 Ocak 2000 Milli Kütüphane/ Ankara. Sunulu Bildiri 1. Cilt, Sayfa 485 - 504.
• Öğütçü, Z. ve Ö., Kolsarıcı, 1978. Ankara İklim Koşullarında Yetiştirilen Yabancı Kökenli Yazlık Kolza Çeşitlerinin Verim Komponentleri Üzerine Araştırmalar.A.Ü.Z.F. Yıllığı. 78(2). S:521-536.
• Özgüven, M., 1990. Türkiye'de Kolza Tarımı, Potansiyeli Ve Geleceği. Toprak Mahsûlleri Ofisi Yem Hammaddeleri Toplantısı. T.M.O.
• Sağlam, C, ve İ., Atakişi, 1995. A Research On The Adaptation And Yield Of Some Winter And Summer Rape (Brassica napus Ssp. oleifera L.) Grown Under The Ecological Conditions Of The Thrace Region. Türk Alman Araştırıcıları Derneği Sempozyumu. 12-17 Eylül, 1995. Ankara Üniversitesi. Verlag Ulrich E. Grauer-Stuttgart.1995. Page:95-100.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metodları. Toprak Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları. Yayın No: 121, Teknik Yayın No: 56, Ankara.