Amasya İlinin Tarımsal Makinalaşma Düzeyinin 2016-2021 Yılları Arasındaki Değişiminin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 19 Sayı: 1, 36 - 52, 30.04.2023

Uğur Dertlioğlu , Ebubekir Altuntaş

Öz

Çalışma, Amasya ilinin tarımda makinalaşma düzeyinin 2016-2021 yılları için belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri kullanılmıştır. Çalışmada tarım uygulamalarında kullanılan makinalar; toprak işleme makinaları, ekim, bakım ve gübreleme makinaları, bitki koruma makinaları, hasat ve harman makinaları ile bunun dışında kullanılan bazı makinalar olarak 5 grupta değerlendirilmiştir. Amasya ilinin, 2016 ile 2021 yılları arasındaki traktör varlığında %14.16 oranında bir yükselme olmuştur ve ilde >70 BG grubundaki traktörler için %46.48 oranında ciddi artışlar görülmüştür. Amasya ili için birim işlenen tarımsal alan başına traktör gücü (kW ha-1) ile özgül traktör yoğunluğuna ait değişimler, 2016-2021 yıllarına göre sırayla %11.4 ve %8.63 oranında artışlar göstermişken, ha traktör-1 kriteri için %7.98 oranında azalışlar göstermiştir. Tarımda makinalaşma düzeyine ait kriterler bakımından, Amasya iline ait birim işlenen tarımsal alan başına düşen kW güç ile 1000 ha tarım alanına düşen traktör oranları; Karadeniz Bölgesi ile Türkiye ortalama değerleri dikkate alındığında daha yüksek değerdedir. Amasya ili, Türkiye genelinde olduğu gibi tarımsal arazilerde parçalılık oranı yüksek olup, bu durum il genelinde tarımsal iş makinaları ve traktör kullanımlarını sınırlamaktadır. Amasya ili için tarımda çalışan nüfusun hem fazla ve hem de işletmeler açısından tarımsal gelirin düşük olması nedeniyle, il ve ilçe bazında tarımsal iş makinaları ve traktörlerin satın alınma talepleri de azalmaktadır. Daha az gelirli ve küçük ölçekli işletmelerin mevcut olduğu Amasya ilinde, tarımsal üretime dayalı verimliliği artırabilmek için makine kullanım model ve sistemi olarak ortak makina kullanım modelinin yaygın hale getirilmesi ve işletme büyüklüklerine göre tarımsal iş makinası ve traktörlerin kullanılması gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Amasya, Mekanizasyon, Traktör, Tarımsal iş makinası

Kaynakça

• Altıkat, S., Çelik, A. (2009). Erzurum İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40 (2), 57-70.
• Altuntas, E. (2016). Türkiye’nin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Açısından Değerlendirilmesi. Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(12): 1157-1164, 2016.
• Altuntaş, E. (2020). Türkiye’deki Tarım Makinaları Kullanım Projeksiyonunun Tahmini. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi (UTYHBD), 2020, 6(3): 506 – 516.
• Altuntaş, E., Bal, M. (2021). Çorum ilinde ayçiçeği tarımında makina kullanım projeksiyonu. Akademik Ziraat Dergisi, 10(2), 355-364.
• Aslantürk, B., Altuntaş, E. (2017). Malatya İlinin Mekanizasyon Düzeyi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (2), 15-26.
• Aybek, A., Kuzu, H., Karadöl, H. (2021). Türkiye’nin ve Tarım Bölgelerinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyindeki Değişimlerin Son On Yıl (2010-2019) ve Gelecek Yıllar (2020-2030) İçin Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 24 (2): 319-336.
• Bal, M., Altuntaş., E. (2020). Çorum İlinde Çeltik Tarımında Makina Kullanım Projeksiyonun Tahmini. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research (TURKAGER), 1(2): 233-247. https://doi.org/10.46592/turkager.2020.v01i02.002
• Bozkurt, M., Aybek, A. (2016). Şanlıurfa İli Harran Ovasının Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özellikleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 19(3), 319-331.
• Cetin, N., Demir, B., Saglam, C. (2020). Projection for Plant Protection Machinery of Kayseri Province. Turkish Journal of Agricultural Engineering Research (TURKAGER), 1(1): 104-110.
• Dilay, Y., Özkan, A. (2021). Karaman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (27), 761-767.
• Eryılmaz, T., Gökdoğan, O., Yeşilyurt, M.K. (2014). Yozgat İlinin Tarımsal Mekanizasyon Durumunun İncelenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(2): 262–268.
• Keleş, İ., Hacıseferoğulları, H. (2016). Konya İli Çumra İlçesi Tarım İşletmelerinin Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi, Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(1), 48-58.
• Koçtürk D, Onurbaş Avcıoğlu A. (2007). Türkiye’de bölgelere ve illere göre tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi, 3 (1): 17-24.
• Malaslı, M., Palta, Ç,. Argon Üstün, Z. (2020). KOP Bölgesi’nin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 8(4): 826-832
• Özgüven, M., Türker, U., Beyaz, A. (2010). Türkiye’nin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2), 89-100.
• Sabancı, A., Akıncı. (1994). Dünyada ve Türkiye’de tarımsal mekanizasyon düzeyi ve son gelişmeler. Tarımsal Mekanizasyon 15. Ulusal Kongresi, 20-22 Eylül, Antalya
• TÜİK. (2022). Türkiye İstatistik Kurumu. Tarımsal İstatistik Verileri. http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: Ocak-Mart 2022).