Türkiye’de Hibe Destekli Anıza Ekim Makinası Edinme Durumu

Yıl 2017, Cilt: 13 Sayı: 3, 163 - 170, 26.12.2017

Yasemin Vurarak Ahmet Çıkman Hilal Yılmaz Orhan Kara

Öz

Endüstriyel
tarım uygulamalarının, insan sağlığı ve çevre, kırsal yoksulluk, iklim
değişikliği, su kısıtı, toprak yapısı ve girdi/enerji fiyatları üzerine olumsuz
etkileri koruyucu toprak işleme ve doğrudan ekim uygulamalarının sürdürülebilir
tarımda popüler bir konu olarak ele alınmasında etkili olmuştur. Dünya geneline
bakıldığında 157 milyon hektar alanda koruyucu tarım uygulamaları yapıldığı
bilinmektedir. Türkiye’de konu ile ilgili uygulamalar son yıllarda hız kazanmış
olmasına rağmen istenen düzeyde değildir. Türkiye de koruyucu tarım
uygulamalarını artırmak amacıyla 2007 yılından beri bazı tarımsal destekleme
programları uygulanmaktadır. Bu programlarda, verimi artırırken insan ve çevre
sağlığına zarar vermeden, üreticilerin üretim girdi maliyetlerini azaltmak, yeni
teknolojilerin kullanımını artırmak öncelikli hedef olarak belirlenmiştir.

Bu
çalışmada, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının %50 hibe destek programı
kapsamında edinilen “Anıza Ekim Makinası” ile ilgili 2011-2015 yılları
arasındaki değişimler, iller bazında incelenmiştir. İnceleme sonunda, Türkiye
geneli anıza ekim makinası varlığının %68.23’ünün hibe desteği ile edinildiği,
ancak hibe desteği programı aracılığı ile alınan tüm tarım makinaları içinde anıza
ekim makinasına ait payın %0.29 oranında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anıza
ekim makinasının 2011-2015 yılları arasında değişim oranının en yüksek Denizli
ilinde olduğu, bunu Konya, Nevşehir ve Adıyaman illerinin takip ettiği
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Anıza ekim makinası, hibe destekleri, koruyucu toprak işleme

Kaynakça

• Anonim, 2017. Tarım Reform Genel Müdürlüğü Envanter Kayıtları, 2007-2015 Yılları İl Bazında Hibe Tutarı Kayıtları.
• Bilgili, E., S., Aykanat, Y., Vurarak, 2015. Adana İli Koşullarında Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekime Bir Bakış.
• 8. Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim Çalıştayı, 21-22 Mayıs 2015, Çukurova Üni., Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü, Adana, Bildiri Kitabı, 30-50.
• Çelik, A., 2015. Türkiye de Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekimin Yaygınlaştırılması İçin Atılması Gereken Adımlar. 8. Koruyucu Toprak İşleme ve Doğrudan Ekim Çalıştayı, 21-22 Mayıs 2015, Çukurova Üni., Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü, Adana, Bildiri Kitabı, 17-29.
• Derpsch, R., 2008. No-tillage and Conservation Agriculture: A Progress Report. No-Till Farming Systems. World Association of Soil and Water Conservation Special Publication N: 3, p: 7.
• Doğan, O., 2011. Türkiye de Erozyon Sorunu Nedenleri ve Çözüm Önerileri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 137: 61-69. Mutchler, C. K., J.D., Greer, 1984. Reduced tillage for soybeans. The American Society of Agricultural and Biological Engineers, Transactions of the ASABE. 27 (5): 1364-1369
• Özden M., A., Soğancı, 1996. Türkiye Tarım Alet ve Makinaları İşletme Değerleri Rehberi. Köy Hizmetleri Gelen Müdürlüğü, Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Şube Müdürlüğü, Yayın No: 92.
• Özdemir, N., 1995. Türkiye’de Tarım Bölgelerine Göre Toprak Korumaya Yönelik Sorunlar ve Öneriler. Atatürk Üni. Zir. Fak. Der. 26(3): 460-473.
• TÜİK, 2017. Tarımsal İşletmeler Anketi, Tarım Alet ve Makinaları verileri. www.tuik.gov.tr. Erişim tarihi: 10.04.2017
• Yorgun, A., 2006. Tarımda Doğrudan Ödemeler Yönündeki Politika Değişikliğinin Çukurova Bölgesi Ürün Karlılıkları ve İşletme Gelirleri Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Bölümü, Adana.