Destekleme Programları Kapsamında Kurulan Bazı Süt Sağım Tesislerinin Özelliklerı̇

Yıl 2019, Cilt: 15 Sayı: 1, 41 - 48, 31.01.2020

F. Göksel Pekitkan M. Murat Turgut A. Konuralp Eliçin

Öz

Bu çalışmanın amacı 2012-2017 yılları arasında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından %50 hibe desteği kapsamında desteklenen ve Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü tarafından deney raporu verilen süt sağım makinaları ve tesislerinin bazı yapısal özelliklerini belirlemektir. Çalışmada, destek kapsamında tercih edilen tesislerin özellikleri ve nedenleri belirlenmiştir. 2012-2017 yılları arasında bölümümüz tarafından 14 yerli ve 3 yabancı olmak üzere toplam 17 farklı firmanın kurduğu 25 ile dağılmış̧ toplam 129 adet tesise verilen deney raporu verileri incelenmiştir. Değerlendirmelerde, sağım sistem tipi, sağım yeri, sağım durak sistemleri, pulsatör tipi ve süt akış ölçer sayısı gibi özellikler dikkate alınmıştır. Deney raporu düzenlenen sağım tipleri incelendiğinde, %94.6'sı ahırın yanında bulunan sağım odalarında %5.4'lük kısmı ise ahır içerisinde yemlikte sağım sistemiyle sağım yapmaktadır. Tesislerin %84.3 gibi büyük bir kısmı balıkkılçığı durak tipi şeklinde kurulmuştur. Ayrıca tesislerin %62.8'i alttan, %37.20'si üstten süt hatlıdır. Tesislerin sadece %18.5’inde elektronik süt ölçer bulunmaktadır. Tesislerde kullanılan nabız aygıtlarının %67.44'ü elektronik, %32.56'sı pnömatik (mekanik) tiptedir. Tesislerin ünite sayıları en az tek hatlı 5, en fazla çift hatlı 48 ünite arasında değişim göstermektedir. Tesis büyüklüğünün bir ifadesi olan bu değerler incelendiğinde, %27.91 ile 2x5 (10) üniteli, %12.40 ile 2x10 (20) üniteli ve %9.30 ile 2x12 (24) üniteli tesislerin yapıldığı görülmektedir. Çift hatlı sistemlerin en büyük avantajı sürekliliğin hızlı olması ve sağım sürelerinin kısalması olarak ortaya çıkmaktadır. Anahtar

Anahtar Kelimeler

Süt sağım tesisleri, sağım makinaları, destek programları, deney raporları, Güneydoğu Anadolu Bölgesi

Kaynakça

• Anonim, 2018. https://www.esk.gov.tr/tr/10904/Sut-nedir , Erişim: Haziran 2018.
• Denli, M., M. Tutkun, A. Sessiz, 2014. Diyarbakır ili Süt Sığırcılığı İşletmelerindeki Besleme Uygulamaları. Hayvansal Üretim Dergisi 55 (2): 22-26.
• Gürhan, R., M. Çetin, F.Ö. Karakoç, 2000. Süt Sağım Makinalarına Uygun Bir Elektronik Nabız Aygıtı Geliştirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 6(3), 102-108.
• Öz, H., H. Bilgen, 2004. Kovalı Süt Sağım Makinalarında Bazı Teknik Özelliklerin Performans Değerlerine etkisinin Laboratuvar Koşullarında belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 41(2), 133-141.
• Pınar, Y., A. Sessiz, 1998. Hayvansal Üretim Mekanizasyonu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders kitabı No:14, Samsun,
• Sessiz, A., M. Denli, M. Tutkun, 2014. The Mechanization Properties of Cattle Farms in Diyarbakır Province, Turkey. V International Scientific Agricultural Symposium “Agrosym 2014”. Jahorina, 23-26 October 2014, Bosnia and Herzegovina
• Denli, M., R. Demirel, A. Sessiz, 2016. Diyarbakır İli Hayvansal Üretime Dayalı Gıda Sanayisinin Durumu. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6(1): 133-141.
• Gürhan, R., M. Vatandaş, 2001. Sağım Makinalarında Uygun Programlanabilir Bir Nabız Aygıtı Kontrol Ünitesi Geliştirilmesi, Tarım Bilimleri Dergisi 7(3), 48-53.
• Sessiz, A., R. Esgici, 2016. Diyarbakır İlinin Tarımsal Mekanizasyon Durumu Ve Mekanizasyonunun Gelişimine İlin Tarım Makinaları İmalat Sektörünün Rolü. Uluslararası Diyarbakır Sempozyumu. 2-5 Kasım 2016. Diyarbakır.
• TÜİK, 2018. Türkiye İstatistik Kurumu, Tarım İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr , Erişim: Mayıs 2018
• Ünsal, A., 1997. Süt Uyuyunca: Türkiye Peynirleri. YKY Yayınları, 224 sayfa, 978-975-08-755-1.