Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

A PRINCIPLE THAT DIRECTING TURKISH FOREIGN POLICY IN THE İNÖNÜ PERIOD FROM THE PERSPECTIVE OF THE AMERICAN PRESS: THE TRUMAN DOCTRINE

Yıl 2023, Sayı: 13, 333 - 354, 01.08.2023

Öz

The Truman Doctrine has been defined by some authorities and historians as a political move that symbolizes the definitive abandonment of the Monroe Doctrine for the United States, which has been in force since 1823 and can be expressed as the USA’s indifference to developments outside its own continent. The doctrine promulgated by President Truman in a speech to Congress on March 12, 1947, was promulgated in order to protect the two Mediterranean countries, Greece and Turkey, which had gone through painful times under totalitarian Soviet pressure, against the aforementioned Soviet regime. The doctrine caused different manifestations in Europe and Turkey, especially in the Soviet Union. The Soviets stated that the economic and military aid that President Truman suggested to Turkey was “imperialist expansion under the guise of philanthropy”, while Europe and especially Turkey frequently expressed their gratitude for the aforementioned aid through official channels. The biggest impact of the Truman doctrine on Turkey is; It was about becoming a member of NATO in 1952 as a final manifestation of the good relations that started with the West as a result of Turkey’s abandonment of its neutrality policy, which it has been pursuing since the end of the World War I. This research article was written to reveal how the proclamation of the Truman Doctrine was approached in the press of the United States, which is considered to be the greatest political and military power of the 20th century. For this, national newspapers published in the USA were examined, thus the subject was tried to be clarified.

Kaynakça

  • “British Bid To U.S. On Turks Foreseen”, The New York Times, 09.03.1947.
  • “Congress Leaders Hope Truman Will Explain Plans to Aid Greece”, The Wall Street Journal, 10.03.1947.
  • “Truman Plans Dual Policy To Meet Russian Expansion”, The New York Times, 11.03.1947.
  • “Loan Appeal To Include Turk Plight”, The Washington Post, 11.03.1947.
  • “Plea To Congress”, The New York Times, 11.07.1947.
  • “Truman to Ask $250 Million Loan To Greece, $150 Million to Turkey”, The Wall Street Journal, 11.03.1947.
  • “Implications of Greek Aid Worry Truman’s Advisers”, The New York Times, 12.03.1947.
  • “‘Loans’ Isn’t the Word”, The Wall Street Journal, 12.03.1947.
  • “New Policy Set Up”, The New York Times, 13.03.1947.
  • “All Governments Face 2 Choices On Way of Life, He Tells Congress”, The Was-hington Post, 13.03.1947.
  • “Soviet Calls U.S., Britain Envoys Home”, The Washington Post, 13.03.1947.
  • “Dismay In London Tempered By Hope”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “Thanks Of Turkey Voiced By Premier”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “The Premier’s Statement”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “Turkish Press Is Jubilant”, The New York Times, 15.03.1947.
  • “Reds Charge U.S. Offer Is ‘Intrusion’”, The Washington Post, 15.03.1947.
  • “Text of Izvestia Editorial On U.S. Aid to Greece, Turkey”, The Washington Post, 15.03.1947.
  • “Truman Disavows U.N., Says Pravda”, The New York Times, 16.03.1947.
  • “Plan for Aid to Greece and Turkey Promised Fast Action in Congress; Eaton May Offer House Bill Today”, The Wall Street Journal, 15.03.1947.
  • “Truman Is Hopeful Of Full Greek Aid By March 31 Limit”, The New York Times, 27.03.1947.
  • “Near East Aid Bill After Final Vote”, The New York Times, 16.05.1947.
  • “Broken Europe”, The New York Times, 18.05.1947.
  • “Close Watch Planned On Our Aid To Greece”, The New York Times, 18.05.1947.
  • “Inonu Cites Turks’ Perils”, The New York Times, 20.05.1947.
  • De Luca, Anthony Rocco, “The Montreux Conference of 1936: A Diplomatic Study of Anglo-Soviet Rivalry at the Turkish Straits”, The Department of History and The Committee on Graduate Studies of Stanford University, Ph.D. Dissertation, 1973.
  • Beschloss, Michael, Our Documents: 100 Milestone Documents From The National Archives, Oxford University Press, 2003.
  • Erkin, Feridun Cemal, Türk-Sovyet İlişkileri ve Boğazlar Meselesi, Başnur Matbaası, Ankara, 1968.
  • Gürün, Kamuran, Dış İlişkiler ve Türk Politikası, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayın Yüksekokulu Basımevi, Ankara, 1983.
  • Gürün, Kamuran, Türk-Sovyet İlişkileri (1920-1953), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1991.
  • Hasanli, Jamil, Stalin and the Turkish Crisis of the Cold War, 1945–1953, Lexington Books, 2011.
  • Hastings Ismay, The first 5 years 1949-1954, Division Diplomatie publique (PDD), 1954.
  • McCullough, David, Truman, Simon & Schuster, 1992.
  • Roberts, Geoffrey, Molotov: Stalin’s Cold Warrior, Potomac Books, 2012.
  • Rozakis, Christos L. and Stagos, Petros N., The Turkish Straits, Martinus Nijhoff Publishers, 1987.
  • Suny, Ronald Grigor, Looking Toward Ararat, Indiana University Press, 1993.
  • Vandov, Dimitır, Atatürk Dönemi Türk-Sovyet İlişkileri, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Yerasimos, Stefanos, Kurtuluş Savaşı’nda Türk-Sovyet İlişkileri, Boyut Kitapları, İstanbul, 2000.
  • Benhür, Çağatay, “Stalin Dönemi Türk-Sovyet İlişkileri”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 15, Konya, 2004.
  • Gasanly, Jamil, “The ‘Turkish Crisis’ Of The Cold War Period And The South Cauca-sian Republics”, The Caucasus & Globalization, Volume: 2, Issue: 4, 2008.
  • Merrill, Dennis, “The Truman Doctrine Containing Communism and Modernity”, Presidential Studies
  • Quarterly, Volume: 36, Issue: 1, 2006.
  • Sarınay, Yusuf, “Türkiye’nin Nato’ya Girişi”, Türkler (Ed. Hasan Cemal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
  • “The Truman Doctrine, 1947”, Office of the Historian, https://history.state.gov/milestones/1945-1952/truman-doctrine, Erişim Tari-hi: 14.02.2023.
  • “The Truman Doctrine’s Significance”, History on the Net, https://www.historyonthenet.com/truman-doctrine-significance, Erişim Tarihi: 14.02.2023.
  • Chris Carter, “7 August 1946: Turkish Straits crisis reaches its climax”, MoneyWeek, https://moneyweek.com/332694/7-august-1946-turkish-straits-crisis-reaches- its climax, Erişim Tarihi: 17.02.2023.

Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini

Yıl 2023, Sayı: 13, 333 - 354, 01.08.2023

Öz

Truman Doktrini, bazı otoriteler ve tarihçiler tarafından 1823’ten bu yana yürürlükte olan ve ABD’nin kendi kıtası dışındaki gelişmelere karşı kayıtsız kalması olarak ifade edilebilecek Monroe Doktrini’nin ABD için kesin olarak terkedilişini simgeleyen politik bir hamle olarak tanımlanmıştır. Başkan Truman tarafından 12 Mart 1947’de Kongre’de yapılan konuşmayla ilan edilen doktrin, totaliter Sovyet baskısı altında sancılı zamanlar geçiren iki Akdeniz ülkesini, Yunanistan ve Türkiye’yi mezkûr Sovyet rejimine karşı korumak maksadıyla ilan edilmiştir. Doktrin, başta Sovyetler olmak üzere Avrupa ve Türkiye’de farklı tezahürlere sebep olmuştur. Sovyetler, Başkan Truman’ın Türkiye’ye yapılmasını önerdiği ekonomik ve askeri yardımın “hayırseverlik kisvesi altındaki emperyalist genişlemesi” olduğunu ifade etmiş, Avrupa ve özellikle Türkiye ise mezkûr yardımdan duyduğu minneti resmi kanallardan sıkça dile getirmiştir. Truman doktrininin Türkiye’ye yönelik en büyük etkisi ise; Türkiye’nin Harb-i Umumi’nin bitişinden bu yana sürdürdüğü tarafsızlık politikasından vazgeçmesi neticesinde Batı’yla başlayan iyi ilişkilerinin nihai bir tezahürü olarak 1952 yılında NATO’ya üye olması hususunda olmuştur. Bu araştırma makalesi, 20. yüzyılın en büyük siyasi ve askeri gücü olarak kabul edilen Amerika Birleşik Devletleri’nin basınında Truman Doktrini’nin ilanına nasıl yaklaşıldığını ortaya koymak amacıyla kaleme alınmıştır. Bunun için Amerika’da yayın yapan ulusal çaptaki gazeteler irdelenmiş, böylelikle konu aydınlatılmaya çalışılmıştır.

Kaynakça

  • “British Bid To U.S. On Turks Foreseen”, The New York Times, 09.03.1947.
  • “Congress Leaders Hope Truman Will Explain Plans to Aid Greece”, The Wall Street Journal, 10.03.1947.
  • “Truman Plans Dual Policy To Meet Russian Expansion”, The New York Times, 11.03.1947.
  • “Loan Appeal To Include Turk Plight”, The Washington Post, 11.03.1947.
  • “Plea To Congress”, The New York Times, 11.07.1947.
  • “Truman to Ask $250 Million Loan To Greece, $150 Million to Turkey”, The Wall Street Journal, 11.03.1947.
  • “Implications of Greek Aid Worry Truman’s Advisers”, The New York Times, 12.03.1947.
  • “‘Loans’ Isn’t the Word”, The Wall Street Journal, 12.03.1947.
  • “New Policy Set Up”, The New York Times, 13.03.1947.
  • “All Governments Face 2 Choices On Way of Life, He Tells Congress”, The Was-hington Post, 13.03.1947.
  • “Soviet Calls U.S., Britain Envoys Home”, The Washington Post, 13.03.1947.
  • “Dismay In London Tempered By Hope”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “Thanks Of Turkey Voiced By Premier”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “The Premier’s Statement”, The New York Times, 14.03.1947.
  • “Turkish Press Is Jubilant”, The New York Times, 15.03.1947.
  • “Reds Charge U.S. Offer Is ‘Intrusion’”, The Washington Post, 15.03.1947.
  • “Text of Izvestia Editorial On U.S. Aid to Greece, Turkey”, The Washington Post, 15.03.1947.
  • “Truman Disavows U.N., Says Pravda”, The New York Times, 16.03.1947.
  • “Plan for Aid to Greece and Turkey Promised Fast Action in Congress; Eaton May Offer House Bill Today”, The Wall Street Journal, 15.03.1947.
  • “Truman Is Hopeful Of Full Greek Aid By March 31 Limit”, The New York Times, 27.03.1947.
  • “Near East Aid Bill After Final Vote”, The New York Times, 16.05.1947.
  • “Broken Europe”, The New York Times, 18.05.1947.
  • “Close Watch Planned On Our Aid To Greece”, The New York Times, 18.05.1947.
  • “Inonu Cites Turks’ Perils”, The New York Times, 20.05.1947.
  • De Luca, Anthony Rocco, “The Montreux Conference of 1936: A Diplomatic Study of Anglo-Soviet Rivalry at the Turkish Straits”, The Department of History and The Committee on Graduate Studies of Stanford University, Ph.D. Dissertation, 1973.
  • Beschloss, Michael, Our Documents: 100 Milestone Documents From The National Archives, Oxford University Press, 2003.
  • Erkin, Feridun Cemal, Türk-Sovyet İlişkileri ve Boğazlar Meselesi, Başnur Matbaası, Ankara, 1968.
  • Gürün, Kamuran, Dış İlişkiler ve Türk Politikası, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayın Yüksekokulu Basımevi, Ankara, 1983.
  • Gürün, Kamuran, Türk-Sovyet İlişkileri (1920-1953), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1991.
  • Hasanli, Jamil, Stalin and the Turkish Crisis of the Cold War, 1945–1953, Lexington Books, 2011.
  • Hastings Ismay, The first 5 years 1949-1954, Division Diplomatie publique (PDD), 1954.
  • McCullough, David, Truman, Simon & Schuster, 1992.
  • Roberts, Geoffrey, Molotov: Stalin’s Cold Warrior, Potomac Books, 2012.
  • Rozakis, Christos L. and Stagos, Petros N., The Turkish Straits, Martinus Nijhoff Publishers, 1987.
  • Suny, Ronald Grigor, Looking Toward Ararat, Indiana University Press, 1993.
  • Vandov, Dimitır, Atatürk Dönemi Türk-Sovyet İlişkileri, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2014.
  • Yerasimos, Stefanos, Kurtuluş Savaşı’nda Türk-Sovyet İlişkileri, Boyut Kitapları, İstanbul, 2000.
  • Benhür, Çağatay, “Stalin Dönemi Türk-Sovyet İlişkileri”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 15, Konya, 2004.
  • Gasanly, Jamil, “The ‘Turkish Crisis’ Of The Cold War Period And The South Cauca-sian Republics”, The Caucasus & Globalization, Volume: 2, Issue: 4, 2008.
  • Merrill, Dennis, “The Truman Doctrine Containing Communism and Modernity”, Presidential Studies
  • Quarterly, Volume: 36, Issue: 1, 2006.
  • Sarınay, Yusuf, “Türkiye’nin Nato’ya Girişi”, Türkler (Ed. Hasan Cemal Güzel, Kemal Çiçek, Salim Koca), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002.
  • “The Truman Doctrine, 1947”, Office of the Historian, https://history.state.gov/milestones/1945-1952/truman-doctrine, Erişim Tari-hi: 14.02.2023.
  • “The Truman Doctrine’s Significance”, History on the Net, https://www.historyonthenet.com/truman-doctrine-significance, Erişim Tarihi: 14.02.2023.
  • Chris Carter, “7 August 1946: Turkish Straits crisis reaches its climax”, MoneyWeek, https://moneyweek.com/332694/7-august-1946-turkish-straits-crisis-reaches- its climax, Erişim Tarihi: 17.02.2023.
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Cengizhan Halaçlı 0000-0002-8233-5765

Yayımlanma Tarihi 1 Ağustos 2023
Gönderilme Tarihi 27 Mart 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 13

Kaynak Göster

APA Halaçlı, C. (2023). Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini. Tarih Ve Günce(13), 333-354.
AMA Halaçlı C. Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini. Tarih ve Günce. Ağustos 2023;(13):333-354.
Chicago Halaçlı, Cengizhan. “Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini”. Tarih Ve Günce, sy. 13 (Ağustos 2023): 333-54.
EndNote Halaçlı C (01 Ağustos 2023) Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini. Tarih ve Günce 13 333–354.
IEEE C. Halaçlı, “Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini”, Tarih ve Günce, sy. 13, ss. 333–354, Ağustos 2023.
ISNAD Halaçlı, Cengizhan. “Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini”. Tarih ve Günce 13 (Ağustos 2023), 333-354.
JAMA Halaçlı C. Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini. Tarih ve Günce. 2023;:333–354.
MLA Halaçlı, Cengizhan. “Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini”. Tarih Ve Günce, sy. 13, 2023, ss. 333-54.
Vancouver Halaçlı C. Amerikan Basınının Gözünden İnönü Dönemi Türk Dış Politikasına Yön Veren Bir İlke: Truman Doktrini. Tarih ve Günce. 2023(13):333-54.

Yayının Türü: Uluslararası Akademik Hakemli-Altı Ayda Bir Yayınlanır