Çanakkale İlinde Zeytin Üretimi Artık Potansiyelinin Belirlenmesi ve Değerlendirme Olanaklarının Araştırılması

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 2, 103 - 111, 14.10.2016

Sarp Korkut Sümer Gıyasettin Çiçek Sait Muharrem Say

Öz

Bu çalışmada, zeytin üretiminde artık potansiyelinin belirlenmesinde, benzer çalışmalarda da

kullanılabilir, gerçekçi bir yaklaşım sunulması amaçlanmıştır. Çeşitli araştırıcılar tarafından ortaya

konulan katsayı ve oranlar dikkate alınarak oluşturulan yöntem ile Çanakkale ilinin zeytin üretimi

artıklarının oluşturduğu biyokütle potansiyeli belirlenmiş, enerji ve diğer amaçlar için geri kazanım

olanakları araştırılmıştır. 2011-2015 yılları arasındaki istatistikleri kapsayan çalışmada, Çanakkale’de

pirina ve karasu için toplam metan üretim potansiyelinin 8803909 m3/yıl olduğu saptanmıştır. Pirina

ve budama artıklarının ısıl kapasitesi ise 1548611 GJ/yıl’dır. Çanakkale’de pirina ve budama artıkları

kaynaklı biyokömür potansiyelinin 27796 ton/yıl olduğu belirlenmiştir. Çalışma, zeytin üretimi

artıklarının değerlendirilmesinde, geleneksel yaklaşımların etkisi, ekonomik ve çevresel etkiler ve

tarımsal artıklardan yararlanma konularında tartışma ve bazı çözüm önerilerini de içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Pirina, karasu, biyokömür

Kaynakça

• Aktaş A ve Özer S (2014). Ham Pirina Yağının Biyodizel Potansiyelinin Araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 9 (1):132-139.
• Azbar N (2011). Biogas Potential Of Municipal Solid Waste And Some Agrowaste, Ege University, Bioengineering Department. Presentation of 1st Biogas Workshop İzmir 19.- 20.10.2011.
• Azbar N, Eltem R ve Korkmaz KS (2008). Zeytinyağ karasuyunun biyolojik parçalanabilirliğinin fizikokimyasal ve ileri oksidasyon prosesleri ile iyileştirilmesi, Tübitak Projesi Raporu, 104T366.
• Başçetinçelik A, Öztürk HH, Karaca C, Kaçıra M, Ekinci K, Kaya D, Baban A, Güneş K, Komitti N, Barnes I and Nieminen M, (2003). A guide on exploitation of agricultural residues in Turkey, LIFE03TCY/TR/000061, Final Report. Sarp Korkut SÜMER, Gıyasettin ÇİÇEK, Sait Muharrem SAY
• Bilandzija N, Voca N, Kricka T, Matin A and Jurisic V (2012). Energy potential of fruit tree pruned biomass in Croatia.
• Spanish Journal of Agricultural Research 10(2):292-298. Bridgwater A (2007). IEA Bioenergy Update 27: Biomass Pyrolysis, Biomass and Bioenergy,31:1-5.
• CEC, 2015. California Energy Commission. An Assessment of Biomass Resources in California. University of California, Davis, Consultant Report MARCH 2015,
• http://biomass.ucdavis.edu/pages/CBC_BiomassAssessm entReport.pdf
• Cegarra J, Alburquerque JA, Gonzalez J and Garcıa DA (2000). Survey of Olive –Mıll Wastes in Spain Feasıbılıty of Composting. 1st International Workshop on Environmental Problems in Olive Oil Production and Solutions, Zeytinli-Balıkesir, s. 149-153
• Chan KY, Van Zwieten L, Meszaros I, Downie A and Joseph S (2007). Agronomic values of greenwaste biochar as a soil amendment. Australian Journal of Soil Research 45(8): 629-634.
• ÇGTHİM (2015). Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü, Tarımsal ve Hayvansal Üretim İstatistikleri.
• Çivrilli S, Düzen E ve Seferoğlu S (2008). Zeytinyağı Atığı Olan Karasuyun Farklı Materyallerle Kompostlaştırılması ve Diğer Kompostlarla Karşılaştırılması I. Ulusal Zeytin Öğrenci Kongresi 17-18 Mayıs.
• DEKTMK (2014). Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Enerji Raporu 2014, Ankara, ISSN:1301-6318.
• Demirbaş A (2008). Importance of biomass energy sources for Turkey. Energy Policy, 36, 834-842.
• Demirer GN, Duran M, Ergüder TH, Güven E, Ugurlu Ö ve Tezel U (2000). Anaerobic treatability and biogas production potential studies of different agro-industrial wastewaters in Turkey. Biodegradation 11: 401–405.
• Di Giovacchino L, Basti C, Costantini N, Surricchio G, Ferrante M and Lombardi D (2002). Effects of spreading olive vegetable water on soil cultivated with maize and grapevine. In: Olivea, 91, p. 37-43
• EBSO (2003). Zeytin Karasuyu Arıtım Projesi. EBSO Projesi Kapsamındaki Zeytinyağı İşletmeleri İçin Durum Tespiti, Karasu Karakterizasyonu, Karasu Arıtılabilirlik Çalışmaları ve Sonuçları. Dokuz Eylül Üniversitesi, Kasım. İzmir.
• GMKA (2013). TR22 Güney Marmara Bölgesi Yenilenebilir Enerji Araştırması Raporu. Güney Marmara Kalkınma Ajansı, Balıkesir.
• Görel Ö, Doymaz İ ve Akgün NA (2003). Zeytinyağı Fabrikası Atıklarının Enerji Amaçlı Kullanımı, Yenilenebilir Enerji kaynakları Sempozyumu, İzmir, s:380-386, 15-18 Ekim.
• IEA (2006). International Energy Agency, Annual Report - IEA Bioenergy. Task 34 Pyrolysis of Biomass. http://www.ieabioenergy.com/DocSet.aspx?id= 5566&ret=lib. Erişim: 10 Ocak 2015.
• İlten N ve Vardar N (2000). Balıkesir İlinde Pirina Üretim Kapasiteleri ve Pirinanın Yakıt Olarak Değerlendirilmesi. Haziran, Zeytinli, Edremit, s.271-278
• Major J, Lehmann J, Rondon M and Goodale C (2010). Fate of soil-applied black carbon: downward migration, leaching and soil respiration. Global Change Biol. 16:1366-1379.
• MAM (2015). Zeytin Sektörü Atıklarının Yönetimi Projesi. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü. Nihai Rapor, Gebze.
• Oruç N (2012). Zeytinyağı Fabrikası Atığı Karasu Ekolojik Kirlilik Yerine Toprak Düzenleyici Olabilir. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Dergisi, 1:35-45.
• Sierra J, Marti E, Antonia Garau M and Cruanas R (2007). Effects of the agronomic use of olive mill wastewater: Field experiment. Science of the total environment, 90-94.
• Tan M (1995). Budama ve yapraktan gübrelemenin Edremit yağlık zeytin çeşidinde meyve verim ve kalitesine etkileri üzerine araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı. Doktora Tezi.İzmir.
• TÜİK (2016). Konularına Göre İstatistikler. Türkiye İstatistik Kurumu.
• http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=kategorist/ [Ulaşım: 10 Şubat 2016].
• Vitolo S, Petarca L and Bresci B (1999). Treatment of Olive Oil Industry Wastes, Bioresource Technology, 67, ISBN 0960-8524, 129-137.
• Weyers SL, Liesch AM, Gaskin JW and Das KC (2009). Earthworms Contribute to Increased Turnover in Biochar Amended Soils [abstract][CD-ROM]. ASA-CSSA-SSSA Annual Meeting Abstracts. ASA-CSSA-SSSA Annual Meeting. Nov. 1-5, 2009, Pittsburgh, PA.
• Yıldırım RG (2003). Dünyada ve Türkiye’de Biyokütle Enerjisi, Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, TMMOB, 3-4 Ekim 2003, Kayseri, s.357-360.