Ekici Makaralarda Farklı Oluk Çap ve Derinliklerinin Soya Tohumunun Akış Düzgünlüğüne Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 2, 127 - 132, 14.10.2016

Yıldıran Yıldırım Emrah Kuş

Öz

Oluklu ekici makaralar, tohum boyutlarına uygun oluk çapı kullanılması durumunda, iri taneli

tohumların ekiminde kullanılabilmektedirler. Bu çalışmada, soya tohumunun pratikte kullanılan ekim

normu için, oluklu ekici makaranın tohum akış düzgünlüğü incelenmiştir. Çalışmada, 18, 20 ve 22

mm olmak üzere üç farklı oluk çapında ve 5, 8 ve 11 mm olmak üzere üç farklı oluk derinliğinde

dokuz adet oluklu makara denenmiştir. Denemelerde kullanılan oluklu makaraların her biri 1.0, 1.5

ve 2.0 m s-1 ilerleme hızlarına karşılık gelen 8, 13 ve 18 min-1 ekici mil devrinde çalıştırılmıştır.

Çalışmada, sabit bir depoda oluklu makaralardan akan materyal hassas terazi ile yığışımlı olarak

tartılarak, elde edilen değerler istatistiksel analize tabi tutulmuştur. Oluklu makaraların tohum

akışındaki düzgünlük performansı için varyasyon katsayısı (CV) değerleri kullanılmıştır. Üç tekerrürlü

olarak yürütülen çalışmada, her bir tekerrürden elde edilen CV değerlerine istatistiksel analizler

uygulanarak en düzenli tohum akışını veren optimum makara boyutları belirlenmiştir. Analizler

sonucunda, oluk çapının artmasıyla akış düzgünlüğünün bozulduğu, oluk derinliğinin ve ekici mil

devrinin artması ile akış düzgünlüğünün iyileştiği belirlenmiştir. Bu bakımdan, en iyi sonuçlar, 18

mm oluk çapı, 8 mm oluk derinliği ve 18 min-1 ekici mil devrinde belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akış düzgünlüğü, ekici makara, oluk çapı, oluk derinliği

Kaynakça

• Bernacki H, Haman J and Kanafojski CZ (1972). Seeding Machines. Chap.13, pp. 619-737. In: Agricultural Machines, Theory and Construcion I, Springfield, Va.: U.S. Dept. of Commerce, N.T.I.S.
• Halley RS and Soffe RJ (1988). The Agricultural Notebook, 18th Edition, pp. 505. Butterworths, London.
• Konak M, Demir F ve Hacıseferoğulları H (1992). Bazı Ekici Düzenlerle Fasulye ve Nohut Ekiminde İlerleme Hızının Sıra Üzeri Dağılım Düzgünlüğüne Etkisi. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2(4): 59-68.
• Konak M (1999). Bazı Ekici Düzenlerle Fasulye ve Nohut Ekiminde Farklı Ekim Normlarının Sıra Üzeri Dağılım Düzgünlüğüne Etkisi. S.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(20): 74-81.
• Kuş E ve Yıldırım Y (2009). Tahıl ekim makinalarında kullanılan oluklu makaralı ekici düzenlerde oluk şekli ve derinliğinin değişik işletme koşullarında tohum akışına etkilerinin belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 25. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, 1-3 Ekim 2009, s.205-213, Isparta.
• Mutaf E (1984). Tarım Alet ve Makinaları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No. 218, İzmir.
• Önal İ (2011). Ekim Bakım Gübreleme Makinaları. Ege Üniversitesi Yayınları, Ziraat Fakültesi Yayın No. 490, 620 s., İzmir.
• Önal İ ve Ertuğrul Ö (2011). Üstten akışlı oluklu ekici makaranın soğan, havuç ve kanola tohumları için tohum akışı ve sıra üzeri tohum dağılım düzgünlüğü. Journal of Agricultural Sciences, 17: 10-23.
• Özmerzi A, Yaldız O, Kürklü A, Ertekin C ve Külcü R (2004). Tarım Makinaları İçin Mühendislik El Kitabı. Literatür Yayıncılık, 614 s. İstanbul.
• Özsert İ, Bayhan AK ve Aksu İ (1988). Bazı tahıl ekim makinaları dağıtım düzenlerinin sıra üzeri dağılım düzgünlükleri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Araştırma Fonu (Yayınlanmamış Proje Raporu), Proje No: 1988/19, Erzurum.
• Özsert İ, Kara M, Güler İE ve Turgut N (1997). Klape aralığı ve sarma açısının oluklu itici makara performansına etkisi. Tarımsal Mekanizasyon 17. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, s.457-465, Tokat.
• Parish RL, McCoy JE and Bracy RP (1999). Belt-type seeder for soybeans. Applied Engineering in Agriculture 15(2): 103-106.
• Ryu IH and Kim KU (1998). Design of roller type metering device for precision planting. Transaction of the ASAE, 41: 923-930.
• Turgut N, Özsert İ, Kara M ve Yıldırım Y (1995). Oluklu itici makaralı gübre dağıtım düzenlerinde uygun makara boyutlarının belirlenmesi. Tarımsal Mekanizasyon 16.
• Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, s.529-537, Bursa. Tüik 2016. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri, Erişim: Mart 2016.
• Yıldırım Y, Kara M ve Turgut N (2004). Tahıl ekim makinalarında kullanılan oluklu makaralarda oluk şeklinin tohum akış düzgünlüğüne etkisi. Tarımsal Mekanizasyon 22. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, 8-10 Eylül 2004, s.148- 155, Aydın.
• Yıldırım Y ve Turgut N (2007). Yonca ve susamın farklı oluk şekilli ekici makaralardan akış özelliklerinin araştırılması. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 3(1):51-58.
• Yıldırım Y ve Kuş E (2013). Soya tohumu için oluklu ekici makaranın tohum akış düzgünlüğü. 28. Tarımsal mekanizasyon kongresi, 4-6 Eylül 2013, s.239-245. Konya.
• Yıldırım Y ve Kuş E (2014). Flow accuracy of fluted feed roller used in seed drill for dry bean seed. 12TH International Congress on Mechanization and Energy in Agriculture, 3-6 September 2014, Cappadocia, Turkey.