CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA TARIM KESİMİNE YÖNELİK ÇIKARILAN “ÇİFTÇİ GAZETESİ” HAKKINDA BİR İNCELEME

Yıl 2022, Sayı: 10, 91 - 120, 31.01.2022

Ezgi Aydoğmuş

Öz

Sanayi İnkılabı öncesinde bütün dünya devletlerinde olduğu gibi Osmanlı İmparatorluğu’nda da en önemli ekonomik kaynağın tarım olduğu bilinmektedir. Bu gerçek Cumhuriyet’in ilanından sonra kurulan yeni Türk devleti için de değişmemiş, tarım halihazırdaki önemini korumayı sürdürmüştür. İşte bu nedenle tarımı geliştirmek ve bu sektörden sağlanacak geliri artırmak yeni kurulan devletin birincil hedeflerinden olmuştur. Tarımsal üretimi artırmanın başlıca yollarından birisi, üretici kesimi bilinçlendirme olduğundan Atatürk döneminde her fırsatta bu doğrultuda girişimlerde bulunulmuştur. Bu çalışmada, erken Cumhuriyet döneminde 1927-1928 yıllarında verimli bir coğrafyada yer alan İzmir’de yayımlandığı tespit edilen ve daha önce bir çalışmaya konu olmadığı belirlenen “Çiftçi Gazetesi”nin ulaşılabilen sayıları hakkında bir inceleme yapılacak ve bu sayede tarımsal üretimi artırmak adına tarım kesimine yönelik nelerin anlatılmaya çalışıldığı, ne türden metinlerin gazetede ağırlıklı olarak yer aldığı gün yüzüne çıkartılacaktır. Farklı koleksiyonlardan temin edilen gazete sayıları üzerinden yürütülen bu çalışma ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında takip edilen tarım politikaları içerisinde aracı unsurlardan biri olan basın perspektifi bağlamında ilmi araştırmalara katkıda bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tarım, Atatürk Dönemi, Basın, Çiftçi Gazetesi.

AN INVESTIGATION ON “ÇİFTÇİ NEWSPAPER” WHICH WAS OPENED FOR THE AGRICULTURAL PRODUCERS IN THE FIRST YEARS OF THE REPUBLIC

Öz

It is known that agriculture was the most important economic resource in the Ottoman Empire, as it was in all world states before the Industrial Revolution. This fact did not change for the new Turkish state established after the proclamation of the Republic, and agriculture continued to maintain its current importance. For this reason, developing agriculture and increasing the income of this sector has been one of the primary goals of the newly established state. One of the main ways to increase agricultural production was to raise awareness of producers, and attempts were made in this direction at every opportunity during the Atatürk period. In this study, an examination will be made about the accessible numbers of the “Çiftçi Newspaper”, which was determined to be published in İzmir (a fertile geography), in the early Republican period between 1927-1928 and also was determined not to be the subject of a study before. In this way, it will be revealed what is tried to be explained to the producers in order to increase agricultural production and what kinds of texts are predominantly featured in the newspaper. The study is carried out on the number of newspapers obtained from different collections. Thus, scientific research will be contributed in the context of the perspective of the press, which is one of the intermediary elements in the agricultural policies followed in the first years of the Republic.

Anahtar Kelimeler

Agriculture, Atatürk Period, Press, Çiftçi Newspaper.

Kaynakça

• ARIKAN, Zeki, “Dilde Sadeleşme Akımı ve Köylü Gazetesi”, Kebikeç, S. 4, 1996, ss. 129-148.
• ARIKAN, Zeki, “Köylü Gazetesi ve İşgal”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, C. 1, S. 2, 1988, ss. 187-200.
• AYDOĞMUŞ, Ezgi, Atatürk Dönemi Tarım Politikalarının Balıkesir’deki Uygulamaları (1923-1938), (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, 2017. ELDEM, Vedat, Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1994.
• MENEKŞE, Metin, “Köylü Gazetesi’nin Girit Adası’nda Yaşanan Siyasi ve Sosyal Olaylara Bakışı (1909)”, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 17, Ocak 2019, ss. 163-193.
• ÖKÇÜN, A. Gündüz, Türkiye İktisat Kongresi 1923 – İzmir Haberler – Belgeler- Yorumlar, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, Ankara, 1997.
• ÖZÇELİK, Özer ve TUNCER, Güner, “Atatürk Dönemi Ekonomi Politikaları”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. IX, S. 1, Haziran 2007, ss. 253-266.
• ÖZKAYA, Yücel, Millî Mücadelede Atatürk ve Basın I, Cumhuriyet Yayınları, 2001.
• TOPUZ, Hıfzı, 100 Soruda Türk Basın Tarihi, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1973.
• “Arıcılık”, Çiftçi, S. 54, 5 Temmuz 1928. “Asmanın Tarihi”, Çiftçi, S. 48, 28 Nisan 1928.
• “Asmanın Tarihi”, Çiftçi, S. 49, 8 Mayıs 1928. “Bağcılarımıza Öğüt”, Çiftçi, S. 49, 8 Mayıs 1928.
• “Bağcılık”, Çiftçi, S. 46, 10 Nisan 1928. “Bağlarda Bir Akşam!..” , Çiftçi, S. 46, 10 Nisan 1928.
• “Buğday ziraatında fena otlarla mücadelenin ehemmiyeti ve bunun usulü”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928.
• “Çiftçi”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928. “Çiftçilere çok faydalı bir öğüt”, Çiftçi, S. 46, 10 Nisan 1928.
• “Denizli’de Bağcılar Birliği”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928. “Dünyada neler oluyor”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Dünyada neler oluyor”, Çiftçi, S. 45, 1 Nisan 1928. “Eskişehir’de ilk buğday”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Fasulye nasıl ekilmelidir 1”, Çiftçi, S. 46, 10 Nisan 1928. “Fasulye nasıl ekilmelidir 2”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928.
• “Fasulye nasıl ekilmelidir 3”, Çiftçi, S. 48, 28 Nisan 1928. “Hayvan kıtlığına karşı”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928.
• “Hayvanların tırnakları pek mühimdir”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Hayvanlarınızı aşı ile gençleştirir ve bu suretle de kazancınızı çok artırırsınız”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “İncir ağacının amansız bir haşeresi olan”, Çiftçi, S. 48, 28 Nisan 1928.
• “İncir kurtlarıyla mücadele edelim”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “İncirlerimiz müşterilerini kaybedecek mi?”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Köyde gün batarken”, Çiftçi, S. 45, 1 Nisan 1928. “Mısır buğdayı makinesi”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Münacat”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928. “Pancar müstahsillerine pek mühim ve faydalı öğütler”, Çiftçi, S. 45, 1 Nisan 1928.
• “Sütçülüğümüz ve inekçiliğimiz ne istiyor”, Çiftçi, S. 45, 1 Nisan 1928.
• “Tavukçuluğa dair”, Çiftçi, S. 46, 10 Nisan 1928. “Tavukçuluğa ait”, Çiftçi, S. 51, 28 Mayıs 1928.
• “Tütün Hastalıkları”, Çiftçi, S. 50, 18 Mayıs 1928. “Tütün Hülasası”, Çiftçi, S. 48, 28 Nisan 1928.
• “Tütün Kurtlarından”, Çiftçi, S. 51, 28 Mayıs 1928.
• “Tütüncüler Bankası” ve “Tütüncülük”, Çiftçi, S. 50, 18 Mayıs 1928.
• “Yavrunu okut”, Çiftçi, S. 26, 23 Haziran 1927.
• “Zeytin ağacının en mühim bir sineği”, Çiftçi, S. 54, 5 Temmuz 1928.
• “Zeytinliklerin ilaçlanmaları zamanındayız”, Çiftçi, S. 54, 5 Temmuz 1928.
• “Ziraat Bankaları ve Bağcılarımız”, Çiftçi, S. 48, 28 Nisan 1928. “Ziraatı yükseltmek”, Çiftçi, S. 47, 18 Nisan 1928.